Ο Κώστας Κάπος, μηχανολόγος-μηχανικός και ενεργειακός μηχανικός, με εξειδίκευση στις καύσεις και τις αναφλέξεις μιλά στο «Μανιφέστο» για την πυρόσφαιρα στην τραγωδία των Τεμπών, εξηγεί πώς ξεκίνησε η φωτιά από τα λάδια των μηχανών των τρένων και βάζει τέλος στα σενάρια για παράνομο φορτίο στο εμπορικό τρένο.
Κύριε Κάπο, στην υπόθεση των Τεμπών τι πιστεύετε ότι μπορεί να έχει προκαλέσει την ανάφλεξη και τελικώς την πυρόσφαιρα και τη φωτιά στα δύο τρένα;
Εγώ θεώρησα πως το «Ξυράφι του Όκαμ», δηλαδή η πιο απλή εξήγηση που ταιριάζει με τα γεγονότα είναι και η πιο αληθινή, είναι ότι το μόνο εύφλεκτο υλικό μέσα στο τρένο ήταν τα λάδια των μηχανών, τα οποία λένε ότι είναι άφλεκτα. Τα λάδια αυτά είναι άφλεκτα για θερμοκρασίες έως 300 βαθμούς, αλλά δεν ισχύει αυτό όταν υπάρχει παρουσία βολταϊκού τόξου που εκρήγνυται, το οποίο ανεβάζει τη θερμοκρασία στους 5.000 και στους 6.000°C και αποσυνθέτει τα λάδια σε διάφορα εύφλεκτα αέρια.
Αυτή δηλαδή η πυρόσφαιρα που είδαμε δεν ήταν από τα λάδια, αλλά από τα εύφλεκτα αέρια που προήλθαν από αυτά τα λάδια, από την αποσύνθεση των λαδιών αυτών. Γιατί ένα λίτρο λάδι, όταν αποσυντεθεί στα αέρια, που συνθέτουν αυτό το λίτρο λάδι, γίνεται ξαφνικά 2.300 λίτρα αερίων και όταν αυτά τα 2.300 λίτρα αναφλεγούν, γιατί είναι εξαιρετικά εύφλεκτα αέρια –είναι υδρογόνο, μεθάνιο, αιθυλένιο, ασετιλίνη– διογκώνονται σε έναν όγκο περίπου 7 με 8.000 λίτρα, ανάλογα με τη θερμοκρασία της φλόγας. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι από ένα λίτρο παράγονται 8.000 λίτρα, από 1.000 λίτρα, ας πούμε ότι τόσα κάηκαν, παρήγαγαν αμέσως αμέσως 8.000 κυβικά μέτρα φλόγας.
Αυτή η διεργασία εξηγεί και γιατί η φωτιά συνεχίζει να καίει επί μισή ώρα;
Οχι. Τα λάδια ανάβουν όταν είναι σε αέρια μορφή, γι’ αυτό και η πυρόσφαιρα, όπως είδαμε, διαρκεί κάποια δευτερόλεπτα. Αλλά όπως αναπτύχθηκε αυτή η θερμοκρασία, άρπαξαν όλα τα υλικά του τρένου, τα πλαστικά, τα αφρώδη υλικά, τα οποία παράγουν κυανιούχες ενώσεις, παράγουν τοξικά αέρια, γιατί όλα αυτά είναι μερική καύση, δεν είναι τέλεια καύση.
Τέλεια καύση είναι όταν υπάρχει μπλε φλόγα, όταν είναι κόκκινη και βγάζει και καπνό, τότε είναι ατελής καύση και λόγω της ατελούς αυτής καύσης παρατηρήθηκαν και πάρα πολλά ίχνη ξυλολίου και οργανικών ενώσεων, τα οποία είναι παράγωγα αυτής της ατελούς καύσης.
Τι σας κάνει να υποστηρίζεστε με βεβαιότητα ότι δεν υπήρχε κάποιο αδήλωτο χημικό φορτίο στο εμπορικό τρένο;
Πρέπει να το δούμε λογικά το θέμα, γιατί κάποιες φορές λένε οι καλοί συνάδελφοι κάποια πράγματα αλλά καταλαβαίνει κανείς ότι προσπαθούν περισσότερο να το χειριστούν πολιτικά το θέμα, παρά επιστημονικά.
