Στην Κηφισίας δεν έχει ξημερώσει ακόμα καλά, το ρολόι δείχνει 7:28 και η πόλη ρεμβάζει. Ένα αυτοκίνητο προχωρά στη δεξιά λωρίδα, με συνοδηγό τον 52χρονο ταξίαρχο Στίβεν Σόντερς ‒Βρετανό στρατιωτικό ακόλουθο, πατέρα δύο παιδιών‒ που κατευθύνεται προς την πρεσβεία στο Κολωνάκι.
Μπροστά του, το φανάρι γίνεται πορτοκαλί. Δίπλα του, αθόρυβα, σταματά ένα από αυτά τα μηχανάκια μεσαίου κυβισμού που περνούν απαρατήρητα. Ο Δημήτρης Κουφοντίνας στο τιμόνι και ο Ηρακλής Κωστάρης πίσω, σημαδεύουν και πυροβολούν εν ψυχρώ τον Σόντερς.
Οι δράστες ρίχνουν συνολικά 27 πυροβολισμούς ‒ μόνο τέσσερις βρίσκουν στόχο και τραυματίζουν θανάσιμα τον ταξίαρχο στην κοιλιά και στα χέρια.
Ο αναβρασμός ξεσπά ακαριαία, τα περιπολικά φτάνουν μέσα σε τρία λεπτά και ο Σόντερς μεταφέρεται στον «Ερυθρό Σταυρό», με τους γιατρούς να κάνουν υπεράνθρωπες προσπάθειες να επιζήσει.
«Ήταν ένας άνθρωπος με ήρεμη παρουσία. Δεν έδειχνε πως είχε έστω συναίσθηση του κινδύνου», λέει συντετριμμένη η τότε πρέσβης της Βρετανίας, Ελίζαμπεθ Τζόουνς. «Ήταν στην Ελλάδα με αγάπη. Όχι ως πράκτορας. Όχι ως εισβολέας».
Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, ένα τηλεφώνημα σε εφημερίδα οδηγεί σε κάδο στα Εξάρχεια. Εκεί, σε ένα ντοσιέ, η «17 Νοέμβρη» υπογράφει ξανά: «Ο Σόντερς πλήρωσε για τη συμμετοχή του στους βομβαρδισμούς της Γιουγκοσλαβίας».
Η Αθήνα σοκάρεται. Δεν ήταν Έλληνας πολιτικός, δεν ήταν βιομήχανος, δεν ήταν τραπεζίτης, όπως οι προηγούμενοι στόχοι, ήταν… ξένος διπλωμάτης και η 17Ν έστελνε ένα μήνυμα, όχι προς το ελληνικό κράτος, αλλά προς ολόκληρη τη Δύση.
«Η δολοφονία ήταν εχθρική πράξη προς το Ηνωμένο Βασίλειο», θα δηλώσει την επόμενη μέρα ο Βρετανός ΥΠΕΞ, Ρόμπιν Κουκ. «Απαιτούμε πλήρη διαλεύκανση».
Η Σκότλαντ Γιαρντ αποστέλλει αμέσως 15μελές κλιμάκιο και ταυτόχρονα το FBI παρακολουθεί στενά. Είναι η πρώτη φορά που διεθνείς δυνάμεις ασκούν τόσο έντονη πίεση στο ελληνικό κράτος για εσωτερική τρομοκρατία.
Μέχρι τότε, η 17Ν είχε χτυπήσει 22 φορές σε 25 χρόνια, η δολοφονία Σόντερς ήταν το πιο θρασύ, το πιο επαγγελματικό και το πιο εξωστρεφές χτύπημά της. Και όπως αποδείχτηκε το κύκνειο άσμα της.
Δύο χρόνια αργότερα, στις 29 Ιουνίου 2002, μια αποτυχημένη απόπειρα στο λιμάνι του Πειραιά με αυτοσχέδιο μηχανισμό οδηγεί στον τραυματισμό του Σάββα Ξηρού. Από εκεί και πέρα, η κουρτίνα άνοιξε απότομα και μέσα στο επόμενο έτος η 17Ν θα ξεσκεπαστεί.
Το τέλος της «ελληνικής τρομοκρατίας» είχε ξεκινήσει από τη στιγμή που το μηχανάκι με τους δολοφόνους του Σόντερς χάθηκε στη ροή της Κηφισίας.
Χρονολόγιο – Η διαδρομή της 17 Νοέμβρη
1975: Δολοφονείται ο σταθμάρχης της CIA στην Αθήνα, Ρίτσαρντ Γουέλς. Η 17Ν εμφανίζεται επίσημα.
1983: Επανεμφάνιση με βαριά οπλοφορία και ρουκέτες. Επίθεση στην αμερικανική πρεσβεία και οικονομικούς στόχους.
1985-1992: Δεκάδες επιθέσεις με θύματα πολιτικούς, αστυνομικούς και οικονομικούς παράγοντες. Σημείο-καμπή: η δολοφονία του περαστικού Θάνου Αξαρλιάν (1992).
1997-1999: Περίοδος σιωπής. Κανένα χτύπημα. Πολλοί πιστεύουν ότι η οργάνωση έχει διαλυθεί.
8 Ιουνίου 2000: Δολοφονία του ταξίαρχου Σόντερς. Η οργάνωση επανέρχεται βίαια στο προσκήνιο.
2002: Η 17Ν εξαρθρώνεται μετά την αποτυχημένη βομβιστική απόπειρα στον Πειραιά και τη σύλληψη του Σάββα Ξηρού.
2003: Ξεκινούν σε πρώτο βαθμό οι δίκες ‒ 15 καταδίκες. Η πιο μακρόβια τρομοκρατική οργάνωση στην Ελλάδα, τυπικά, δεν υπάρχει πια.
