Στη Βουλή το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας για την ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου και την ίδρυση μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων ΑΕΙ στην Ελλάδα. Σε 1 δισ. ευρώ ανέρχεται η χρηματοδότηση των δημοσίων ΑΕΙ ενώ τίθενται αυστηρά κριτήρια για την λειτουργία των μη κρατικών πανεπιστημίων.
Η δημόσια διαβούλευση ολοκληρώθηκε με πάνω από 1.500 σχόλια τα οποία θα ληφθούν υπόψη προκειμένου για την βελτίωση του νομοσχεδίου, χωρίς όμως να παρεκκλίνει από την κεντρική του φιλοσοφία, ξεκαθαρίζουν κύκλοι του υπουργείου Παιδείας σημειώνοντας πως το 70% του νομοσχεδίου αφορά στο Δημόσιο Πανεπιστήμιο.
Για την ίδρυση μη κρατικών μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων ΑΕΙ στην Ελλάδα, θέτουμε αυστηρά κριτήρια και προϋποθέσεις:
- Κάθε παράρτημα πρέπει να διαθέτει κατ΄ ελάχιστο τρεις Σχολές, με ένα τουλάχιστον πρόγραμμα πρώτου κύκλου σπουδών η καθεμία.
- Να προσφέρει για κάθε σχολή τουλάχιστον ένα πρόγραμμα πρώτου κύκλου σπουδών, που διαθέτει αξιολόγηση και πιστοποίηση στο πλαίσιο της χώρας προέλευσης και στη συνέχεια πιστοποιείται από την ΕΘΑΑΕ.
- Να διαθέτει το προβλεπόμενο διδακτικό προσωπικό, το διοικητικό και τεχνικό προσωπικό που εξασφαλίζει τη γραμματειακή οργάνωση, τον οργανωτικό σχεδιασμό, την αρτιότητα των εγκαταστάσεων.
- Η εγκατάσταση πρέπει να είναι αυτοτελής με κατάλληλες κτιριακές υποδομές και υλικοτεχνικό εξοπλισμό, με πρόβλεψη και για δευτερογενείς εγκαταστάσεις εντός του ίδιου νομού. Να επαρκεί για τη διδασκαλία και μελέτη των φοιτητών, να διαθέτει λειτουργική βιβλιοθήκη, χώρους εργαστηρίων και έρευνας ανάλογα με τα προσφερόμενα προγράμματα σπουδών, καθώς και οπτικοακουστικά μέσα και εξοπλισμένη αίθουσα πολυμέσων με πρόσβαση στο διαδίκτυο.
- Όλα τα Πανεπιστήμια (δημόσια και μη κρατικά) αξιολογούνται από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης.
Η άδεια χορηγείται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, κατόπιν έγκρισης και γνώμης από την ΕΘΑΑΕ και τον ΕΟΠΠΕΠ, αντίστοιχα.
«Το νομοσχέδιο αυτό αποτελεί μια εμβληματική μεταρρύθμιση με στόχο την παροχή δυνατότητας στους υποψήφιους Έλληνες φοιτητές να σπουδάσουν από την χώρα μας σε κάποιο Πανεπιστήμιο του εξωτερικού, την προσέλκυση ξένων φοιτητών και ξένου επιστημονικού προσωπικού, τον επαναπατρισμό Ελλήνων επιστημόνων και την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας», ανέφερε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης.
Την ίδια ώρα ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης δήλωσε ότι το κόμμα του θα καταψηφίσει το νομοσχέδιο για την ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου και τη λειτουργία μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων όχι με κάποια σαφή επιχειρηματολογία αλλά... έτσι.
«Ο Ν. Ανδρουλάκης αντί να μιλήσει με την κοινωνία σε όρους παρόντος και μέλλοντος επέλεξε να συμπεριφερθεί ως Γραμματέας Νεολαίας κεντροαριστερής παράταξης της δεκαετίας του ’80 ή του ’90 προφασιζόμενος αβάσιμες και ασόβαρες δικαιολογίες για να στηρίξει την αρνητική του στάση προς το νομοσχέδιο. Η ρητορική του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ θυμίζει ρητορική αμφιθεάτρου δεκαετιών προηγούμενων. Για εμάς καλύτερα από τα συνθήματα και τις ταμπέλες του παρελθόντος είναι τα επιχειρήματα» απαντούν κυβερνητικοί κύκλοι.
Στις δηλώσεις Ανδρουλάκη για την ανάγκη ενίσχυσης του δημοσίου πανεπιστημίου απαντούν πως η χρηματοδότηση των δημοσίων πανεπιστημίων στην χώρα μας έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια πάνω από 40% σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Κρατικού Προϋπολογισμού. Επιπλέον υπενθυμίζεται ότι το ίδιο το νομοσχέδιο, το οποίο προκαταβολικά λέει ότι θα καταψηφίσει ο κ. Ανδρουλάκης, δίνει πάνω από 1 δισ. ευρώ από εθνικούς και από λοιπούς πόρους, στα δημόσια πανεπιστήμια. Εκτός αυτών, το νομοσχέδιο προβλέπει υπέρ των δημοσίων πανεπιστημίων ελευθερίες και δυνατότητες τις οποίες τα πανεπιστημιακά ιδρύματα ζητούν για δεκαετίες.
