Μυθική μορφή της πολιτικής σάτιρας, αιώνιος υποψήφιος πρωθυπουργός, «ηγέτης» του Κόμματος των Κυανόλευκων. Ο Αρμάνδος Δελαπατρίδης πέθανε σαν σήμερα, το 1960, αφήνοντας πίσω του μια μορφή λαϊκής πολιτικής αντίστασης με όπλο την υπερβολή και το χιούμορ.
Από τη Μυτιλήνη στις πλατείες της Αθήνας
Ο Τηλέμαχος Ναταλάκας, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε στη Μυτιλήνη στα τέλη του 19ου αιώνα. Δεν είναι ξεκάθαρο εάν είχε ακαδημαϊκές σπουδές – οι φήμες περί σπουδών στην Ιατρική φαίνεται να είναι αναπόδεικτοι αστικοί μύθοι. Το βέβαιο είναι ότι διέθετε ρητορικό ταλέντο, πολιτική διορατικότητα και έναν απίστευτο θεατρικό αυθορμητισμό.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του Μεσοπολέμου και των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων, ο Δελαπατρίδης περιδιάβαινε τους δρόμους και τις πλατείες της Αθήνας ως «υποψήφιος πρωθυπουργός». Με ημίψηλο, παπιγιόν και την ελληνική σημαία στο χέρι, απηύθυνε φλογερές ομιλίες στον λαό, ιδρύοντας το δικό του κόμμα: το «Κόμμα των Κυανόλευκων».
Ο υποψήφιος που πήρε... 600 ψήφους
Ο Δελαπατρίδης δεν ήταν απλώς φολκλόρ ή περίεργο φαινόμενο. Κατάφερε να συγκεντρώσει σε κάποια εκλογική αναμέτρηση περίπου 600 ψήφους, χωρίς κομματικό μηχανισμό, πρόγραμμα ή χρηματοδότηση. Αυτό φανερώνει πως, σε μια εποχή πολιτικής απογοήτευσης, κάποιοι Έλληνες πολίτες επέλεξαν τον «τρελό» – είτε από απελπισία, είτε από χιούμορ, είτε από πολιτική διαμαρτυρία.
Τα «προγράμματά» του ήταν φαντασμαγορικά: υπόσχεση για δουλειές σε όλους, εξαφάνιση της γραφειοκρατίας, γελοιοποίηση των πολιτικών θεσμών και μια «εθνική αναγέννηση» που δεν όριζε ποτέ με σαφήνεια. Ήταν, δηλαδή, μια παρωδία του λαϊκισμού και της ρητορικής των κομμάτων της εποχής – και ίσως γι’ αυτό παρέμεινε επίκαιρος.
Απόβλητος και απομυθοποιητής
Καθώς οι δεκαετίες περνούσαν και οι πολιτικές εξελίξεις γίνονταν πιο σκληρές, ο Δελαπατρίδης απομονώθηκε. Τα τελευταία του χρόνια τα πέρασε στο Δρομοκαΐτειο Ψυχιατρείο, όπου και πέθανε την 1η Ιουνίου 1960, ξεχασμένος από τον πολιτικό κόσμο που κάποτε σατίριζε.
Ο Τύπος της εποχής αναφέρθηκε ελάχιστα στον θάνατό του. Ίσως γιατί δεν ήξερε πώς να αποχαιρετίσει έναν «τρελό» που καθρέφτιζε τις αλήθειες του συστήματος.
Μια διαφορετική πολιτική παρακαταθήκη
Ο Αρμάνδος Δελαπατρίδης δεν υπήρξε σοβαρός πολιτικός. Ήταν όμως ένα σπάνιο μείγμα καλλιτέχνη, σατιρικού στοχαστή και λαϊκού διανοούμενου, που η πολιτική δράση του δεν μετριόταν σε έδρες ή ποσοστά, αλλά σε χαμόγελα και προβληματισμό.
