Η Αριστερά περνά και πάλι περίοδο ρευστότητας και ανασύνθεσης, με το φθινόπωρο να προδιαγράφεται καθοριστικό, καθώς η επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα με πιθανή δημιουργία νέου πολιτικού φορέα, δημιουργεί αναταράξεις τόσο στον ΣΥΡΙΖΑ όσο και στο σύνολο του λεγόμενου προοδευτικού χώρου.
Παρά τη θερινή ραστώνη, σε Κουμουνδούρου και Χαριλάου Τρικούπη υπάρχει εκνευρισμός και εξαιτίας της εμφάνισης του Αλέξη Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη, μία ημέρα πριν από την ομιλία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, όπου θα παρευρεθεί σε συνέδριο του Economist και, σύμφωνα με πληροφορίες, το περιεχόμενο της ομιλίας του θα είναι το περίγραμμα των θέσεων που φιλοδοξεί να έχει το νέο του κόμμα.
Πολιτικοί παρατηρητές πιστεύουν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα αξιοποιήσει την παρουσία του πρώην πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη, θυμίζοντας όλα όσα πέρασε η Ελλάδα επί ΣΥΡΙΖΑ.
Σχέδια… άλωσης
Στην Κουμουνδούρου σχολιάζουν σκωπτικά τους ισχυρισμούς των συνεργατών του Αλέξη Τσίπρα ότι ο ίδιος ενδιαφέρεται μόνο για το βιβλίο του, το οποίο θα εκδοθεί τον Νοέμβριο. «Αν δεν έχει πρόθεση να κάνει κόμμα, τότε γιατί σχεδιάζει από τον Σεπτέμβριο εκδηλώσεις σε 12 νομούς της χώρας; Γιατί δεν βγαίνει δημόσια να διαψεύσει τα σενάρια;», διερωτώνται δικαιολογημένα τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Ταυτόχρονα, η εμφάνισή του στη Θεσσαλονίκη, υποβαθμίζει πλήρως την παρουσία του Σωκράτη Φάμελλου στη ΔΕΘ, ενώ ρίχνει τη σκιά της και στην επίσκεψη του Νίκου Ανδρουλάκη.
Παρόλο που οι πληροφορίες περί ίδρυσης νέου πολιτικού σχήματος έχουν πολλαπλασιαστεί, πληροφορίες θέλουν τον Α. Τσίπρα –σε αυτήν τη φάση– να επιδιώκει να στήσει κόμμα εντός… κόμματος, παραμένοντας βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και επιχειρώντας ταυτόχρονα να ελέγξει τον μηχανισμό, χωρίς όμως να προκαλέσει επίσημη διάσπαση.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο Σωκράτης Φάμελλος φαίνεται να έχει «στερέψει» από λύσεις, αφού από τη μία καλείται να διαχειριστεί ένα διαλυμένο κόμμα, χωρίς καθαρή πολιτική γραμμή και από την άλλη βρίσκεται στο έλεος των αποφάσεων Τσίπρα, εξοικονομώντας για τον ρόλο… κομπάρσου. Είναι ενδεικτικό ότι οι όποιος παρεμβάσεις Φάμελλου, αν και προσπαθούν να διατηρήσουν ενωτικό προφίλ, στερούνται πολιτικής πυγμής. Η φρασεολογία του περί «ανάγκης ενότητας», «δημοκρατικού διαλόγου» και «σεβασμού των διαφορετικών φωνών» αποτυπώνουν περισσότερο έλλειψη στρατηγικής παρά ηγετικό σχεδιασμό.
Από την πλευρά του το ΠΑΣΟΚ του Νίκου Ανδρουλάκη μοιάζει χαμένο στο δικό του αδιέξοδο. Η στρατηγική της «σοβαρής αντιπολίτευσης» δεν απέδωσε τα αναμενόμενα, ενώ η επικοινωνιακή παρουσία του είναι διαρκώς υποτονική.
Γι’ αυτό και μια ενδεχόμενη επανεμφάνιση Τσίπρα απειλεί άμεσα τη Χαριλάου Τρικουπη, που φιλοδοξούσε να ηγηθεί της Κεντροαριστεράς. Μάλιστα, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ήδη μετακινήσεις ψηφοφόρων του προς το φημολογούμενο νέο κόμμα, ενώ εσωτερικές τάσεις αρχίζουν να αμφισβητούν ανοικτά τον Ανδρουλάκη.
Τα στελέχη είναι «σε αναμμένα κάρβουνα»: άλλοι απαιτούν άμεση ιδεολογική ανασύνταξη και στροφή προς τα αριστερά, άλλοι μιλούν για συμμαχίες ακόμα και με τη Νέα Δημοκρατία, εφόσον χρειαστεί. Ο αρχηγός του, προσπαθώντας να διατηρήσει την ισορροπία, μοιάζει περισσότερο ως διαχειριστής κρίσεων παρά ως ηγέτης με όραμα.
Η εσωστρέφεια, η σύγχυση γραμμής και οι επαναλαμβανόμενες δημόσιες γκρίνιες στελεχών δείχνουν ότι το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Αν δεν προχωρήσει σε γενναίες αποφάσεις και ανανέωση στρατηγικής, κινδυνεύει να επιστρέψει στην πολιτική αφάνεια.
Πλεύση σε αναταραχή
Ανεπηρέαστη δεν μένει ούτε η Πλεύση Ελευθερίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου. Η δυναμική που παρουσίασε στις προηγούμενες εκλογές είχε στηριχθεί σε μεγάλο βαθμό στην απογοήτευση των πολιτών από τα παραδοσιακά κόμματα της Αριστεράς και του Κέντρου. Τώρα, η πιθανή επιστροφή Τσίπρα κλέβει το αφήγημα της ριζοσπαστικής ανανέωσης.
Ηδη οι πρώτες μετρήσεις δείχνουν πως ένα σημαντικό ποσοστό των ψηφοφόρων της Πλεύσης δηλώνει ότι θα προτιμούσε να στηρίξει τον Α. Τσίπρα, εφόσον κατέβει με νέο κόμμα. Αυτό δείχνει ότι ο πολιτικός χώρος στον οποίο κινείται η Ζωή Κωνσταντοπούλου δεν είναι πλέον «στεγανός».
Παράλληλα, εσωτερικές εντάσεις έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους, με κάποια στελέχη να αποστασιοποιούνται από τις επιλογές της ηγεσίας και να μιλούν για «μονοπρόσωπη πολιτική διαχείριση».
Συμπερασματικά, την ώρα που η αντιπολίτευση στερείται καθαρών προτάσεων εξουσίας, ο Αλέξης Τσίπρας επιχειρεί να κεφαλαιοποιήσει την όποια επιρροή του, φτιάχνοντας ίσως ένα νέο κόμμα πάνω στα ερείπια του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είναι ξεκάθαρο αν η προσπάθεια είναι προϊόν φιλοδοξίας ή ανάγκης – σίγουρα όμως τους επηρεάζει όλους.