Ιδιαίτερα, ως προς τη χρηματοδότηση των δημοσίων πανεπιστημίων: Τα χρόνια της οικονομικής κρίσης η χρηματοδότηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης συρρικνώθηκε. Το 2018 άγγιξε το χαμηλό ιστορικό των 92 εκ. ευρώ , όμως έκτοτε -χρόνο με το χρόνο- αυξάνει στο πλαίσιο των δυνατοτήτων του προϋπολογισμού. Το 2023 έφτασε τα 133 εκ ευρώ , μια αύξηση της τάξης περίπου του 50% σε σχέση με την προηγούμενη πενταετία. Σε ετήσια βάση επίσης δόθηκαν:
- 201 εκ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων το 2023
- 125 εκατομμύρια ευρώ για σίτιση και στέγαση το 2023.
Όμως υπάρχουν πολλά διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία για τα δημόσια πανεπιστήμια. Ανάμεσα τους το ΕΣΠΑ, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το Ταμείο Ανάκαμψης, τα ΣΔΙΤ. Συνολικά αθροίζουν περισσότερα από 1 δις ευρώ, τα οποία θα επενδυθούν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Αναλυτικά:
- 475 εκ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Από τα χρήματα αυτά τα 132 εκ ευρώ θα δαπανηθούν αποκλειστικά για αγορά ερευνητικού εξοπλισμού και ενίσχυση καινοτομικής δραστηριότητας.
- 279 εκ. ευρώ από το ΕΣΠΑ
- 700 εκ. ευρώ μέσω ΣΔΙΤ για ανακαίνιση και κατασκευή φοιτητικών εστιών.
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επισημαίνει και την ανάγκη για ακαδημαϊκά, οικονομικά και γεωγραφικά κριτήρια στη θέσπιση μη κρατικών μη κερδοσκοπικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με το υπουργείο Παιδείας να τον καλεί να πει αν σε οποιαδήποτε άλλη Ευρωπαϊκή χώρα που λειτουργούν μη κρατικά πανεπιστήμια, έχουν θεσπιστεί αυστηρότερα κριτήρια από αυτά που προβλέπει το νομοσχέδιο.
Ειδικότερα, ως προς τα ακαδημαϊκά κριτήρια που επικαλείται, επισημαίνεται ότι για να χορηγηθεί άδεια λειτουργίας σε ένα εν δυνάμει παράρτημα, μη κρατικό πανεπιστήμιο, θα απαιτείται τουλάχιστον κατ’ ελάχιστον τρεις σχολές, με ένα τουλάχιστον πρόγραμμα πρώτου κύκλου σπουδών στην κάθε μία.
Η κάθε σχολή θα πρέπει να προσφέρει ένα πρόγραμμα πρώτου κύκλου σπουδών, που διαθέτει αξιολόγηση και πιστοποίηση στο πλαίσιο της χώρας προέλευσης και στη συνέχεια πιστοποιείται από την ΕΘΑΑΕ.
Θα διαθέτει το απαιτούμενο διδακτικό προσωπικό, το διοικητικό, τεχνικό προσωπικό και την εξασφάλιση όλων των επιμέρους λειτουργιών της, γραμματειακής οργάνωσης, τον οργανωτικό σχεδιασμό, την αρτιότητα των εγκαταστάσεων και όχι «πανεπιστήμια – ορόφους», όπως κάποιοι μας κατηγορούν.
Αναφορικά με την πρόταση για θέσπιση Ενιαίας Αρχής Αξιολόγησης και για το δημόσιο και για το μη κρατικό πανεπιστήμιο, προβλέπεται ήδη από το νόμο για δημόσια πανεπιστήμια. Ενώ για τα παραρτήματα των μη κρατικών πανεπιστημίων το νομοσχέδιο προβλέπει ότι αυτά θα μπορούν να ιδρύονται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, μετά από εισήγηση και έγκριση και της ΕΘΑΑΕ και του ΕΟΠΠΕΠ αντίστοιχα.
«Όλα όσα επικαλείται ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, προβλέπονται! Αυτή είναι η τελευταία απόδειξη ότι το ΠΑΣΟΚ δεν είναι μία αξιόπιστη αντιπολίτευση για τον τόπο, μια σοβαρή εναλλακτική του προοδευτικού χώρου, αλλά είναι μία από τα ίδια. Ένα κράμα παθογενειών όλων όσα ζήσαμε τα προηγούμενα χρόνια στη μεταπολιτευτική Ελλάδα, μια στείρα αντιπολίτευση που δυστυχώς επιμένει. Δεν προσπαθεί να φέρει τις προτάσεις του ρεαλιστικά, για να πάμε μαζί να κάνουμε αυτή τη σημαντική μεταρρύθμιση, αλλά απειλεί ότι θα καταψηφίσει το νομοσχέδιο.
Είναι μια χαμένη ευκαιρία για να αποκτήσει η χώρα μια σοβαρή αντιπολίτευση, που θα ενώνεται με τους πολίτες, για τις μεγάλες αλλαγές. Η Κυβέρνηση θα προχωρήσει αυτή τη μεταρρύθμιση, γιατί πέραν το ότι αυτό ήταν διαχρονικά θέσης μας, ήταν διαχρονικά στο πρόγραμμά μας. Είναι αίτημα των πολιτών και της συντριπτικής πλειοψηφίας των φοιτητών» σημειώνουν κυβερνητικές πηγές.
