Σαν σήμερα, στις 27 Ιουνίου 1989, η Βουλή των Ελλήνων παραλαμβάνει το πολυσυζητημένο πόρισμα για το σκάνδαλο Κοσκωτά. Μεταπολιτευτικά, δεν υπήρξε πιο φορτισμένη πολιτική στιγμή - με την εμπλοκή του ίδιου του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου και κορυφαίων υπουργών του ΠΑΣΟΚ.
Ήταν η πρώτη φορά που το πολιτικό σύστημα αναμετρήθηκε ανοιχτά με τη διαφθορά εντός του, με θεσμικό τρόπο. Η Νέα Δημοκρατία, στην τότε αντιπολίτευση, επέμεινε σε μια κάθαρση με ονοματεπώνυμο, κόντρα σε μια κοινωνία διχασμένη, κουρασμένη, αλλά ξύπνια.
Ήταν η αρχή του τέλους για την πρώτη περίοδο της «πράσινης κυριαρχίας» και η απαρχή της μεγάλης επιστροφής της φιλελεύθερης παράταξης.
Η ώρα της αλήθειας για το ΠΑΣΟΚ
Το σκάνδαλο Κοσκωτά δεν ήταν απλώς μια υπόθεση κακοδιαχείρισης ή κακής εποπτείας. Ήταν ένα σύστημα εξουσίας που συναλλάχθηκε με τον τραπεζικό υπόκοσμο, με πολιτική κάλυψη, για να συντηρήσει το πελατειακό του κράτος. Η Τράπεζα Κρήτης έγινε εργαλείο χειραγώγησης Τύπου, επιχειρηματιών, ακόμα και της Δικαιοσύνης.
Η τότε Νέα Δημοκρατία, με ηγέτη τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, δεν κρύφτηκε πίσω από το «όλοι ίδιοι είναι». Ανέλαβε τον θεσμικό ρόλο της αντιπολίτευσης με σοβαρότητα αλλά και αποφασιστικότητα. Και όταν ήρθε στην κυβέρνηση, το 1990, δεν επεδίωξε ρεβανσισμό. Επέλεξε να κυβερνήσει με στόχο τη σταθερότητα και την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας.
Θεσμοί ή ανοχή;
Η υπόθεση Κοσκωτά έδειξε ότι σε μια πραγματική Δημοκρατία δεν υπάρχουν «πολύ μεγάλοι για να αγγιχθούν». Ο ίδιος ο πρωθυπουργός κλήθηκε να λογοδοτήσει στη Βουλή - και ανεξάρτητα από την τελική δικαστική έκβαση, το μήνυμα ήταν σαφές: Οι θεσμοί είναι πάνω από τα πρόσωπα.
Αυτό το πολιτικό DNA διατηρεί η Νέα Δημοκρατία έως σήμερα. Σε εποχές που η δημαγωγία ευδοκιμεί και οι θεσμοί αμφισβητούνται, η παράταξη της ευθύνης επιμένει στην αλήθεια, στον ορθό λόγο και στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας.
Από την κάθαρση του 1989 στη σταθερότητα του 2025
Η σημερινή πολιτική σταθερότητα και οικονομική ανάκαμψη δεν είναι αυτονόητη. Είναι αποτέλεσμα μακράς πορείας που ξεκίνησε και από τέτοιες στιγμές: Όταν η Νέα Δημοκρατία επέλεξε να μη σιωπήσει. Όταν σήκωσε το κόστος της κάθαρσης. Όταν, αντί για συμψηφισμούς, ζήτησε δικαιοσύνη.
Σαν σήμερα, λοιπόν, δεν θυμόμαστε απλώς ένα πολιτικό σκάνδαλο. Θυμόμαστε πώς οικοδομείται μια υπεύθυνη φιλελεύθερη παράταξη που δεν φοβάται την αλήθεια, ούτε όταν πονάει, ούτε όταν κοστίζει.
