Σε πλήρη ευθυγράμμιση με το ευρωπαϊκό και εθνικό θεσμικό πλαίσιο, το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, για την τραγωδία στα Τέμπη, δίνοντας έμφαση στην ανεξαρτησία, τη διαφάνεια και τη συνολική πρόσβαση σε όλα τα διαθέσιμα δεδομένα. Ο βασικός του στόχος είναι η ενίσχυση της ασφάλειας στις σιδηροδρομικές μεταφορές. Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών παρείχε στήριξη στο έργο του Οργανισμού, χωρίς να εμπλέκεται στο περιεχόμενο της έκθεσης πριν από τη δημοσίευσή της, εξασφαλίζοντας έτσι την αμεροληψία της διαδικασίας.
Το περιεχόμενο του πορίσματος του ΕΟΔΑΣΑΑΜ
Το πόρισμα προχωρά σε εκτενή ανάλυση των αιτιών του τραγικού δυστυχήματος στα Τέμπη, επισημαίνει τις χρόνιες δυσλειτουργίες του ελληνικού σιδηροδρομικού συστήματος και αποτυπώνει τις πρόσθετες προκλήσεις που επέφερε η οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας. Επιπλέον, υπογραμμίζει τη σημασία της ενίσχυσης του ανθρώπινου δυναμικού και παραθέτει τις θετικές πρωτοβουλίες που έχουν ήδη αναληφθεί για τη βελτίωση της ασφάλειας. Τέλος, προτείνει βελτιώσεις προς τον ΟΣΕ και την Hellenic Train για την αναβάθμιση των δομών και της λειτουργίας τους.
Επιβεβαίωση των Ευρωπαϊκών πορισμάτων & σχέδιο δράσης: Η ανάλυση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ επιβεβαιώνει τα κύρια ευρήματα της Έκθεσης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων (ERA), η οποία υποβλήθηκε τον Οκτώβριο του 2023 και αποτέλεσε τη βάση για τη δημιουργία και εφαρμογή ενός Σχεδίου Δράσης για την Ασφάλεια και τη Διαλειτουργικότητα. Το Σχέδιο, το οποίο τελεί υπό τον συντονισμό του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών με τη συμβολή ευρωπαϊκών θεσμών, βρίσκεται ήδη σε εφαρμογή, με τακτικές αναφορές προόδου προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το σχέδιο δράσης, που αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2026, βασίζεται σε πέντε κεντρικές κατευθύνσεις:
- Συστημική προσέγγιση στην ασφάλεια των σιδηροδρόμων, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πλαίσιο.
- Βελτίωση των διαδικασιών ελέγχου και πιστοποίησης.
- Δομική αναδιάρθρωση του σιδηροδρομικού τομέα.
- Ενίσχυση του Εθνικού Φορέα Διερεύνησης (ΕΟΔΑΣΑΑΜ).
- Καλλιέργεια γνώσης και κουλτούρας ασφάλειας.
Σύμφωνα με το πόρισμα, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει ήδη υλοποιήσει κρίσιμες παρεμβάσεις για την αναβάθμιση της σιδηροδρομικής υποδομής, περιλαμβάνοντας την ανακατασκευή των συστημάτων σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης, καθώς και την εγκατάσταση του αυτοματοποιημένου συστήματος ETCS. Επιπλέον, έχουν αυξηθεί τα Κέντρα Ελέγχου Κυκλοφορίας και Σηράγγων, διασφαλίζοντας βελτιωμένη επιτήρηση των σιδηροδρομικών διαδρομών.
Το 2024 εξασφαλίστηκαν 1,5 δισ. ευρώ από ευρωπαϊκούς πόρους για έργα αναβάθμισης, ενώ τον Δεκέμβριο του 2024 δημιουργήθηκε ένας νέος ενιαίος δημόσιος φορέας, ενσωματώνοντας τον ΟΣΕ, την ΕΡΓΟΣΕ και τη σχετική δραστηριότητα της ΓΑΙΑΟΣΕ. Παράλληλα, η στελέχωση του ΟΣΕ και άλλων σχετικών οργανισμών ενισχύθηκε σημαντικά με νέες προσλήψεις.
Άλλες πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν:
- Την ενίσχυση της χρηματοδότησης του ΟΣΕ μέσω νέας σύμβασης.
- Την τοποθέτηση 300 καμερών για την παρακολούθηση κρίσιμων σημείων του δικτύου.
- Την αναβάθμιση των συστημάτων ETCS και GSM-R στον σιδηροδρομικό στόλο.
- Την εφαρμογή νέων διαδικασιών επικοινωνίας μεταξύ σταθμαρχών για τη βελτίωση του συντονισμού.
- Την ανάληψη πρωτοβουλιών για την αποσαφήνιση των ρόλων και αρμοδιοτήτων μεταξύ των φορέων.
