Λίγο μετά τα μεσάνυχτα της 27ης Ιουνίου 2015, ο Αλέξης Τσίπρας απηύθυνε τηλεοπτικό διάγγελμα και ανακοίνωσε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για τις 5 Ιουλίου με ερώτημα την αποδοχή ή την απόρριψή της πρότασης συμφωνίας που είχαν καταθέσει οι θεσμοί στην Ελλάδα. Είχαν προηγηθεί μερικές παράξενες ώρες. Οι πολίτες είχαν ακούσει την είδηση για τα capital controls και άφησαν άρον-άρον ό,τι έκαναν εκείνο το βράδυ της Παρασκευής για να σχηματίσουν τις πρώτες ουρές στα ΑΤΜ των τραπεζών. 

Τότε δεν το ήξερε κανείς -ούτε ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας- αλλά στο τέλος της επόμενης εβδομάδας, με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, θα άρχιζαν να γράφονται τα πρώτα κεφάλαια της πολιτικής παρακμής του. Και ως κερασάκι στην τούρτα ήρθε η σύμπλευση με τη Χρυσή Αυγή για να ολοκληρωθεί το πολιτικό έγκλημα σε βάρος της ελληνικής οικονομίας και της πολιτικής θέσης της χώρας. 

«Μας ζήτησαν να εφαρμόσουμε τα μνημόνια, οι στόχοι τους είναι η ταπείνωση του ελληνικού λαού. Η ευθύνη απέναντι στη χώρα μας υποχρεώνει να απαντήσουμε στο τελεσίγραφο…», τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας, παρουσιάζοντας το διακύβευμα ως θέμα εθνικής αξιοπρέπειας. Κοιτώντας την κάμερα, έθεσε στον λαό το δίλημμα με δραματικούς τόνους: «Αποφασίστε κυρίαρχα και περήφανα, όπως προστάζει η ιστορία του ελληνικού λαού. Στον αυταρχισμό στείλτε απάντηση δημοκρατίας» είπε χωρίς να κοκκινίζει. 

Την ίδια ημέρα συγκλήθηκε εκτάκτως ολομέλεια της Βουλής. Ύστερα από πολύωρη και θυελλώδη συζήτηση που συνεχίστηκε ως αργά το βράδυ, το σώμα ενέκρινε τελικά τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος. Η ψηφοφορία κατέγραψε 178 ψήφους υπέρ και 120 κατά, ενώ υπήρξαν και δύο απόντες βουλευτές. 

Ποιοι ήταν αυτοί οι 178; Οι συνέταιροι στην κυβέρνηση (ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ) και η Χρυσή Αυγή. Την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ κατακεραύνωνε ρητορικά σε κάθε ευκαιρία αλλά καλοδέχτηκε την ψήφο της στην ίσως σημαντικότερη απόφαση που πήρε στα τεσσεράμιση χρόνια που κυβέρνησε τη χώρα. Και όχι μόνο την καλοδέχτηκε αλλά την πανηγύρισε κιόλας. Ο τότε υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς, εξερχόμενος δήλωσε ότι «ξημερώνει μία ημέρα υπεροχής», εκφράζοντας την ικανοποίηση του Μαξίμου για την απόφαση της Βουλής.

Για την κυβέρνηση η 5η Ιουλίου θα ήταν μια «γιορτή της Δημοκρατίας» αλλά το γλέντι πληρώθηκε ακριβά μετά από την υπερήφανη διαπραγμάτευση. Κυρίως το πλήρωσαν οι Έλληνες πολίτες.