Το 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε την εξουσία με μεγάλη λαϊκή υποστήριξη, υποσχόμενος «τέλος στα μνημόνια» και «ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας». Ωστόσο, οι προσδοκίες σύντομα διαψεύστηκαν. Η διακυβέρνηση εκείνης της περιόδου χαρακτηρίστηκε από επικίνδυνους πειραματισμούς, τραγικά λάθη, οικονομική αβεβαιότητα και πρωτοφανή πολιτική αστάθεια. Δέκα χρόνια μετά, ας δούμε ποιοι ήταν οι βασικοί «πρωταγωνιστές» της τότε κυβέρνησης και πού βρίσκονται σήμερα.
Αλέξης Τσίπρας: ο πρωθυπουργός της «αυταπάτης»
Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας παραδέχθηκε δημοσίως το 2016 πως είχε «αυταπάτες». Το 2015 όμως ήταν εκείνος που οδήγησε τη χώρα στο χείλος της χρεοκοπίας, με το δημοψήφισμα-φιάσκο, την επιβολή capital controls και την υπογραφή του τρίτου μνημονίου. Το 2023 αποχώρησε από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και εν έτει 2025 φλερτάρει με την επιστροφή του μέσω νέου πολιτικού φορέα, δημιουργώντας αναταραχή στο ήδη κατακερματισμένο αριστερό τοπίο, όντας ακόμα και σήμερα βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.
Γιάνης Βαρουφάκης: ο «ποπ σταρ» της χρεοκοπίας
Ως υπουργός Οικονομικών το πρώτο εξάμηνο του 2015, ο Γιάνης Βαρουφάκης έγινε παγκοσμίως γνωστός για το αντισυμβατικό του στιλ και τις «δημιουργικές ασάφειες» στις διαπραγματεύσεις. Η ρήξη με τους θεσμούς και το περίφημο «Plan X» για επιστροφή στη δραχμή άφησαν ανεξίτηλο αποτύπωμα. Σήμερα, μετά την αποτυχία του ΜέΡΑ25 στις εκλογές του 2023, προσπαθεί κυρίως μέσω συμμαχιών με άλλα μικρά κόμματα του χώρου, όπως η Λαϊκή Ενότητα, να επαναλανσάρει την πολιτική πρόταση του κόμματός του.
Παναγιώτης Λαφαζάνης: ο... ρομαντικός του Grexit
Ο επικεφαλής της Αριστερής Πλατφόρμας και υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος & Ενέργειας στήριζε φανερά την έξοδο από την Ευρωζώνη. Διαφώνησε με την υπογραφή του τρίτου μνημονίου, αποχώρησε από τον ΣΥΡΙΖΑ και ίδρυσε τη ΛΑΕ. Σήμερα, έχει χάσει την επαφή με την πολιτική πραγματικότητα, αν και επανεμφανίζεται κατά καιρούς με εθνικοπατριωτικές θέσεις.
Νίκος Παππάς: με παρουσία στα απομεινάρια του ΣΥΡΙΖΑ
Ενα από τα πιο ισχυρά στελέχη του Αλέξη Τσίπρα, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος σήμερα, διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην υπόθεση των τηλεοπτικών αδειών, υλοποιώντας την πολιτική του. Καταδικάστηκε το 2023 για παράβαση καθήκοντος για το θέμα των τηλεοπτικών αδειών.
Ζωή Κωνσταντοπούλου: το πρόσωπο που έφυγε νωρίς
Ως πρόεδρος της Βουλής, άφησε έντονο αποτύπωμα με τον θεσμικό ακτιβισμό της. Συγκρούστηκε με τον Αλέξη Τσίπρα και διαγράφηκε. Σήμερα, το κόμμα της –Πλεύση Ελευθερίας– έχει διατηρήσει παρουσία στη Βουλή και η ίδια εμφανίζεται συχνά πυκνά να βάζει... φωτιά στα τόπια.
Νάντια Βαλαβάνη, Κώστας Ησυχος, Δημήτρης Στρατούλης: οι «ξεχασμένοι» επαναστάτες
Τα στελέχη της πρώτης περιόδου που στήριξαν το «Όχι» και διαφώνησαν με τη μνημονιακή στροφή αποχώρησαν νωρίς και σταδιακά πέρασαν στην άκρη του πολιτικού χάρτη.
Κομβικοί υπουργοί εκείνης της περιόδου χάθηκαν ολοκληρωτικά από το πολιτικό προσκήνιο. Πολλοί ιδιωτεύουν ή είναι «χαμένοι» στις διασπάσεις και τις διενέξεις της ελληνικής Αριστεράς.
