Με μία λύση «καζάν-καζάν» για το Αιγαίο βρίσκεται σήμερα στην Αθήνα ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν. Βέβαια, όταν οι Τούρκοι μιλούν για λύσεις «καζάν-καζάν» (δηλαδή μία λύση αμοιβαίου οφέλους και για τις δύο πλευρές), συνήθως εννοούν έναν κυνικό εκβιασμό, ότι αυτοί ή θα πάρουν αυτό που θέλουν ή κανείς δεν θα πάρει το παραμικρό! Και τον εκβιασμό αυτό πιστεύουν ότι μπορούν να τον επιβάλλουν με το διαβόητο casus belli, το οποίο έχει ψηφίσει η τουρκική Βουλή το 1995, στην περίπτωση που η πατρίδα μας επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της μέχρι τα 12 ναυτικά μίλια.
Κάποιος πρέπει να πει στον Χακάν Φιντάν ότι «καζάν-καζάν» και «casus belli» δεν πάνε μαζί! Μόνο στην αλατούρκα αντίληψη για το διεθνές δίκαιο μπορούν να συνυπάρξουν αυτά τα δύο! Και επειδή στη σημερινή συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν, στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, όπως έχει γίνει γνωστό, θα διερευνηθεί αν υπάρχουν οι προϋποθέσεις διαλόγου για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), ίσως θα ήταν ευκαιρία ένα από τα όπλα στην ελληνική φαρέτρα να είναι ο «Χάρτης της Σεβίλλης». Η αλήθεια είναι ότι το «όπλο» αυτό δεν προβάλλεται όσο θα έπρεπε από την ελληνική διπλωματία – και μάλιστα ως αντίβαρο σε κάθε λογής απίθανο, παράνομο και ανιστόρητο χάρτη που εμφανίζει, κατά καιρούς, η Αγκυρα. Για παράδειγμα:
- Στον χάρτη που απεικονίζονται τα θαλάσσια σύνορα Τουρκίας – Λιβύης με βάση το παράνομο, μεταξύ τους, μνημόνιο.
- Στον λεγόμενο «χάρτη Μπαχτσελί», δηλαδή αυτόν που παρουσίασε ο ισλαμοφασίστας πολιτικός συνεταίρος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και εμφάνιζε ως τουρκικά όλα τα ελληνικά νησιά του Αιγαίου, από τον 25ο μεσημβρινό και προς Ανατολάς (μεταξύ αυτών και την Κρήτη).
- Στον χάρτη της «Γαλάζιας Πατρίδας», που αποτελεί πλέον επίσημο τουρκικό δόγμα και διδάσκεται στα σχολεία, με τον οποίο όχι μόνο δεν αναγνωρίζεται δικαίωμα υφαλοκρηπίδας στα ελληνικά νησιά αλλά ούτε καν δικαίωμα χωρικών υδάτων πέραν των 6 ναυτικών μιλίων.
Τι είναι όμως ο «Χάρτης της Σεβίλλης»; Το 2003 η Ευρωπαϊκή Ενωση ζήτησε από το Πανεπιστήμιο της Σεβίλλης να καταγράψει σ’ έναν χάρτη τα όρια των ΑΟΖ των κρατών-μελών της με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982. Ο χάρτης αυτός, στην κυριολεξία, είναι ο απόλυτος εφιάλτης για τους Τούρκους και για το αναθεωρητικό αφήγημά τους στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Και αυτό γιατί εκεί καταγράφεται με σαφήνεια και νομική αιτιολόγηση, βάσει του Δικαίου της Θάλασσας, ότι το Καστελλόριζο έχει δικαίωμα σε ΑΟΖ και εξ αυτού συνδέονται η ελληνική και η κυπριακή ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο. Επιπροσθέτως, ο «Χάρτης της Σεβίλλης» –ο οποίος να σημειωθεί ότι αποκαλείται και «θαλάσσιος χάρτης της Ευρωπαϊκής Ενωσης»– δίνει επίσης δικαίωμα ΑΟΖ σε κάθε κατοικημένο ελληνικό νησί, χωρίς να λαμβάνεται νομικά υπόψιν το μέγεθός του ή το πόσο κοντά βρίσκεται στις τουρκικές ακτές.
