Τη γνωστή ελληνική παροιμία για το πώς… δεν βάφονται αυγά θυμίζει η συνολική στάση και τα μέτρα που έχει λάβει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την αντιμετώπιση του γνωστού σκανδάλου Qatargate, καθώς τα περισσότερα από αυτά είναι γραφειοκρατικού χαρακτήρα, που εξ αντικειμένου δεν επιδεικνύουν πολιτική πυγμή και αποφασιστικότητα, αλλά ούτε και βάζουν το νυστέρι βαθιά στην πηγή της κακοήθους διαφθοράς.
Γράφει ο Κώστας Δημητράκος
Χαράς ευαγγέλια, λοιπόν, για τις ευρωσκεπτικιστικές ομάδες εντός και εκτός του Ευρωκοινοβουλίου, που διαφημίζουν τα ειρωνικά τους χαμόγελα την ώρα που βλέπουν την ίδια την Εύα Καϊλή και τον πρώην συγκατηγορούμενό της Μαρκ Ταραμπέλα όχι μόνο να έχουν επιστρέψει στα ακριβοπληρωμένα έδρανά τους, αλλά και να ψηφίζουν διατάξεις κατά της διαφθοράς των ευρωβουλευτών ή άλλες που ρυθμίζουν επί το αυστηρότερον ζητήματα δεοντολογίας των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Οι φωνές που δηλώνουν απογοητευμένες δεν είναι λίγες. Οταν πριν από περίπου επτά μήνες η βελγική αστυνομία οργάνωσε και εκτέλεσε εκείνη την εντυπωσιακή επιχείρηση, ανακτώντας περί το 1,5 εκατομμύριο ευρώ από τα υπό έρευνα μέλη του Ευρωκοινοβουλίου, όλοι μίλησαν για την ανάγκη βαθιάς εκκαθάρισης και τη θέσπιση νέων πιο σύγχρονων και αυστηρότερων κανόνων δεοντολογίας και διαφάνειας έναντι των τότε υφιστάμενων, που δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στις σύγχρονες προκλήσεις.
Καθυστερήσεις
Μετά από όλες αυτές τις εξελίξεις που αμαύρωσαν παγκοσμίως την εικόνα του Ευρωκοινοβουλίου, η ίδια η πρόεδρός του, η Ρομπέρα Μέτσολα, αναγκάστηκε να απαντήσει στην οξεία κριτική που ασκούν οι ευρωσκεπτικιστές. «Να μας κρίνετε για αυτά που έχουμε ήδη κάνει, όχι γι’ αυτά που δεν έχουμε κάνει», είπε. Ηταν μια απάντηση σε ένα κύμα κριτικής που εστιάζει στο ότι όλος αυτός ο ορυμαγδός των αρνητικών αποκαλύψεων αντιμετωπίστηκε με απλές συστάσεις, διάφορες υποδείξεις, μετατοπίσεις ευθυνών και μεγάλες γραφειοκρατικές καθυστερήσεις. Για παράδειγμα, το Ευρωκοινοβούλιο κατηγορείται ότι απέφυγε σκοπίμως να αναλάβει διάφορες σημαντικές πρωτοβουλίες. Αρνήθηκε, φέρ’ ειπείν, να κάνει δική του έρευνα για το τι πραγματικά συνέβη στο πλαίσιο του Qatargate και αρκέστηκε σε αυτήν της βελγικής Δικαιοσύνης. Αποφάσισε να μην υποχρεώσει τους ευρωβουλευτές να δηλώσουν επακριβώς τα περιουσιακά τους στοιχεία, όπως και να μην αφαιρέσει από όσους ευρωβουλευτές καταδικάστηκαν για συμμετοχή στο σκάνδαλο τις παχυλές τους συντάξεις.
