Χωρίς αμφιβολία, πρόκειται για ένα από εκείνα τα θέματα που διαχρονικά διαπερνούν οριζόντια και την κοινωνία και το πολιτικό σύστημα. Η δημόσια συζήτηση έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετό καιρό, αλλά διαπιστώνεται έλλειμμα ενημέρωσης, παρά την πλημμυρίδα των πληροφοριών. Και όταν βρισκόμαστε μπροστά σε μια επικοινωνιακή πλημμυρίδα, είναι αναγκαίο να ξεκαθαρίζουμε ένα ένα τα πράγματα.
Στην προκειμένη περίπτωση μπροστά μας έχουμε τρία ζητήματα: αυτή καθαυτή τη διαδρομή των γεγονότων και των νομοθετικών παρεμβάσεων, την πολιτική διάσταση και πολιτική εκμετάλλευση και τη σχέση μας με την Εκκλησία.
Οι νομοθετικές παρεμβάσεις
Από το 1946 σε υιοθεσία μπορεί να προβεί και μονογονέας. Αυτό συνέβη επειδή μετά τον πόλεμο υπήρχαν πολλά ορφανά, ενώ είχαμε και την απίστευτα ευφυή έμπνευση να εμπλακούμε σε έναν αδελφοκτόνο Εμφύλιο που προκάλεσε και άλλες οδυνηρές συνέπειες. Ωστόσο, ο νόμος συνέχισε να υφίσταται και ουδέποτε καταργήθηκε. Με δεδομένο ότι η Ελλάδα κατάφερε να παραμείνει στον ελεύθερο κόσμο, δεν είχαμε ποτέ, ούτε έχουμε κάποια αστυνομία της ηθικής προκειμένου να ελέγξουμε με ποιον ή ποιαν ζει ο μονογονέας που υιοθέτησε το παιδί και σε τι περιβάλλον ζει αυτό. Αν υποθέσουμε πως υπάρχει πρόβλημα, αυτό κρύφτηκε κάτω από το χαλί από αυτούς που σήμερα επιδεικνύουν ένα –όψιμο θα έλεγα– φλογερό ενδιαφέρον.
Ο νόμος για την ληξιαρχική αλλαγή φύλου (Ν. 344) ανάγεται στο 1976, ο επόμενος σχετικός νόμος ανάγεται στο 1997, ενώ ο νόμος για το σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ ετεροφύλων (Ν. 3719) ανάγεται στο 2008. Και τότε υπήρξαν αντιδράσεις από διάφορες πλευρές.
Ο νόμος για το σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ ομοφύλων (Ν. 4356) ψηφίστηκε τη νύχτα της 22ας προς 23η Δεκεμβρίου 2015. Με ανάλογες αντιδράσεις, ο νόμος για τη νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου, από την ηλικία των 15 ετών, (Ν. 4491) ψηφίστηκε τον Οκτώβριο του 2017 και ο νόμος για τη δυνατότητα αναδοχής από ομόφυλα ζευγάρια (Ν. 4538) ψηφίστηκε τον Μάιο του 2018. Σημειώστε ότι η αναδοχή είναι πολύ σοβαρή υπόθεση, αλλά δεν θυμάμαι να ζήτησε κανείς την κατάργησή του, ούτε θυμάμαι καμιά άλλη αντίδραση τέτοιας έντασης από οποιαδήποτε από τις πλευρές που σήμερα εκφράζουν τη διαφωνία τους.
Δεδηλωμένη και... Καμμένος
Από την πλευρά στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ τίθεται τάχα ζήτημα Δεδηλωμένης, επειδή βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας προανήγγειλαν διαφορετική στάση.
