Σαν σήμερα, το 1918, ένας 22χρονος από τα Αλάτσατα της Μικράς Ασίας μπήκε στην ιστορία των ΗΠΑ με αίμα, τιμή και... τρεις κηδείες.
Ο Τζορτζ Διλβόης (ή κατά κόσμον Γιώργης Διλβόης), γεννημένος στις 5 Φεβρουαρίου 1896 στα Αλάτσατα της Σμύρνης, είχε μεταναστεύσει με την οικογένειά του στη Μασαχουσέτη. Μπορεί να έφυγε μικρός, αλλά η ελληνική ψυχή έμεινε - κι όταν οι ΗΠΑ μπήκαν στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Διλβόης μπήκε πρώτος.
Στις 18 Ιουλίου, σε μία μάχη στο χωριό Bouresches της Γαλλίας, εκεί που οι σφαίρες έβρεχαν το χώμα και τα πολυβόλα έφτυναν φωτιά, ο Διλβόης με μια χούφτα συμπολεμιστές του ανέλαβαν να καταλάβουν ένα γερμανικό πολυβολείο. Η αποστολή; Καταδικασμένη, αλλά όχι για έναν Έλληνα.
Τραυματίστηκε βαριά και θα μπορούσε να μείνει κάτω. Αλλά σηκώθηκε, όρμησε και κυριολεκτικά «πήρε μαζί του» αρκετούς Γερμανούς, πριν «πέσει».
Ο θάνατός του συγκλόνισε τόσο πολύ τις ΗΠΑ, που ο ίδιος ο πρόεδρος Ουίλσον του απένειμε το Μετάλλιο Τιμής του Κογκρέσου. Η πρώτη του ταφή έγινε στη Γαλλία, στο Aisne-Marne American Cemetery. Ο πατέρας του, όμως, ζήτησε να ταφεί στην Ελλάδα. Έτσι και έγινε: το σώμα του μεταφέρθηκε στη Χίο, όπου έγινε η δεύτερη ταφή.
Κι εκεί, το 1922, συνέβη το αδιανόητο: ο τάφος του βεβηλώθηκε από Τούρκους μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Το άκουσαν στην Ουάσινγκτον κι έγινε διπλωματικό επεισόδιο.
Ο επόμενος πρόεδρος, Γουόρεν Χάρντινγκ, αποφάσισε να φέρει το σώμα πίσω. Και μάλιστα, κατά την επιστροφή του στις ΗΠΑ, η σορός του τιμήθηκε με ειδική τελετή στον Λευκό Οίκο, μια σπάνια τιμή για απλό στρατιώτη. Ο Διλβόης ετάφη τελικά για τρίτη (και τελευταία) φορά στο Εθνικό Κοιμητήριο του Άρλινγκτον, με τιμές ήρωα.
Ένας ήρωας με τρεις πατρίδες. Και τρεις τάφους. Και μια ιστορία που μοιάζει με θρύλο αλλά είναι αληθινή.
Και όλα αυτά, σαν σήμερα.