Αντ’ αυτών, τα θεσμικά όργανα προτίμησαν λιγότερο δραστικές επεμβάσεις. Σύμφωνα και με το Politico, εστίασαν περισσότερο σε τυπικές αλλαγές των κανόνων που απλώς οδηγούσαν σε διόγκωση των γραφειοκρατικών διαδικασιών. Η διαμεσολαβήτρια της ΕΕ Εμιλι Ο’ Ράιλι, η οποία διερευνά καταγγελίες σχετικά που αφορούν τον τρόπο διοίκησης της ΕΕ, εξέφρασε το παράπονο ότι «διαλύθηκε γρήγορα η αίσθηση του κατεπείγοντος που αρχικά είχε δοθεί στην ανάγκη για αυστηρές μεταρρυθμίσεις». Εναν χρόνο πριν από τις εκλογές για την ανάδειξη νέου Ευρωκοινοβουλίου, η διαμεσολαβήτρια υποστήριξε ότι «η φήμη της ΕΕ επλήγη ιδιαιτέρως» και ότι «ήταν μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να αποδείξουμε ότι ελήφθησαν τα ανάλογα διδάγματα και ότι τέθηκαν σε εφαρμογή οι ανάλογες διασφαλίσεις».
Επιφυλάξεις
Τις επιφυλάξεις του εξέφρασε και ο πρώην ευρωβουλευτής Ρίτσαρντ Κόρμπετ, ο οποίος ολοκλήρωσε τη δική του έρευνα σχετικά με το Qatargate για λογαριασμό της ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών. Μίλησε για την ανάγκη αυστηρότερων μεταρρυθμίσεων και είπε ότι δεν είναι καθόλου σίγουρος για το αν το Ευρωκοινοβούλιο έχει την πρόθεση να εκπονήσει και να εφαρμόσει σχέδια προς αυτήν την κατεύθυνση. Στο ίδιο πλαίσιο κινήθηκε και ο Γάλλος ευρωβουλευτής Ραφαέλ Γκλικσμάν, χωρίς βέβαια να αποκλείει ότι το Ευρωκοινοβούλιο μπορεί να αποδείξει ότι διαθέτει την πρόθεση και την ικανότητα να βάλει τάξη. «Δεν θα μπορέσουμε ποτέ να εμποδίσουμε τους ανθρώπους να παίρνουν σακούλες με μετρητά. Αυτή είναι η ανθρώπινη φύση. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο προστασίας», είπε ο ίδιος.
Σε κάθε περίπτωση, η επίπονη δικαστική έρευνα των βελγικών Αρχών συνεχίζεται, με τρεις ευρωβουλευτές να κατηγορούνται και έναν τέταρτο να βρίσκεται προ των πυλών του ανακριτή. Τα στοιχεία είναι πάρα πολλά, πρόκειται για χιλιάδες ακόμα άγνωστες πτυχές του σκανδάλου με πολύ σημαντικές αλλά σκοτεινές εξελίξεις σε χώρες όπως το Κατάρ, το Μαρόκο και η Μαυριτανία. Η Ρομπέρτα Μέτσολα ήταν σαφής σε ένα από τα μηνύματα που είχε στείλει: «Η ευρωπαϊκή Δημοκρατία δέχεται επίθεση από ξένες δυνάμεις. Κατηγορήστε τις ξένες παρεμβάσεις, όχι το έλλειμμα ακεραιότητας στην ΕΕ». Η ίδια υποστηρίζει ότι το σχέδιο δράσης 14 σημείων που συνέταξε τον περασμένο Ιανουάριο θα βάλει τάξη σε προβλήματα διαδικασιών που υπήρχαν επί δεκαετίες στον τρόπο λειτουργίας και διοίκησης της ΕΕ. «Υπήρχαν φωνές μέσα στο δικό μας σπίτι που μας έλεγαν να μην κάνουμε τίποτα και ότι αυτά τα πράγματα συνέβαιναν και πάντα θα συμβαίνουν, μας έλεγαν να μην αλλάξουμε τίποτα, εμείς όμως τολμήσαμε…», είπε. Αυτό, όμως, μάλλον δεν έχει πείσει τους ευρωσκεπτικιστές, που συνεχίζουν να επιμένουν ότι το πρόβλημα δεν είναι οι κανόνες, αλλά η εφαρμογή τους…
