Οκτώ χρόνια από τις ημέρες που οι τυχοδιώκτες της Αριστεράς, ύστερα από πέντε μήνες δήθεν διαπραγμάτευσης, έφερναν τη χώρα ένα βήμα πριν από την οριστική κατάρρευση για οδηγηθούμε σε ένα νέο αριστερό μνημόνιο -Από το Eurogroup της 22ας Ιουνίου, στην επιβολή των capital controls του «αγάπη μου, έκλεισα τις τράπεζες» Γιάνη Βαρουφάκη και από το δημοψήφισμα που «έπαιζε» με τις λέξεις, στην άτακτη υποχώρηση Τσίπρα τα ξημερώματα της 13ης Ιουλίου.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
Τέτοιες ημέρες οκτώ χρόνια πριν ο Αλέξης Τσίπρας και η παρέα του έπαιζαν τη χώρα στα ζάρια. Οι τυχοδιώκτες της Αριστεράς, όπως τους χαρακτήρισαν οι πολιτικοί τους αντίπαλοι, με στόχο να ικανοποιήσουν τις ιδεοληψίες τους («εμείς θα βαράμε τα νταούλια και οι αγορές θα χορεύουν»), έφερναν τη χώρα ένα βήμα πριν από την οριστική κατάρρευση, μέχρι τελικά να κάνουν τη μεγάλη κυβίστηση. Οι πέντε μήνες δήθεν διαπραγμάτευσης ουσιαστικά κατέληξαν τη Δευτέρα στις 22 Ιουνίου του 2015 σε ένα νέο αριστερό μνημόνιο, το οποίο περιλάμβανε μέτρα ύψους 7,9 δισ. ευρώ και το οποίο –για την ιστορία– εξασφάλιζε απλώς μια νέα παράταση του υπάρχοντος προγράμματος. Η παρακαταθήκη του Γιάνη Βαρουφάκη, που σήμερα σαν να έχει πάρει συγχωροχάρτι παλεύει για την είσοδό του στη Βουλή, φέρνει στον ελληνικό λαό νέα μέτρα και μάλιστα ακολουθεί το κλείσιμο των τραπεζών. Ακόμη και σήμερα η φράση «αγάπη μου, έκλεισα τις τράπεζες» δημιουργεί, άλλωστε (επιεικώς), δυσάρεστους συνειρμούς…
Η αρχή του τέλους
Το story της ελληνικής χρεοκοπίας, που ναι μεν είχε ξεκινήσει μήνες πριν αλλά κορυφωνόταν τέτοιες ημέρες πριν από οκτώ χρόνια, δεν θα τελείωνε σε εκείνο το Eurogroup της 22ας Ιουνίου, όπου τα τερτίπια του Αλ. Τσίπρα γύρισαν ουσιαστικά μπούμερανγκ. Λίγες ημέρες αργότερα και συγκεκριμένα το απόγευμα της Παρασκευής 26 Ιουνίου η καγκελάριος της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ παρότρυνε τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα να αποδεχθεί την «εξαιρετικά γενναιόδωρη», όπως τη χαρακτήρισε, προσφορά των πιστωτών της χώρας, προειδοποιώντας ταυτόχρονα για τις συνέπειες στην αντίθετη περίπτωση. Και η αντίδραση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ ήταν το περιβόητο δημοψήφισμα, που αργότερα έφερε την ολική αναδίπλωσή του, χρεώνοντας τη χώρα με αρκετές δεκάδες δισ. επιπλέον χρέος προς του δανειστές.
Και πέραν τούτου, ο Τσίπρας δεν πήρε καν από το Eurogroup την «ολιγοήμερη παράταση του προγράμματος, προκειμένου ο ελληνικός λαός να αποφασίσει, ελεύθερος από πιέσεις και εκβιασμούς», με αποτέλεσμα η ΕΚΤ να διαμηνύσει ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί η χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών και, εν τέλει, την Κυριακή 28 Ιουλίου η κυβέρνηση ανακοίνωσε την επιβολή κεφαλαιακών περιορισμών στις τράπεζες, τα περίφημα capital controls.
Εξι εκατομμύρια Ελληνες πολίτες προσήλθαν στις κάλπες για να συμμετάσχουν στο δημοψήφισμα που είχε διοργανώσει η κυβέρνηση με πρωτοβουλία του Αλέξη Τσίπρα. Ακόμα, όμως, και σε αυτήν την περίπτωση ο ΣΥΡΙΖΑ «έπαιξε» με τις λέξεις.
Ακατανόητο ερώτημα
Το ερώτημα που τέθηκε προς τον ελληνικό λαό ήταν: «Πρέπει να γίνει αποδεκτό το σχέδιο συμφωνίας, το οποίο κατέθεσαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο Eurogroup της 25.06.2015 και αποτελείται από δύο μέρη, τα οποία συγκροτούν την ενιαία πρότασή τους;
Το πρώτο έγγραφο τιτλοφορείται “Reforms for the completion of the Current Program and Beyond” (Μεταρρυθμίσεις για την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος και πέραν αυτού) και το δεύτερο “Preliminary Debt sustainability analysis» (Προκαταρκτική ανάλυση βιωσιμότητας χρέους)».
Το διακύβευμα ουσιαστικά ήταν «ναι» ή «όχι» στην Ευρώπη, με το «όχι» να κυριαρχεί και τον Αλ. Τσίπρα να αρχίζει την κωλοτούμπα. Παρά το 61,3% που έβγαλε η κάλπη, η δήλωση του Τσίπρα αργά εκείνο το βράδυ είχε ως εξής: «Σήμερα, με δεδομένες τις δυσμενείς συνθήκες που διαμορφώθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα, κάνατε μια πολύ γενναία επιλογή. Ωστόσο, έχω πλήρη συνείδηση ότι η εντολή που μου δίνετε δεν είναι εντολή ρήξης με την Ευρώπη αλλά εντολή ενίσχυσης της διαπραγματευτικής μας δύναμης για την επίτευξη βιώσιμης συμφωνίας. Με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης, με όρους προοπτικής και απεγκλωβισμού από τον φαύλο κύκλο της λιτότητας».
Το ημερολόγιο έδειχνε περίπου μεσάνυχτα 5ης Ιουλίου, και το παρεάκι του ΣΥΡΙΖΑ, με προεξάρχοντα τον Γιάνη Βαρουφάκη, «χόρευε» (όπως είχε γίνει λίγο νωρίτερα στο Σύνταγμα) υπό τους ήχους των απειλών ενός Grexit. Οι χοροί και τα πανηγύρια βέβαια μας βγήκαν –κατά κοινή ομολογία– ξινά παρά την άτακτη υποχώρηση της τότε κυβέρνησης. Τα ξημερώματα της 13ης Ιουλίου 2015 ο Αλ. Τσίπρας αποδέχτηκε το κείμενο που του υπέβαλαν οι ηγέτες της Ευρωζώνης και οκτώ χρόνια αργότερα η πολιτική του «τιμωρείται» από τον ελληνικό λαό.
