Βλέπεις τον Αλέξη Τσίπρα και θυμάσαι τον Αλέκο Αλαβάνο. Η ζωή επιστρέφει τα πάντα. Ο δεύτερος λοιπόν αποκήρυξε τον πρώτο, αλλά τι να το κάνεις... Τον είχε αναδείξει, τον είχε ισχυροποιήσει, του είχε δώσει το «δαχτυλίδι» και η ζημιά είχε γίνει. Στην Αριστερά δεν έχουν ούτε ιερό ούτε όσιο και ευτυχώς, μετά τα συμβάντα της αλήστου μνήμης εποχής 2015-2019, ο κόσμος το έχει συνειδητοποιήσει αυτό.

Ο Αλέκος Αλαβάνος δεν είναι πάντως πρόσωπο που έχουν ξεχάσει –τουλάχιστον οι παλιοί– στην Αριστερά. Επί σειρά ετών μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, εκλέχθηκε ευρωβουλευτής του το 1981, το 1984 και το 1989 (την τελευταία φορά με το ενιαίο ψηφοδέλτιο του Συνασπισμού). Είχε άλλα στο νου του όμως. Ευρωκομμουνισμός λεγόταν αυτό... Το 1991 η απομάκρυνση από τη μήτρα του Περισσού ολοκληρώθηκε και ο Αλέκος Αλαβάνος παρέμεινε στον Συνασπισμό. Συμπαθής σε πολλούς, ήταν ικανός στη διαχείριση των media. Δεν έκρυβε όμως το ριζοσπαστισμό του. Το 2004 ανέλαβε τα ηνία του κόμματος. Είχε ήδη εκλεγεί βουλευτής και επανεκλέχθηκε το 2007.

Την εποχή που το ΠΑΣΟΚ ήταν ακόμα στιβαρό και οι σκληρές αριστερές θέσεις τοποθετούσαν την ελευθεριακή Αριστερά μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, ο Αλέκος Αλαβάνος ήταν ο πρωταγωνιστής των εξελίξεων στον συγκεκριμένο χώρο. Στις ταραχές μάλιστα του 2008, τα όσα έλεγε τότε θα μπορούσαν να αποκληθούν «εμπρηστικά». Και ήταν ακριβώς αυτή η –σχεδόν ανεξήγητη– ανοχή στα πεπραγμένα της άκρας Αριστεράς που άνοιξε το δρόμο για τη μετέπειτα ανέλιξή της –με καταστροφικά αποτελέσματα– στην εξουσία.

Ηταν η εποχή των «ανέξοδων» τοποθετήσεων εκ μέρους της «προόδου», που ευτυχώς έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Βιώσαμε όλοι την ΠΑΣΟΚική αλλά και την αριστεριστική διακυβέρνηση και ο κόσμος πλέον είναι πολύ υποψιασμένος. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στις σφυγμομετρήσεις της κοινής γνώμης τα τελευταία χρόνια. Το «ποτέ ξανά Αριστερά» ακούγεται πλέον ποικιλοτρόπως και πάρα πολύ δυνατά.

Βλέποντας την επιρροή του Αλέξη Τσίπρα να δύει, καθώς τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ δεν φαίνονται να εκτίμησαν τα ήξεις-αφήξεις στο θέμα του Στέφανου Κασσελάκη, θυμηθήκαμε πολλά. Τελικά, ο καθείς στην πολιτική είναι αυτό που είναι και το ιδεολογικοπολιτικό DNA του δύσκολα αλλοιώνεται. Από την παρασκηνιακή στήριξη του Στέφανου Κασσελάκη στην ανοικτή αποδοκιμασία του, ένα τσιγάρο δρόμος ήταν για τον Αλέξη Τσίπρα. Οπως ένα τσιγάρο δρόμος ήταν και η πολιτική περιθωριοποίηση του μέντορά του, Αλέκου Αλαβάνου. «Στην πολιτική, ηθική δεν υπάρχει, υπάρχει μόνο σκοπιμότητα», έλεγε ο Βλαδίμηρος Ιλιτς Λένιν.

«Φέρω ευθύνη...»

«Δεν έχει νόημα να το πω. Κανένα. Είναι αυτονόητο. Και ο Χριστός είχε τον Ιούδα μαθητή του. Και ήταν και Θεός ο Χριστός...», είπε ο Αλέκος Αλαβάνος μιλώντας το 2016 στο «Lifo» και απαντώντας σε ερώτηση για το αν μετάνιωσε για το δαχτυλίδι που έδωσε στον Αλέξη Τσίπρα. Στη δε ερώτηση αν αισθάνεται ότι ιστορικά φέρει ευθύνη, απάντησε: «Φέρω ευθύνη. Ομως, δεν είμαι ο μόνος υπεύθυνος. Φέρουμε ευθύνη όλοι μας και κυρίως όσοι, αφού είδαν τη στροφή στο δημοψήφισμα, ψήφισαν ξανά την ίδια κυβέρνηση κι έτσι ζούμε όλα αυτά που ζούμε».

Είχαν φυσικά προηγηθεί τα γεγονότα του 2015. Και πρόσθεσε: «Οι υπόλοιπες δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ είναι εξίσου υπεύθυνες με τον Αλέξη Τσίπρα, όπως ήταν ο Μάκμπεθ με τη γυναίκα του. Ολοι έχουν κηλίδες από αίμα στα χέρια τους». Στη δε ερώτηση «τι σας ρωτάνε στο δρόμο;», απάντησε: «Τι λάθος κάναμε, πού βρέθηκε αυτός, πού τον βρήκες, πώς την πάθαμε και τον ψηφίσαμε;»

Ο Αλέκος Αλαβάνος είναι γόνος εύπορης οικογένειας που έχει παράδοση ανάμιξης με τα κοινά, έχοντας υπηρετήσει επί μακρόν τον κεντρώο χώρο. Ο ίδιος έστριψε αριστερά. Φαίνεται πως γνωρίζει όμως τι συζητείται. Είπε στη «Lifo» το 2016: «Δεν είμαι τόσο αστός όσο λέει ο μύθος». Είναι λιγότερο; ΟΚ. Ο καθένας εξ ημών διατηρεί το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό. Αλλά όλοι μας διατηρούμε και το δικαίωμα να ασκούμε κριτική στα πολιτικά πρόσωπα. Εκεί στην Αριστερά δεν τα πηγαίνουν πολύ καλά με την ιδέα της υστεροφημίας. Ισως τη θεωρούν ως έννοια ανορθολογική και δεν ασχολούνται με τις επιταγές της. Ασχολούνται όμως όλοι οι υπόλοιποι. Αλλωστε, όταν εξαφανίζονται τα πρόσωπα και αυτό είναι αναπόφευκτο, αυτό που μένει είναι το έργο τους.