Την Παρασκευή 4 Νοεμβρίου 2011 ο Γιώργος Παπανδρέου λαμβάνει ψήφο εμπιστοσύνης από 153 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, καταχειροκροτούμενος ενόψει της... παραίτησής του την επόμενη ημέρα από πρωθυπουργός. Είχε διατελέσει δύο χρόνια επικεφαλής της κυβέρνησης φέρνοντας ένα μνημόνιο, χωρίς να διαβουλευτεί με κανένα κόμμα, χωρίς να θέσει στην κρίση του ελληνικού λαού την απόφασή του. Ο Γιώργος Παπανδρέου είχε κερδίσει τις εκλογές του 2009 με το σύνθημα «λεφτά υπάρχουν». Ηταν η πρώτη και τελευταία εκλογική νίκη του. Από εκεί και πέρα μετράει μόνο ήττες, είτε τίθεται επικεφαλής είτε στηρίζει υποψηφίους για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, όπως έγινε στην περίπτωση του Χάρη Δούκα, επιβεβαιώνοντας έτσι τη ρήση πως «μετά την απομάκρυνση από το ταμείο, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται».

Με απλά λόγια, ο πρώην πρωθυπουργός με την πάροδο του χρόνου έχασε ερείσματα στη βάση του κόμματος που ίδρυσε ο πατέρας του, σε σημείο να μην μπορεί να διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στα τεκταινόμενα. Η στήριξη που προσέφερε στον Χάρη Δούκα με διαδικτυακή ανάρτησή του το απόγευμα του περασμένου Σαββάτου ούτε τους συσχετισμούς άλλαξε ούτε πόντους έφερε στον ηττημένο των εσωκομματικών εκλογών του ΠΑΣΟΚ. Κάποιοι, μάλιστα, υποστηρίζουν πως η στήριξη του Γιώργου Παπανδρέου ενδέχεται να λειτούργησε έως και αποτρεπτικά για ψηφοφόρους που έκαναν δεύτερες σκέψεις αναφορικά με το πρόσωπο του δημάρχου Αθηναίων, καθώς δεν ξεχνούν ότι το 2015 ο Γιώργος Παπανδρέου έφυγε από το ΠΑΣΟΚ και ίδρυσε έναν νέο πολιτικό φορέα, το Κίνημα Δημοκρατών Σοσιαλιστών (ΚΙΔΗΣΟ) προκειμένου να λάβει μέρος στις εκλογές, πλήττοντας ακόμη περισσότερο το ήδη διαλυμένο κόμμα της Χαριλάου Τρικούπη που σημείωνε χαμηλές πτήσεις εξαιτίας, όπως έλεγαν, του ιδίου και των χειρισμών του.

Το ΚΙΔΗΣΟ του Γιώργου Παπανδρέου έλαβε 2,47%, δεν μπήκε στη Βουλή και κάπου εκεί σταμάτησαν όλα... Βέβαια, το νέο κόμμα του παρέμεινε ενεργό και μέσω αυτού εντάχθηκε στη σύμπραξη με το ΠΑΣΟΚ της Φώφης Γεννηματά στις εκλογές του 2019 και εισήλθε στη Βουλή ως βουλευτής. Το ΚΙΔΗΣΟ παρέμεινε ενεργό προκειμένου να διατηρεί ο Γιώργος Παπανδρέου και τη θέση του προέδρου της Διεθνούς Σοσιαλιστικής.

Το 2021, ο Γιώργος Παπανδρέου μετείχε στις εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ για την εκλογή νέου αρχηγού. Πέρασε στον δεύτερο γύρο, όπου όμως ηττήθηκε στη μονομαχία με τον Νίκο Ανδρουλάκη και μάλιστα με ηχηρή διαφορά. Ηχηρότερη από αυτή με την οποία έχασε την Κυριακή ο Χάρης Δούκας, επιβεβαιώνοντας ότι ούτε το επώνυμο ούτε η συγγένεια ούτε ακόμη και η εκλογική νίκη που είχε πετύχει το 2009 έπαιξαν ή παίζουν κάποιον ρόλο. Στο πλαίσιο αυτό, η παρέμβασή του υπέρ του Χάρη Δούκα όχι απλά δεν έγειρε την πλάστιγγα υπέρ της υποψηφιότητάς του δημάρχου Αθηναίων αλλά εκτιμάται ότι λειτούργησε και... ανασταλτικά, ενδεχομένως και λόγω των κινήσεών του αναφορικά με τα περί συμπόρευσης των... προοδευτικών δυνάμεων εντάσσοντας σε αυτές και τον υπό διάλυση ΣΥΡΙΖΑ. Τον περασμένο Ιούνιο, άλλωστε, συμμετείχε σε πάνελ στο πλαίσιο του συνεδρίου το οποίο διοργάνωσε το ινστιτούτο του Αλέξη Τσίπρα.

