«Για ασφάλεια κυκλωθήκαμε με τείχη και γίνανε τα τείχη φυλακή μας»
Κώστας Ουράνης
Μια τροπολογία, μια διαφορετική προσέγγιση και ξαφνικά άρχισαν τα σενάρια συνωμοσίας: αδεές δέος ή μήπως φόβος να δούμε αυτό που βλέπουμε; Η άρνηση της πραγματικότητας τελικά οδηγεί σε μια παράλληλη πραγματικότητα: είτε αυτή αφορά παράτυπους μετανάστες είτε την ισότητα στο γάμο ατόμων του ίδιου φύλου είτε άλλα κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα που χρονίζουν γιατί η κοινωνία δεν είναι ώριμη να τα αποδεχθεί. Αυτή τουλάχιστον είναι η επίσημη δικαιολογία, επί της ουσίας το άλλοθι μιας πολιτικής κουλτούρας περιορισμένης οπτικής αντίληψης. Κι αυτό δεν αφορά μια τροπολογία, αλλά οτιδήποτε παρεκκλίνει από πεποιθήσεις που διαμορφώθηκαν στο παρελθόν και επηρεάζουν τις απόψεις εκείνων που τις ιδεολογικοποιούν για το μέλλον.
Προφανώς η ανοχή στη διαφωνία αποτελεί δικαίωμα στη Δημοκρατία, αντίστοιχο του δικαιώματος που έχει η πλειοψηφία να νομοθετεί με βάσει το κοινό συμφέρον, όπως αυτό διαμορφώνεται από την πραγματικότητα και το κοινώς παραδεκτό. Αλίμονο σε μια κυβέρνηση που δεν προβληματίζεται από τη διαφορετική άποψη, αλλά και στην κυβέρνηση που υποτάσσεται στο φόβο των καταστροφικών σεναρίων που αναπαράγει η αδυναμία διαχείρισης μιας διαρκώς μεταβαλλόμενης πραγματικότητας. Εν ολίγοις, παραφράζοντας τον Βίκτορ Ουγκό, αντί να φοβόμαστε αυτό που συμβαίνει, να φοβόμαστε αυτούς που φοβούνται. Η άρνηση ανάληψης του πολιτικού κόστους αυξάνει το κόστος του φόβου.