Μερικές φορές η Δικαιοσύνη χρειάζεται να θυμίσει τα αυτονόητα. Ότι τα πανεπιστήμια δεν είναι πεδίο αυθαιρεσίας, αλλά χώροι γνώσης, σεβασμού και ευθύνης. Η πρόσφατη απόφαση του δικαστηρίου να καταδικάσει φοιτητή του ΕΜΠ σε 14 μήνες φυλάκιση με εξαγορά για φθορά δημόσιας περιουσίας δεν είναι υπερβολή· είναι μήνυμα. Μήνυμα προς όλους όσοι μπερδεύουν την ελευθερία του λόγου με το δικαίωμα στη βεβήλωση.
Ο φοιτητής δεν τιμωρήθηκε για τις απόψεις του. Τιμωρήθηκε γιατί αποφάσισε να μετατρέψει τον τοίχο ενός ιστορικού πανεπιστημίου σε πίνακα πολιτικού σχολιασμού. Και όταν ο κοσμήτορας, Παναγιώτης Τσανάκας, του ζήτησε να σταματήσει, εκείνος απάντησε με περιφρόνηση. Αυτή η στάση -η αλαζονεία του «εγώ αποφασίζω τι είναι δημόσιο και τι ιδιωτικό»- είναι ακριβώς το πρόβλημα που ταλαιπώρησε για δεκαετίες τα ελληνικά ΑΕΙ.
Η κοινωνία κουράστηκε να βλέπει τα πανεπιστήμια να υποκύπτουν στην ασυδοσία μειοψηφιών. Ο σεβασμός στους χώρους όπου σπουδάζουν και εργάζονται χιλιάδες άνθρωποι δεν είναι καταστολή· είναι πολιτισμός. Και είναι παρήγορο ότι ο ίδιος ο κοσμήτορας, άνθρωπος ήπιων τόνων, παραδέχθηκε ότι η ποινή ίσως είναι αυστηρή, αλλά δίκαιη. Γιατί η ανοχή στη μικρή φθορά ανοίγει πάντα την πόρτα στη μεγαλύτερη καταστροφή.
Η υπόθεση αυτή δεν είναι απλώς ένα «επεισόδιο» στον τοίχο του Πολυτεχνείου. Είναι δείγμα ότι κάτι αλλάζει: πως η ατιμωρησία χάνει έδαφος και η ευθύνη επιστρέφει στα αμφιθέατρα. Το δημόσιο πανεπιστήμιο δεν μπορεί να είναι ούτε γκαλερί συνθημάτων ούτε καταφύγιο ιδεολογικής επιβολής.
Ας το πούμε καθαρά: το δικαίωμα στην έκφραση δεν περιλαμβάνει το δικαίωμα να λερώνεις. Και όποιος δυσκολεύεται να το καταλάβει, ίσως χρειάζεται όχι λιγότερη, αλλά περισσότερη παιδεία.