Σε κάθε περίπτωση, και σε εσωκομματικό επίπεδο ο Γιώργος Παπανδρέου μετράει σερί ηττών, αφού η απόφασή του να στηρίξει τον Χάρη Δούκα με ανάρτηση στα social media μια ημέρα πριν από τις εσωκομματικές κάλπες του ΠΑΣΟΚ απέτυχε να προσδώσει την ανάλογη δυναμική στο πρόσωπο του δημάρχου Αθηναίων. Δεν γνωρίζουμε αν αυτήν τη φορά χόρεψε ζεϊμπέκικο, όπως έκανε το 2021 υπό τους ήχους της «συννεφιασμένης Κυριακής». Αλλωστε, η ήττα δεν ήταν προσωπική. Είναι, όμως, μια ήττα η οποία δείχνει ότι οι ψηφοφόροι, τα μέλη και οι φίλοι του ΠΑΣΟΚ –και γενικά των κομμάτων- δεν είναι διατεθειμένοι να ακολουθούν υποδείξεις και παροτρύνσεις, όχι απλά των υποψηφίων και των πρωτοκλασάτων στελεχών, αλλά και των πρώην επικεφαλής που στήριξαν με την ψήφο τους σε προηγούμενες περιόδους.

Τα δεδομένα αλλάζουν... Οπως και η κοινωνία... Και μπορεί στο ΠΑΣΟΚ, για παράδειγμα, να επέλεξαν να δώσουν μια δεύτερη ευκαιρία, όμως δεν έδωσαν λευκή επιταγή. Το ερώτημα είναι αν η ηγεσία του κόμματος θα πάρει αυτήν τη φορά το σχετικό μήνυμα. Ενα μήνυμα το οποίο εμπεριέχει την προτροπή για... δουλειά. Για κατάθεση προτάσεων και εναλλακτικών λύσεων και όχι για τοξικότητα και λαϊκισμό. Ο βαθμός δυσκολίας είναι μεγάλος. Και δεν οφείλεται στη στάση των άλλων υποψηφίων, αλλά στη νοοτροπία των πρώην –γενικώς– που θεωρούν ότι δύνανται να παρεμβαίνουν ως προς την πολιτική τακτική και την πορεία που εφαρμόζει η εκάστοτε ηγεσία που, στο τέλος της ημέρας, είναι και αυτή που κρίνεται από τους ψηφοφόρους συνολικά.

Και μία υπενθύμιση... Τα κόμματα είναι ζωντανοί οργανισμοί. Τα μεγάλα κόμματα είναι πολυσυλλεκτικά και μετέχουν σε αυτά όσοι συμφωνούν με τις γενικές γραμμές και τις κεντρικές αξίες που τίθενται, αποδεχόμενοι τις αποφάσεις της πλειοψηφίας. Διαφορετικά, ακολουθούν τον δρόμο τους...

ΥΓ.: Στην περίπτωση του ΠΑΣΟΚ, οι πρώτες δηλώσεις του Νίκου Ανδρουλάκη μόνο... ενθαρρυντικές δεν είναι για την πορεία του κόμματος. Οσα είπε για τον στόχο, δηλαδή τη νίκη επί της Νέας Δημοκρατίας, κρίνονται απογοητευτικά. Διότι, ναι μεν πρέπει να νικήσει τη Νέα Δημοκρατία για να γίνει το ΠΑΣΟΚ κυβέρνηση, πρώτα, όμως, πρέπει να κερδίσει τους απαραίτητους ψηφοφόρους, η πλειοψηφία των οποίων απαιτεί, πλέον, προτάσεις και προγράμματα και όχι αντιδεξιές κορόνες...

* Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση του «Μανιφέστο»