Φαίνεται ότι χρειάζεται για άλλη μια φορά να τους θυμίσουμε πως το κόμμα τους συγκυβέρνησε με τους Ανεξάρτητους Ελληνες του κ. Καμμένου. Και πως τότε ο νόμος για το σύμφωνο συμβίωσης των ομόφυλων ζευγαριών δεν πέρασε από την κυβερνητική πλειοψηφία, αλλά με τις 19 θετικές ψήφους και τις 27 απουσίες βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας. Παρένθεση: Επειδή ακούω και κριτική για τις απουσίες που συνδέονται με τις σημερινές υπουργικές ψήφους, οι απουσίες εκείνες είχαν άλλες και διαφορετικές αιτίες, οι οποίες είχαν τότε εξηγηθεί επαρκώς. Σ’ εκείνη την ψηφοφορία, ο συγκυβερνήτης του κ. Τσίπρα, ο κ. Καμμένος, απουσίαζε, ενώ θετικά είχαν ψηφίσει μόνο τρεις βουλευτές του. Είχε η τότε κυβέρνηση τη Δεδηλωμένη;
Ο νόμος για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου δεν ψηφίστηκε από τη Νέα Δημοκρατία, λόγω διαφωνιών της σε μια σειρά επιμέρους θέματα, όπως η ηλικία των 15 ετών και η εφάπαξ διαδικασία. Εκείνος ο νόμος πέρασε με λιγότερες από 151 ψήφους. Ο κ. Καμμένος πάλι απουσίαζε, αυτή τη φορά στη… Βραζιλία, ενώ από τους βουλευτές του ένας μόνο ψήφισε θετικά, ένας παρών και οι υπόλοιποι πέντε καταψήφισαν. Επιπλέον, από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ είχαμε ένα «Οχι» και δύο απουσίες. Βλέπει κανείς εδώ κάποια Δεδηλωμένη;
Ο νόμος για την αναδοχή από ομόφυλα ζευγάρια πέρασε με τις αποχές: 136 «Ναι» από τον ΣΥΡΙΖΑ (2 βουλευτές του ψήφισαν «Οχι» και επτά απουσίασαν) και από τους ΑΝΕΛ μόνο 2 ψήφισαν θετικά, ο κ. Καμμένος και πάλι απουσίαζε, 2 βουλευτές ψήφισαν «Οχι» – από αυτούς ένας είναι σήμερα βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.
Τότε, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ είχαν χωριστεί σε δύο στρατόπεδα. Το ένα από αυτά έστειλε στον κ. Τσίπρα επιστολή με τις διαφωνίες του. Και χρειάστηκε να εκδώσει ανακοίνωση η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ, με την οποία υπενθύμιζε στους διαφωνούντες ότι δεσμεύονται από τις συνεδριακές αποφάσεις του κόμματος. Πού ήταν τότε η Δεδηλωμένη;
Ο κ. Καμμένος βρισκόταν στην κυβέρνηση, αλλά οι νόμοι με τους οποίους διαφωνούσε περνούσαν με τις ψήφους των κομμάτων της αντιπολίτευσης ή με τις αποχές.
Μάλιστα, όταν τον Δεκέμβριο του 2016 ψηφίστηκε ο νόμος για την ίση μεταχείριση στην εργασία, ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού (Ν. 4443), και πάλι απουσίαζε ο κ. Καμμένος, ενώ από τους βουλευτές του μόνο 3 ψήφισαν «Ναι». Αλλοι 3 ψήφισαν «Οχι» και άλλοι τρεις απουσίαζαν. Επομένως… ποια Δεδηλωμένη;
Και δεν ήταν μόνο αυτά. Ο κ. Καμμένος και το κόμμα του δεν ψήφισαν την ίδρυση των αποτεφρωτηρίων (2017), την τροπολογία για το Μέγαρο Μουσικής (2016), τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (2017). Και γενικά ψήφιζαν ό,τι ήθελαν και καταψήφιζαν όποτε ήθελαν. Σε σημείο που τον Σεπτέμβριο του 2017, η Νέα Δημοκρατία και η τότε ΔΗΣΥ είχαν δηλώσει πως δεν θα ξαναψηφίσουν, αν προηγουμένως δεν ήταν εξασφαλισμένη η Δεδηλωμένη. Γι’ αυτό και οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ έσπευσαν τότε να αποσύρουν την τροπολογία για τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.
Μια πολύ βαθιά σχέση
Αναμφίβολα η Εκκλησία μας έχει δικαίωμα στη γνώμη της επί οποιουδήποτε θέματος και παρά το γεγονός ότι πρόκειται για πολιτικό γάμο. Ωστόσο, το συγκεκριμένο δεν είναι από τα θέματα που θα μπορούσαν να διαρρήξουν τους δεσμούς της με την Πολιτεία. Οχι μόνο επειδή πρόκειται για ένα καθαρά πολιτειακό θέμα και ούτε μόνο επειδή ισχύουν όλα όσα ανέφερα στην αρχή για τις πραγματικότητες και τις προηγούμενες νομοθετικές παρεμβάσεις – χωρίς να ξεσηκωθεί ποτέ καμιά επανάσταση.
