Συμπληρώνονται πενήντα χρόνια (1974 - 2024) από την ίδρυση - δημιουργία του ΠΑΣΟΚ και δικαίως χαίρουν οι πολίτες όλων των γενεών που αποδέχονται τον ιστορικό - εθνικό ρόλο του ιδρυτή του Ανδρέα Γ. Παπανδρέου, όπως «δικαιολογημένα» λυπούνται (!) και εκστρατεύουν με ψευδή και άθλια επιχειρήματα εναντίον του και εναντίον του ΠΑΣΟΚ οι διαχρονικοί αντίπαλοι του λαογέννητου Κινήματος και του ηγέτη του.

Γράφει ο Γιάννης Γ. Ζαφειρόπουλος*

Χωρίς τον Ανδρέα Γ. Παπανδρέου η Ελλάδα θα ήταν φτωχότερη και «παραπεταμένη» στο περιθώριο των ευρωπαϊκών και διεθνών εξελίξεων του τελευταίου τέταρτου του 20ού αιώνα και η δημοκρατική, κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας δεν θα αποκτούσαν την πληρότητα και το σφρίγος αλλά και τη βιωσιμότητα που απαιτούσαν οι καιροί σε συνδυασμό με το έργο του άλλου μεγάλου άνδρα της Ελλάδας, του Κωνσταντίνου Γ. Καραμανλή.

Όσοι είχαν το μεγάλο πολιτικό προνόμιο να συμμετέχουμε –υπό την εμπνευσμένη και θερμουργό ηγεσία του Ανδρέα Γ. Παπανδρέου– στις διαδικασίες της συλλογικής προετοιμασίας της Ιδρυτικής Διακήρυξης της 3ης Σεπτέμβρη (1974) και στη δημιουργία του ΠΑΣΟΚ πιστεύουμε ακράδαντα ότι είχαμε μια μικρή, έστω, συμβολή σε μια ιστορική μεταμόρφωση του πολιτικού συστήματος της χώρας και στην αναγκαία ανακαίνιση («εκ βάθρων») της θεσμικής λειτουργίας των κομμάτων της χώρας, οικοδομώντας μια νέα ανθεκτική και βιώσιμη συνολική Κοινωνική Αλλαγή για την Ελλάδα.

Μετά την προδοσία της Κύπρου και την πτώση της χούντας ο Ανδρέας Γ. Παπανδρέου ήταν ήδη προετοιμασμένος ιδεολογικά και πολιτικά να πραγματοποιήσει το μεγάλο εγχείρημα της δημιουργίας ενός σύγχρονου Κινήματος της Κεντροαριστεράς, η οποία θα έπρεπε να πάρει τα πολιτικά και οργανωτικά χαρακτηριστικά μιας σύγχρονης σοσιαλιστικής και δημοκρατικής πολιτικής παράταξης. Αυτός ήταν και ο λόγος που τον οδήγησε να επιμείνει στη σταθερή απόφασή του να μην «υποκύψει» στις πιέσεις για να αναλάβει την ηγεσία της τότε Ένωσης Κέντρου την οποία του προσέφεραν χωρίς όρους η πλειοψηφία των πρώην βουλευτών της και των κομματικών και κοινωνικών παραγόντων της δημοκρατικής παράταξης. Μάλιστα σε μια σχετική συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε περί το τέλος Αυγούστου 1974 στο Καστρί και στην οποία συμμετείχε η πλειοψηφία των πρώην βουλευτών της Ένωσης Κέντρου ο Ανδρέας Παπανδρέου με απλό και πειστικό τρόπο τους εξήγησε την ανάγκη δημιουργίας μιας νέας μεγάλης παράταξης της Κεντροαριστεράς και την άρνησή του να αναλάβει την ηγεσία της παλαιάς Ένωσης Κέντρου.

Ήδη από τη στιγμή της άφιξης του Ανδρέα Παπανδρέου στην Ελλάδα (16/8/1974) η επιτροπή τελικής επεξεργασίας της Ιδρυτικής Διακήρυξης του νέου πολιτικού φορέα συνεδρίαζε στο ξενοδοχείο «Καστρί». Ο ίδιος ο Ανδρέας Παπανδρέου αποκλειστικός συντάκτης - συγγραφέας του σχεδίου της Ιδρυτικής Διακήρυξης μας εξηγούσε τη φιλοσοφία και τις πολιτικές επιδιώξεις του νέου φορέα που θα δημιουργούσαμε με την εφαρμογή των προγραμματικών θέσεων που διατυπώνονταν στη Διακήρυξη. Την 1/9/1974 περατώθηκε η συλλογική επεξεργασία του κειμένου και ανατέθηκε σε μια τριμελή ομάδα που την αποτέλεσαν: ο καθηγητής Μανώλης Παπαθωμόπουλος (του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων), ο Δαμιανός Βασιλειάδης (εκπαιδευτικός - ηγετικό στέλεχος των Φίλων ΠΑΚ της Δυτικής Γερμανίας), και ο Γιάννης Ζαφειρόπουλος (Γραμματέας του ΠΑΚ Μεγ. Βρετανίας και της Αντιδικτατορικής Επιτροπής του Λονδίνου), να πραγματοποιήσουν τον τελικό έλεγχο του κειμένου της Ιδρυτικής Διακήρυξης. Όπως είναι γνωστό, στις 3/9/1974 ο Ανδρέας Παπανδρέου, πλαισιωμένος από δεκάδες πολιτικά στελέχη και αγωνιστές του αντιδικτατορικού αγώνα, ανακοίνωσε την ίδρυση του νέου πολιτικού φορέα.

Πενήντα χρόνια μετά και με δεδομένη τη σημερινή συμπτωματική διαδικασία εκλογής νέας ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ ή την επιβεβαίωση συνέχισης του πολιτικού έργου της σημερινής ηγεσίας του Νίκου Ανδρουλάκη, ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ –αν μας έβλεπε από κει που βρίσκεται– θα χαμογελούσε με εκείνο το υπέροχο γλυκοειρωνικό χαμόγελό του και θα σκεφτόταν ότι τώρα οι επίγονοι απεργάζονται την «τιμαριοποίηση» του Κινήματος της Αλλαγής, του Κινήματός του. Και βέβαια θα πραγματοποιούσε τη σκωπτική παρατήρηση ότι οι «μικρομεγαλισμοί» ορισμένων υποψηφίων απωθούν τη λαϊκή - κοινωνική βάση του ΠΑΣΟΚ.

Και τέλος υπάρχει –κατά τη γνώμη μας– πάντα σε ισχύ μια προτροπή που ο Γεώργιος Παπανδρέου, «ο Γέρος της Δημοκρατίας», είχε απευθύνει στους αντιπάλους του… και στους άσπονδους φίλους του: «… πρέπει να παραδώσωμεν το κακό παρελθόν εις την Ιστορίαν και την Ελλάδα εις το Μέλλον» (31/12/1933). Αναλογικά αυτό πρέπει οπωσδήποτε να ισχύσει σε όλη αυτήν την προεκλογική περίοδο, αλλά κυρίως την επομένη της ανάδειξης της νέας ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ.

---------------------------------------------------------------------------------------

* Ο Γιάννης Γ. Ζαφειρόπουλος, δικηγόρος ε.τ. και συγγραφέας, πρώην υφυπουργός Εξωτερικών, διετέλεσε βουλευτής ΠΑΣΟΚ στη Β΄ Περιφ. Αθήνας και στην Ηλεία και συμμετείχε στην Επιτροπή Διαμόρφωσης της Ιδρυτικής Διακήρυξης της 3ης του Σεπτέμβρη.