Ποιος είναι ο λόγος ένας συρμός να μεταφέρει 2 ή 3 ή 5.000 λίτρα αυτής της ουσίας, η οποία είναι πάμφθηνη και οποιοσδήποτε μπορεί να την εμπορευθεί, γιατί είχε ελάχιστο κόστος.
Δεύτερον, πού μπήκε αυτή η ουσία, υπήρχε κάποιο βυτίο, έβαλαν κάποια μπιτόνια, υπήρχαν κάποια μπουκαλάκια στις τσέπες των επιβατών; Το να έχουμε κάποιον από τους τεχνικούς συμβούλους να ζωγραφίζει στις οθόνες της τηλεόρασης ότι «α, εδώ είναι» και την άλλη μέρα να λέει «α, εκεί είναι» και μετά να λέει πήδηξε τέσσερα βαγόνια η ουσία αυτή και έσκασε πάνω στην επιβατική αμαξοστοιχία…
Γιατί οι μηχανοδηγοί της εμπορικής αμαξοστοιχίας βρέθηκαν σκοτωμένοι οι άνθρωποι, δεν απανθρακώθηκαν και η φωτιά ξέσπασε στην επιβατική αμαξοστοιχία και συγκεκριμένα στη δεύτερη ηλεκτράμαξα, εκεί που δεν υπάρχει χώρος να μπει κάτι άλλο.
Τότε, γιατί πολλοί τεχνικοί σύμβουλοι συγγενών θυμάτων επιμένουν στη θεωρία του παράνομου φορτίου;
Η όλη συζήτηση είναι σαν το ατύχημα… Έχει εκτροχιαστεί και αυτή, υπό την έννοια ότι αντί να ψάξουμε να δούμε γιατί συνέβη η σύγκρουση, με δύο τρένα που τοποθετήθηκαν στην ίδια γραμμή και σε αντίθετη κατεύθυνση, να βρούμε τι έφταιξε, ποιοι έφταιξαν, υπηρεσιακοί παράγοντες, πολιτικοί παράγοντες, συνδικαλιστικοί παράγοντες, ανθρώπινοι παράγοντες και να το προλάβουμε, εμείς λέμε τι έγινε αμέσως μετά τη σύγκρουση. Σαν να λέμε ότι τράκαρε ένα αυτοκίνητο πάνω σε ένα δέντρο και πήρε φωτιά και ψάχνουμε να βρούμε γιατί πήρε φωτιά και όχι γιατί τράκαρε πάνω στο δέντρο και σκοτώθηκαν οι άνθρωποι.
Ωστόσο πολλοί επιστήμονες-τεχνικοί σύμβουλοι στην υπόθεση έχουν διατυπώσει εκ διαμέτρου αντίθετη θεωρία από τη δική σας…
Εγώ εμμένω στην άποψή μου. Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να δούμε έναν έναν αυτούς τους επιστήμονες, γιατί δεν έχω βρει κάποια στοιχεία. Ποια είναι η κατάρτισή τους, οι σπουδές τους, η έρευνα που έχουν κάνει. Ποια είναι η επαγγελματική τους εξειδίκευση και αν μπορούν να πουν, όπως εγώ μπορώ να πω με σαφήνεια ότι «παιδιά, έχω 24 χρόνια στο θρανίο και έχω και 40 χρόνια επαγγελματική εμπειρία σε αυτό το αντικείμενο, στις αναφλέξεις συνθετικών καυσίμων». Το να μου εμφανίζεται ένας χημικός μηχανικός να εκφέρει γνώμη τη στιγμή που οι χημικοί μηχανικοί δεν έχουν ιδέα από υποσταθμούς και από βολταϊκά τόξα, δεν μου λέει τίποτε.
Το να εμφανίζεται κάποιος ο οποίος δηλώνει μηχανολόγος αεροναυπηγός και να μην είναι καν γραμμένος στο Τεχνικό Επιμελητήριο, δεν μου λέει τίποτα. Το να εμφανίζεται ένας πυροσβέστης, που μπήκε στη Σχολή Πυροσβεστικής χωρίς εξετάσεις, γιατί ήταν οι παλιές σχολές και δεν βγήκε από παραγωγική σχολή, δεν μου λέει τίποτα. Θα ήθελα οι όποιες κουβέντες λένε να μην είναι μονόλογοι, αλλά να καθίσουμε κάτω και να επιχειρηματολογήσουμε σοβαρά και επιστημονικά.
