Από τη «Δήμητρα» που οραματίζεται ο γραμματέας του ΜέΡΑ25 στις πληρωμές σε τοπικά νομίσματα που προτείνουν ο Τσακαλώτος και η ομάδα του.
ΣΤΕΛΙΟΣ ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗΣ
Οταν ο Ευκλείδης Τσακαλώτος αντικατέστησε τον Γιάνη Βαρουφάκη στην ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών λίγες ημέρες μετά την περιπέτεια του δημοψηφίσματος του 2015 και την παρ’ ολίγον έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη και την ΕΕ, οι περισσότεροι σκέφτηκαν ότι η χώρα γλίτωσε τα χειρότερα. Σε σύγκριση με τον προκάτοχό του, ο κ. Τσακαλώτος έμοιαζε ρεαλιστής, προσγειωμένος και έδειχνε να αντιλαμβάνεται ότι τα σχέδια του κ. Βαρουφάκη μπορεί να είχαν ενδιαφέρον ως εκκεντρικές οικονομικές θεωρίες στα πανεπιστημιακά αμφιθέατρα, αλλά θα είχαν καταστροφικά αποτελέσματα αν εφαρμόζονταν στον πραγματικό κόσμο.
Ο κ. Βαρουφάκης έφυγε από τον ΣΥΡΙΖΑ, πήρε τις ιδέες του στο ΜέΡΑ25 και τις παρουσίασε ξανά φέτος, με ένα παράλληλο νόμισμα το οποίο βάφτισε «Δήμητρα». Οσα είπε προκάλεσαν θυμηδία στο πανελλήνιο. Ακόμα κι ο Αλέξης Τσίπρας βρήκε αφορμή για να αστειευτεί. «Ο κ. Μητσοτάκης αμείβει τους πολίτες με pass. Ο κ. Βαρουφάκης με “Δήμητρες”. Εμείς λέμε να δώσουμε ξανά στην τσέπη τους ευρώ», είπε πριν από περίπου δύο εβδομάδες στους κατοίκους της Ιτέας. Και μιλάμε για τον άνθρωπο που το 2015 εμπιστεύτηκε τις τύχες της χώρας στον κ. Βαρουφάκη και τις αλλοπρόσαλλές ιδέες του για το παράλληλο νόμισμα που παραλίγο να ρίξουν την Ελλάδα στα βράχια.
Επικίνδυνη ρητορική
Πάντως, αν και ο ίδιος έφυγε κακήν κακώς από τον ΣΥΡΙΖΑ, οι ιδέες του κ. Βαρουφάκη για το παράλληλο νόμισμα παρέμειναν ζωντανές και θεωρούνται εφαρμόσιμες, όχι από κάποια περιθωριακά στελέχη του κόμματος, αλλά από την «Ομπρέλα», του κ. Τσακαλώτου, η οποία έχει χάσει όλες τις μεγάλες μάχες στις εσωκομματικές διαδικασίες, παραμένει ωστόσο μια πολύ σημαντική συνιστώσα και ένα αγκάθι στο πλευρό του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ.
Στις 12 Μαρτίου, δηλαδή αρκετό καιρό πριν ο κ. Βαρουφάκης μιλήσει δημοσίως για τη «Δήμητρα», δημοσιεύτηκε στην αριστερή δεξαμενή σκέψης «commonality» ένα κείμενο της «Ομπρέλας», όπου προτείνεται η χρήση τοπικών μέσων πληρωμής σε περιφερειακό επίπεδο για να παρακαμφθεί η έλλειψη χρηματοδότησης από το τραπεζικό σύστημα και για να επιτευχθεί η περιφερειακή ανάπτυξη.
«Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση της περιφερειακής ανάπτυξης σε όλους τους τομείς, θα υιοθετηθεί η χρησιμοποίηση τοπικών μέσων πληρωμής (τοπικά, συμπληρωματικά νομίσματα), έτσι ώστε να καλυφθούν τα κενά διαθέσιμων τραπεζικών χρηματοδοτήσεων, για την αύξηση της παραγωγής αγαθών, τις νέες υποδομές παραγωγής ηλεκτρισμού και προστασίας από ακραία φαινόμενα και την προσφορά κοινωνικών υπηρεσιών» γράφει, μεταξύ άλλων, η ομάδα Τσακαλώτου σε ένα κείμενο που σε πολλά σημεία του επαναφέρει την επικίνδυνη ρητορική του 2015, καθώς προτάσσει την επαναδιαπραγμάτευση του χρέους, το ψαλίδισμα των χρεών των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και την επαναφορά της Εθνικής Τράπεζας στο Δημόσιο.
«Με δεδομένη λοιπόν την ολιγοπωλιακή μορφή αγοράς που επικράτησε στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, είναι προφανής πλέον η ανάγκη μιας “δημόσιας παρουσίας” στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, η οποία θα αποτρέψει τις υφιστάμενες “τιμολογιακές” και λοιπές “συντρέχουσες πρακτικές”. Κατά συνέπεια, η συγκρότηση ενός “δημόσιου πυλώνα” στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας αποτελεί κυρίαρχο ζητούμενο. Διευκρινίζεται ότι δεν πρόκειται για κρατικοποίηση, απλά γίνεται “άσκηση δικαιώματος” [...] Με βάση τα παραπάνω στοιχεία αλλά και ότι στην Εθνική Τράπεζα μοναδικός μέτοχος με ποσοστό μεγαλύτερο του 5% είναι το ΤΧΣ (40,4%), προτείνεται ως στόχος άμεσης προτεραιότητας η επιλογή της Εθνικής Τράπεζας ως δημόσιας τράπεζας» προσθέτουν οι συντάκτες του κειμένου.
Οι υπογραφές κάτω από το κείμενο της «Ομπρέλας» δεν ανήκουν μόνο σε μικρομεσαία στελέχη χωρίς επιρροή στη βάση του κόμματος. Ο κ. Τσακαλώτος, ο πρώην υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, και η πρώην αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας, Θεανώ Φωτίου, είναι βαριά ονόματα του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στο υποθετικό σενάριο μιας κυβέρνησης υπό τον ΣΥΡΙΖΑ και οι τρεις θα έβαζαν υποψηφιότητα για κάποιο χαρτοφυλάκιο. Ισως αυτός να είναι και ο λόγος που, μετά τον σάλο που ξέσπασε, ο πρώην υπουργός Οικονομικών επιχείρησε να πάρει αποστάσεις από το κείμενο που ο ίδιος υπέγραψε γράφοντας στο Facebook ότι πρόκειται απλώς για ένα «θεωρητικό κείμενο».
«Ιδεολογικές εμμονές»
Το κείμενο που υπογράφει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος προκάλεσε την άμεση αντίδραση της Νέας Δημοκρατίας. «Μπορεί για την ελληνική κοινωνία οι μνήμες από τις τυχοδιωκτικές επιλογές του κ. Τσίπρα το 2015 να φαντάζουν εφιάλτης, για τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, όμως, εξακολουθούν να αποτελούν σημείο αναφοράς. Μετά τις “Δήμητρες” του εν δυνάμει κυβερνητικού εταίρου του ΣΥΡΙΖΑ Γ. Βαρουφάκη, η συνιστώσα των “53” του ΣΥΡΙΖΑ, στην οποία συμμετέχουν κορυφαία στελέχη του, όπως ο επί τέσσερα χρόνια υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ κ. Τσακαλώτος, προτείνει τοπικά νομίσματα!» τονίζει η ΝΔ και προσθέτει: «Φαίνεται ότι στον ΣΥΡΙΖΑ κάποιοι εξακολουθούν να μην πιστεύουν στο ευρώ. Κι επειδή δεν έμαθαν τίποτα από το παρελθόν, ετοιμάζονται να παίξουν ξανά τη χώρα στα ζάρια. Οι πολίτες δεν θέλουν να ξαναζήσουν τυχοδιωκτισμούς και περιπέτειες. Θέλουν σταθερότητα, ανάπτυξη, προκοπή. Και δεν θέλουν να πληρώσουν ξανά τις ιδεολογικές εμμονές των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ».