Κατά τη συζήτηση για τη Συνταγματική Αναθεώρηση του 2007, όταν η τότε αντιπολίτευση είχε προτείνει τις τροποποιήσεις των άρθρων 3, 13, 33 και 59 που ρυθμίζουν τις σχέσεις Κράτους και Εκκλησίας, ήμουν εισηγήτρια επί των συγκεκριμένων άρθρων των οποίων είχε ζητηθεί η αναθεώρηση. Τότε ζητούσαν ουσιαστικά τον χωρισμό Κράτους και Εκκλησίας. Μια συζήτηση που επανέρχεται ξανά και ξανά μέχρι σήμερα.
Είχα τότε επιχειρηματολογήσει κατά του χωρισμού, παραθέτοντας σειρά επιχειρημάτων και παραδειγμάτων που αποδεικνύουν αυτήν την αδιάσπαστη, εθνικών και ιστορικών διαστάσεων σχέση, που βασίζεται στην ιστορική μας κληρονομιά και αποτελεί συστατικό στοιχείο της ίδιας της εθνικής μας ταυτότητας, κομμάτι της συλλογικής εθνικής και θρησκευτικής μας μνήμης και συνείδησης.
Από τον ίδιο τον Εθνικό μας Υμνο προκύπτει η άμεση σύνδεση του εθνικού με το θρησκευτικό συναίσθημα. Γιατί η ορθόδοξη πίστη μας, λαϊκή πίστη, ανεκτική και της αγάπης είναι από τη φύση της συμπεριληπτική. Ολους τους δέχεται, σε όλους προσφέρει τη Θεία Κοινωνία, όλους τους εξομολογεί.
Και, πάντως, με την Εκκλησία μας έχουμε πολλή και πολύ σοβαρή δουλειά να κάνουμε, ενώνοντας τις δυνάμεις μας. Δουλεύουμε μαζί και μαζί σκύβουμε πάνω από μεγάλα κοινωνικά προβλήματα, ζητήματα πολύ σοβαρότερα και πολύ ευρύτερου ενδιαφέροντος από αυτό που συζητούμε σήμερα: το δημογραφικό, η παραβατικότητα των νέων, οι συνθήκες που επικρατούν στην οικογένεια και που οδηγούν σ’ αυτήν την παραβατικότητα, η ενδοοικογενειακή βία, ο αγώνας κατά της εξαναγκαστικής εργασίας των παιδιών και κατά της εμπορίας ανθρώπων. Τα προβλήματα είναι εδώ και είναι πολύ βαριά και πολύ σοβαρά. Σε αυτά συνεργαζόμαστε Πολιτεία και Εκκλησία, σχεδιάζοντας έναν κοινό οδικό χάρτη και συντονίζοντας τα βήματά μας.
Μια τέτοια συνεργασία φέρνει καρπούς. Το βλέπουμε και μέσα από τη συνεργασία μας στον τομέα των ασυνόδευτων ανηλίκων, τομέα ευθύνης μου. Οταν μαζί δίνουμε τη μάχη για να τα προστατέψουμε, να τα προφυλάξουμε από το οργανωμένο έγκλημα, την παραβατικότητα, τη ριζοσπαστικοποίηση, τις εξτρεμιστικές ιδέες. Και το κάνουμε συνειδητά τόσο για την προστασία των παιδιών όσο και για την προστασία της ελληνικής κοινωνίας και της κοινωνικής συνοχής.
Θα ήταν αδιανόητο ο διαχρονικός και εθνικός αγώνας, που από κοινού δίνουν Πολιτεία και Εκκλησία, να τεθεί εν κινδύνω και υπό αμφισβήτηση, προς δόξαν εκείνων που καπηλεύονται και εργαλειοποιούν τη θρησκεία μας και αυτοδιορίζονται υπερασπιστές της για τους δικούς τους ιδιοτελείς και ψηφοθηρικούς σκοπούς.
*υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών με τη ΝΔ, δημοσιογράφος