Μερικές μόλις εβδομάδες απομένουν μέχρι τις εκλογές στην Ισπανία και είναι εμφανές ότι ο ηγέτης του Λαϊκού Κόμματος θα πρέπει να διαβάσει με προσοχή το κύριο άρθρο της ιταλικής «Il Foglio» («Το Φύλλο») ώστε όχι μόνο να διασφαλίσει μια ευρεία νίκη έναντι των αντιπάλων του, αλλά πρωτίστως να εξασφαλίσει την ψήφο των μετριοπαθών ψηφοφόρων του Κέντρου, που στις προηγούμενες εκλογές στην πλειονότητά τους είχαν ψηφίσει το Σοσιαλιστικό Κόμμα του απερχόμενου πρωθυπουργού.
Στα ισπανικά ο τίτλος σε ελεύθερη απόδοση θα μπορούσε να είναι: «Καν’ το όπως ο Μητσοτάκης»! Κι αυτό γιατί οι δημοσκοπήσεις μπορεί να είναι άκρως ευνοϊκές για τον Φεϊχό, αλλά η διαρκής άνοδος της φρανκικής Δεξιάς του Αμπασκάλ φέρνει κοντά το ενδεχόμενο μιας κυβερνητικής συνεργασίας, που είναι το απευκταίο σενάριο που θα ήθελε ο ηγέτης της Κεντροδεξιάς.
Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα του ισπανικού Τύπου, υπάρχει το ενδεχόμενο να παγιδευθεί ο Φεϊχό από το Vox λόγω της πολυπλοκότητας των τοπικών συμμαχιών που υποχρεώνεται να κάνει το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα. Αυτό το ενδεχόμενο ήδη σπεύδει να αναδείξει ως θέσφατο ο Σάντσεθ προκειμένου να εγκλωβίσει τους κεντρώους εκλογείς. Και με δεδομένο ότι, παρά την αύξηση της Ακροδεξιάς, η νίκη θα κριθεί στο χώρο του Κέντρου, είναι προφανές ότι το Λαϊκό Κόμμα θα πρέπει να αποφύγει συνειρμούς που θα το ταύτιζαν με το παρελθόν του.
Περί των άκρων
Υπάρχει, όμως, μια λεπτομέρεια που ενοχλεί τους Ισπανούς: Η αντίληψη ότι η έννοια των «άκρων» είναι συνυφασμένη με τη Δεξιά. Σε πρόσφατη επίσκεψη που πραγματοποίησε στη Μαδρίτη η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, προειδοποίησε για την άνοδο του «εξτρεμισμού τόσο από τα αριστερά όσο και από τα δεξιά». Οπως ήταν αναμενόμενο, ο φίλα προσκείμενος στην Αριστερά Τύπος έδωσε τη δική του ερμηνεία, ότι η αναφορά αφορούσε το Vox παραλείποντας τους Podemos και τις αριστερίστικες δυνάμεις, που εμμέσως πλην σαφώς στηρίζουν τους σοσιαλιστές στις τοπικές κυβερνήσεις.
Και όπως είναι φυσικό, ο Σάντσεθ έχει κάθε λόγο να εκμεταλλευθεί το στερεότυπο, βλέποντας τις μετακινήσεις κεντροαριστερών ψηφοφόρων στις δημοσκοπήσεις. Γι’ αυτόν το λόγο η προεκλογική εκστρατεία του Σοσιαλιστικού Κόμματος εστιάζει στο αφήγημα της συνεργασίας Κεντροδεξιάς- Ακροδεξιάς.
Επί αυτού του πεδίου επιχειρεί ο Σάντσεθ να πλήξει τον Φεϊχό, έχοντας το «πλεονέκτημα» του ιστορικού αφηγήματος στον αγώνα κατά της δικτατορίας του Φράνκο. Και ως συνήθως, δεν έχει τόση, ή και τόση σημασία τι είναι αλήθεια και τι είναι ψέμα. Αλλωστε, όπως έχει αποδειχθεί στα εκλογικά αποτελέσματα, όχι μόνο στην Ιβηρική αλλά σχεδόν παντού, η Δημοκρατία δεν ορίζεται από την αλήθεια, αλλά από την κοινή γνώμη. Και ο Σάντσεθ υπερτερεί κατά κράτος του Φεϊχό σε λαϊκισμό.
Ξεκάθαρες λύσεις
Με όρους πολιτικού μάρκετινγκ, η «τοποθέτηση» των διεκδικητών της εξουσίας διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο στο μυαλό του μέσου ψηφοφόρου, εκείνου που δεν ανήκει σε κόμμα, αλλά έχει άποψη για τα κοινά, λειτουργεί η σύγκριση της «προτιμότερης» επιλογής. Και σ’ αυτό δουλεύει συστηματικά το επικοινωνιακό επιτελείο του Σάντσεθ, που τον εμφανίζει ως εγγυητή του κοινωνικού κράτους, ευρωπαϊστή σοσιαλδημοκράτη και εσχάτως «friendly» προς τους κεντρώους, έναντι του προέδρου του Λαϊκού Κόμματος, που τον παρουσιάζουν ως όμηρο στα χέρια μιας επικίνδυνης και ξενοφοβικής Ακροδεξιάς.
Προφανώς δεν ισχύει, αλλά τρεις εβδομάδες πριν από τις κάλπες δεν πρέπει κανείς να είναι σίγουρος για τις αντιδράσεις της κοινής γνώμης, όταν μάλιστα στο DNA των Ισπανών η «τοποθέτηση» ανεξάρτητα από την ουσία και το αποτέλεσμα καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τις πολιτικές επιλογές τους. Εννοείται ότι το προβάδισμα του Φεϊχό τού δίνει τη δυνατότητα να κάνει τακτικούς ελιγμούς, αλλά τα χρονικά περιθώρια δεν επαρκούν για μεγάλα ρίσκα. Συνεπώς, από τακτική άποψη, ο Φεϊχό και το Λαϊκό Κόμμα πρέπει να «τοποθετηθούν» ξεκάθαρα, αντί να αφήνουν να τους «τοποθετούν» οι αντίπαλοί τους κατά το δοκούν.
