Όταν μιλάμε για τα «ιερά τέρατα» του ελληνικού θεάτρου, τότε, σίγουρα, πολύ ψηλά στη λίστα βρίσκεται η σπουδαία Κυβέλη Ανδριανού, η οποία έφυγε από τη ζωή μια ημέρα σαν σήμερα.
Στις 26 Μαΐου 1978 η Ελλάδα θρήνησε τον θάνατο μίας από τις εμβληματικότερες Ελληνίδες ηθοποιούς, την Κυβέλη, που έγινε γνωστή κυρίως με το μικρό της όνομα και κυριάρχησε στο ελληνικό θέατρο κατά το πρώτο μισό του 20ού αιώνα.
Το κοριτσάκι με το μενταγιόν
Σύμφωνα με τις φήμες, γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1887, άλλοι πάλι έλεγαν ότι ήταν νόθο παιδί του βασιλιά Γεωργίου A’.
Τίποτα από αυτά δεν είναι σίγουρο, πέρα από το γεγονός ότι η βιολογική της μητέρα την εγκατέλειψε σε ένα καλάθι με ένα μενταγιόν στον λαιμό, όπου ήταν χαραγμένο το όνομά της.
Από εδώ όμως αρχίζουν τα… τσεκαρισμένα αληθινά γεγονότα. Σε ηλικία 2,5 ετών τη συνάντησαν στο βρεφοκομείο Αθηνών ο Αναστάσης και η Μαρία Ανδριανού. Παρότι ήταν φτωχοί βιοπαλαιστές, οι θετοί γονείς της φρόντισαν να την αναθρέψουν με τον καλύτερο τρόπο.
Η Κυβέλη μεγάλωσε με αγάπη από τους θετούς της γονείς, φοίτησε στο Παρθεναγωγείο Χιλλ, όπου διακρίθηκε για την εξυπνάδα της και παρακολούθησε μαθήματα απαγγελίας, όπου το 1901 βραβεύτηκε για την επίδοσή της.
Την ίδια χρονιά, ξεκίνησε τη μεγαλειώδη καριέρα της στη «Νέα Σκηνή» του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου. Εκεί η Κυβέλη πήρε το βάπτισμα της σκηνής ως Ιουλιέτα.
Ο μεγάλος έρωτας με τον Παπανδρέου
Ρωμαίος στην παράσταση ήταν ο Μήτσος Μυράτ, ο οποίος έμελλε να γίνει ο πρώτος της σύζυγος. Εκείνος την ερωτεύτηκε παράφορα, παντρεύτηκαν και απέκτησαν δύο παιδιά, τον Αλέξανδρο και τη Μιράντα. Με τη «Νέα Σκηνή» του Χρηστομάνου η Κυβέλη συνεργάστηκε για 5 χρόνια, μέχρι τη διάλυσή της το 1906.
Στα χρόνια που ακολούθησαν συμμετείχε σε παραστάσεις αρχαίας τραγωδίας, συνεργάστηκε με τη Μαρίκα Κοτοπούλη και μέσα από τον νέο επαγγελματικό κύκλο που άνοιξε, γνώρισε τον γοητευτικό Κώστα Θεοδωρίδη, που για χάρη του εγκατέλειψε παιδιά και σύζυγο, έφυγε στο Παρίσι, τον παντρεύτηκε και απέκτησε μαζί του μια κόρη, την Αλίκη.
Ο δεύτερος γάμος της θα διαλυθεί όταν η Κυβέλη θα βρεθεί στη Χίο και θα γνωρίσει τον γενικό διοικητή του νησιού, Γεώργιο Παπανδρέου, ο οποίος λίγο καιρό πριν είχε αποκτήσει με τη Σοφία Μινέικο τον Ανδρέα Παπανδρέου.
Η Κυβέλη είχε ταξιδέψει στο νησί με τον θίασό της και όταν έμαθε πως τα κείμενα του έργου που σκόπευε να ανεβάσει λογοκρίθηκαν, πήγε να βρει τον άντρα που ευθυνόταν, τον έπαρχο του νησιού Παπανδρέου.
Όταν συναντήθηκαν για το θέμα της λογοκρισίας, η αμοιβαία έλξη που αισθάνθηκαν παραμέρισε τα «μίση» και οι δυο τους έγιναν αμέσως ζευγάρι. Παντρεύτηκαν το 1928 και απέκτησαν το τελευταίο παιδί της Κυβέλης και τη μεγάλη της αδυναμία, τον Γιώργο (ετεροθαλή αδερφό του Ανδρέα Παπανδρέου).
Η Κυβέλη για χάρη του τρίτου άντρα της έμεινε μακριά από το θέατρο για μία 15ετία καθώς εκείνος δεν ήθελε να εργάζεται η σύζυγός του. Στα ταραγμένα πολιτικά χρόνια και τον πόλεμο που ακολουθούν, η ηθοποιός στέκεται στο πλευρό του Παπανδρέου και τον ακολουθεί πιστά παντού, μέχρι την πρωθυπουργία της χώρας.
Λίγο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι δυο τους θα χωρίσουν, αλλά δεν θα πάρουν ποτέ διαζύγιο. Όταν μάλιστα πέθανε ο Παπανδρέου στην κηδεία του, που έγινε στις 3 Νοεμβρίου 1968 –και που στην ουσία ήταν η πρώτη μαζική αντιστασιακή πράξη στη δικτατορία– η Κυβέλη με τον γιο τους ήταν εκεί και έκανε τα πάντα για να ενταφιαστεί ο πρώην πρωθυπουργός σε οικογενειακή τελετή, αναλαμβάνοντας η ίδια τα έξοδα.
Το άστρο της Κυβέλης Ανδριανού, που έγινε πασίγνωστη με το μικρό της όνομα, κάτι που για πολλούς σήμαινε απίστευτη μοναξιά, έσβησε σαν σήμερα, το 1978, στα 90 της από εγκεφαλικό επεισόδιο και 11 μήνες νοσηλείας στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός.
Άφησε πίσω της τέσσερα παιδιά, τρία εγγόνια, έξι δισέγγονα, πέντε τρισέγγονα και μία τεράστια κληρονομιά στον χώρο του θεάτρου.