Σαν σήμερα, στις 6 Οκτωβρίου 1910, ο Ελευθέριος Βενιζέλος ορκίζεται για πρώτη φορά πρωθυπουργός της Ελλάδας. Ήταν η απαρχή μιας νέας εποχής, μιας Ελλάδας που άφηνε πίσω της την πολιτική στασιμότητα του 19ου αιώνα και περνούσε στον αιώνα του εκσυγχρονισμού.
Η χώρα, στα πρόθυρα αλλαγής, έμοιαζε τότε κουρασμένη. Το Κίνημα στο Γουδή έναν χρόνο πριν είχε φέρει στο προσκήνιο τη δυσαρέσκεια του στρατού και της μεσαίας τάξης απέναντι στην πολιτική ανεπάρκεια. Οι αξιωματικοί που το ηγήθηκαν δεν ήθελαν να κυβερνήσουν· ζητούσαν, όμως, κάποιον που θα μπορούσε να οδηγήσει την Ελλάδα μπροστά. Το βλέμμα στράφηκε στην Κρήτη και στον χαρισματικό πολιτικό που είχε ήδη αποδείξει πως μπορούσε να μετατρέψει μια επαναστατημένη επαρχία σε πρότυπο διοίκησης.
Ο Βενιζέλος φτάνει στην Αθήνα τον Δεκέμβριο του 1909, με τον αέρα του αναμορφωτή. Δεν ανήκε σε κανένα από τα παλαιά κόμματα, κι αυτό ακριβώς ήταν το προτέρημά του. Η Ελλάδα αναζητούσε κάτι φρέσκο, έναν ηγέτη που να μην κουβαλάει τις φθαρμένες συνήθειες της Μεταπολίτευσης του 1864. Στις εκλογές του Αυγούστου 1910, ο ίδιος κατέρχεται για πρώτη φορά, χωρίς να έχει ακόμα συγκροτήσει κόμμα. Παρά ταύτα, η λαϊκή του απήχηση ήταν τέτοια που ο βασιλιάς Γεώργιος Α΄ του αναθέτει τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Έτσι, στις 6 Οκτωβρίου, ο Κρητικός πολιτικός ορκίζεται πρωθυπουργός. Δεν πρόκειται για μια τυπική αλλαγή σκυτάλης, αλλά για ένα σημείο καμπής. Ο Βενιζέλος αναλαμβάνει και τα υπουργεία Στρατιωτικών και Ναυτικών, προκειμένου να προωθήσει άμεσα την αναδιοργάνωση των ενόπλων δυνάμεων, ενώ ταυτόχρονα θέτει σε κίνηση το σχέδιο για μια ευρεία συνταγματική αναθεώρηση.
Η πρώτη του κυβέρνηση δεν προλαβαίνει να στεριώσει. Δεν διαθέτει ακόμα την απαραίτητη κοινοβουλευτική πλειοψηφία και γι’ αυτό ο Βενιζέλος προκηρύσσει νέες εκλογές για τον Νοέμβριο του ίδιου έτους. Αυτή τη φορά, όμως, κατέρχεται με οργανωμένο πολιτικό σχηματισμό: το Κόμμα των Φιλελευθέρων. Τα παλαιά κόμματα, νιώθοντας πως το πολιτικό τοπίο αλλάζει οριστικά, απέχουν. Το αποτέλεσμα είναι σαρωτικό. Ο Βενιζέλος αποκτά τη δυνατότητα να κυβερνήσει με καθαρή εντολή και να εφαρμόσει το εκτεταμένο μεταρρυθμιστικό του πρόγραμμα.
Η Ελλάδα των επόμενων ετών δεν θα είναι η ίδια. Ο στρατός αναδιοργανώνεται με ξένες αποστολές, το Σύνταγμα αναθεωρείται, η δημόσια διοίκηση εκσυγχρονίζεται, και η οικονομία αποκτά νέα δυναμική. Ο Βενιζέλος δεν περιορίζεται σε τεχνικές αλλαγές, επιδιώκει να αλλάξει νοοτροπία. Θέλει ένα κράτος αξιοκρατικό, ευρωπαϊκό, στραμμένο προς το μέλλον.
Η 6η Οκτωβρίου του 1910, λοιπόν, δεν είναι απλώς η ημερομηνία μιας ορκωμοσίας. Είναι το σημείο εκκίνησης μιας πορείας που θα οδηγήσει τη χώρα σε διαδοχικές νίκες: στους Βαλκανικούς Πολέμους, στη διπλή απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και των Ιωαννίνων, στην επέκταση του ελληνικού κράτους από τον Όλυμπο ως τη Μικρά Ασία. Είναι η ημέρα που ο Βενιζέλος, με τη νηφαλιότητα του ρεαλιστή και την τόλμη του οραματιστή, έβαλε τέλος στην πολιτική μετριότητα και εγκαινίασε το κεφάλαιο του εθνικού ανασχηματισμού.
Μπορεί να πέρασε πάνω από ένας αιώνας, όμως το αποτύπωμα εκείνης της ημέρας παραμένει ζωντανό. Ο Βενιζέλος δεν ήταν απλώς ένας ακόμη πρωθυπουργός, ήταν ο πολιτικός που άλλαξε το μέτρο σύγκρισης. Από εκείνη την 6η Οκτωβρίου, η Ελλάδα απέκτησε την αίσθηση ότι μπορεί να σταθεί όρθια, να σχεδιάσει το μέλλον της και να το διεκδικήσει.