Γιατί όμως η Ευρωπαϊκή Ενωση ζήτησε από το συγκεκριμένο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ιδρυμα της Ισπανίας να εκπονήσει αυτήν τη μελέτη; Η απάντηση είναι απλή και δεν δέχεται αμφισβήτηση: Το Πανεπιστήμιο της Σεβίλλης είναι το πλέον προηγμένο και εξειδικευμένο στην Ευρώπη σε θέματα που αφορούν τις θαλάσσιες δικαιοδοσίες. Το 2007 ο «Χάρτης της Σεβίλλης» παρουσιάστηκε στο «Atlas of Maritime Europe: Jurisdictions, Uses and Management, Barcelona, Ediciones del Serbal», έναν άτλαντα, έργο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, στον οποίο παρουσιάζονται τα θαλάσσια σύνορά της και η ΑΟΖ της πατρίδας μας εμφανίζεται σύμφωνα με τις ελληνικές θέσεις.
Είναι, όμως μόνο ο «Χάρτης της Σεβίλλης», αυτός που δικαιώνει τις ελληνικές θέσεις για τον καθορισμό ΑΟΖ; Οπως αναφέρει ο Θόδωρος Καρυώτης, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, ειδικός σε θέματα ΑΟΖ και μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, υπάρχει ένα έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο «The EU and International Ocean Governance», το πιο σημαντικό στοιχείο του οποίου είναι ένας χάρτης, ο οποίος δείχνει τις ΑΟΖ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης και όπου φαίνεται ξεκάθαρα ότι η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν κοινά θαλάσσια σύνορα.
Ομως και όλοι οι χάρτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης δικαιώνουν τις ελληνικές θέσεις για τα θαλάσσια σύνορά της και, όπως επισημαίνει ο Θόδωρος Καρυώτης, σε αυτούς φαίνεται ότι η ΑΟΖ του Καστελλόριζου έχει πλήρη επήρεια και εφάπτεται με την ΑΟΖ της Κύπρου. Τον χάρτη-εφιάλτη για την Τουρκία, η Αγκυρα, όπως είναι φυσικό, δεν τον αναγνωρίζει (όπως δεν αναγνωρίζει και τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, την οποία έχουν υπογράψει 168 κράτη) και προσπαθεί με κάθε τρόπο να μην μπαίνει στο τραπέζι των συνομιλιών.
Μάλιστα ο προκάτοχος του Χακάν Φιντάν, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, είχε βάλει ως προϋπόθεση, προκειμένου να ξεκινήσει ένας ελληνοτουρκικός διάλογος για τον καθορισμό ΑΟΖ, να αποκηρύξει η Αθήνα τον «χάρτη της Σεβίλλης»! Ενώ ο πρώην υπουργός Αμυνας της Τουρκίας, ο Χουλουσί Ακάρ, είχε απειλήσει την Ελλάδα λέγοντας ότι «οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις και τα 83 εκατομμύρια των πολιτών της χώρας μας δεν θα δεχθούν με κανέναν τρόπο τη φυλάκιση στις ακτές μας με αυτόν τον Χάρτη της Σεβίλλης ή με σειρά παρόμοιων απαιτήσεων και πρακτικών».
Βέβαια, είναι ακατανόητο και συνάμα προκλητικό, οι γείτονές μας να δημοσιοποιούν όποιον απίθανο χάρτη κατασκευάζουν, για να προβάλλουν τις νεο-οθωμανικές αναθεωρητικές θέσεις τους και να απαιτούν από εμάς να ρίξουμε στην... πυρά τον «Χάρτη της Σεβίλλης»! Αν η Τουρκία επιμένει να απαιτεί από την Αθήνα να αποκηρύξει τον «Χάρτη της Σεβίλλης», να το πράξουμε, αλλά με την προϋπόθεση ότι και η Αγκυρα:
- Θα αποκηρύξει το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας».
- Θα πάψει να ζητά την αποστρατικοποίηση των νησιών.
- Θα σταματήσει να μιλά για «γκρίζες ζώνες» στο Αιγαίο.
- Θα σταματήσει να αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία σε νησίδες και βραχονησίδες, που παραχωρήθηκαν στην πατρίδα μας με διεθνείς συνθήκες με την Ιταλία!