Τέτοιοι είναι ο τότε πρόεδρος της Βουλής, Νίκος Βούτσης, ο αντιπρόεδρος Γιάννης Δραγασάκης, ο συγκυβερνήτης υπουργός Αμυνας, Πάνος Καμμένος, ο υπουργός Οικονομίας, Γιώργος Σταθάκης, ο υπουργός Παιδείας, Αριστείδης Μπαλτάς, ο υπουργός Δικαιοσύνης, Νίκος Παρασκευόπουλος, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, ο υπουργός Εργασίας, Πάνος Σκουρλέτης, ο υπουργός Υγείας, Πάνος Κουρουμπλής κ.ά. Οι περισσότεροι από τους παραπάνω δεν εξελέγησαν καν βουλευτές ύστερα από μία κοινοβουλευτική περίοδο.
Οι πολιτικοί παρατηρητές πιστεύουν ότι η «πρώτη φορά Αριστερά» εξελίχθηκε σε εφιάλτη για πολλούς. Η οικονομική ζημιά του 2015 εκτιμάται από ειδικούς σε δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ. Δέκα χρόνια μετά, οι βασικοί πρωταγωνιστές είτε έχουν αποσυρθεί είτε παλεύουν με την πολιτική λήθη. Για τους περισσότερους πολίτες, το 2015 παραμένει μια χαμένη ευκαιρία – και ένα οδυνηρό μάθημα για το κόστος της αυταπάτης και της ανευθυνότητας στην εξουσία.
Η Ζωή σήμερα: «Απεταξάμην τον Τσίπρα»
Η Ζωή Κωνσταντοπούλου υπήρξε ένα από τα πιο χαρακτηριστικά πρόσωπα της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Το 2015, σε ηλικία μόλις 39 ετών, ανέλαβε πρόεδρος της Βουλής, με την πλήρη στήριξη του Αλέξη Τσίπρα και του κόμματος που την είχε εκλέξει βουλευτή. Τότε, ενσάρκωνε το νέο, το αντισυστημικό, το αδιάφθορο. Ωστόσο, μέσα σε λίγους μήνες, η ρήξη με τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν εκκωφαντική. Και σήμερα, το 2025, η Ζωή Κωνσταντοπούλου δεν αφήνει καμία αμφιβολία για τη στάση της: «Απεταξάμην τον Τσίπρα», δηλώνει ξεκάθαρα σε συνεντεύξεις και δημόσιες παρεμβάσεις της και μάλιστα με τους πλέον δυνατούς τόνους.
Η απόσταση με τον πρώην πρωθυπουργό είχε αρχίσει να διαφαίνεται ήδη από τη στιγμή που ο Τσίπρας υπέγραψε το τρίτο μνημόνιο, παρά το 61,3% του «Όχι» στο δημοψήφισμα που και η ίδια είχε στηρίξει με πάθος. Θεώρησε τότε –και εξακολουθεί να θεωρεί– πως ο Τσίπρας πρόδωσε τη λαϊκή εντολή, λειτούργησε με αυταρχισμό και παρέδωσε τη χώρα στους δανειστές.
Η Ζωή Κωνσταντοπούλου αποχώρησε από τον ΣΥΡΙΖΑ το καλοκαίρι του 2015 και ίδρυσε την Πλεύση Ελευθερίας, έναν πολιτικό φορέα με σαφή αντιμνημονιακή, πατριωτική και θεσμική κατεύθυνση. Χρειάστηκε να περάσουν αρκετά χρόνια, αλλά τελικά η επιμονή της επιβραβεύτηκε: στις εκλογές του 2023, η Πλεύση κατάφερε να εισέλθει στη Βουλή. Έκτοτε, η Ζωή Κωνσταντοπούλου ασκεί σκληρή αντιπολίτευση, όχι μόνο στην κυβέρνηση αλλά και στα εναπομείναντα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, που –όπως λέει η ίδια– «αποτέλεσαν τη ραχοκοκαλιά της υποταγής».
Σήμερα, η πρόεδρος της Πλεύσης παρουσιάζεται ως η μοναδική που δεν δίστασε να συγκρουστεί μετωπικά με τον Αλέξη Τσίπρα, όταν όλοι «έκαναν πίσω». Παρότι το 2015 την ανέδειξε στην τρίτη τη τάξει θέση του πολιτεύματος, η Ζωή Κωνσταντοπούλου αρνείται να χρωστά οτιδήποτε στον ΣΥΡΙΖΑ. Όπως λέει χαρακτηριστικά: «Δεν με διόρισε κανείς. Με ψήφισε ο λαός και με στήριξε η αξιοπρέπειά μου» και αναγκάζει το περιβάλλον Τσίπρα και πολλούς «συντρόφους» σε αυτοκριτική και για τις επιλογές του τότε πρωθυπουργού.
