Από το βράδυ της Κυριακής, κάποιοι ισχυρίζονται ότι οι Σοσιαλιστές στην Ισπανία διέψευσαν τις δημοσκοπήσεις επειδή το Λαϊκό Κόμμα δεν κατορθώνει, ως φαίνεται, να εξασφαλίσει –συνεργαζόμενο με το κόμμα Vox– κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Η πραγματικότητα ωστόσο είναι η αλλαγή πολιτικών συσχετισμών, η νίκη της Κεντροδεξιάς και η αποδοκιμασία της πολιτικής Σάντσεθ, η οποία είχε και εξακολουθεί να έχει αρκετούς… εξ αριστερών θαυμαστές στην Ελλάδα.
Γράφει η Έρση Παπαδάκη
Η ίδια πραγματικότητα ορίζει και κάτι ακόμα: ότι το Λαϊκό Κόμμα, ήτοι η ισπανική Κεντροδεξιά, κατάφερε να ανακάμψει ύστερα από μια παρατεταμένη περίοδο ενδοσκόπησης και κρίσης και μάλιστα ως αξιόπιστη εναλλακτική λύση απέναντι στα πειράματα στα οποία κατέφυγαν οι Ισπανοί είτε με τους Σοσιαλιστές του Σάντσεθ είτε με τους Podemos του –φίλου και υποστηρικτή του Αλέξη Τσίπρα– Πάμπλο Ιγκλέσιας. Ακολουθώντας μάλιστα παράλληλη πορεία με τον ΣΥΡΙΖΑ, οι Podemos από τα… μεγαλεία του «ΣΥΡΙΖΑ, Podemos, venceremos» σχεδόν εξαφανίστηκαν από τον πολιτικό χάρτη και ο Ιγκλέσιας πλέον ιδιωτεύει όπως ακριβώς ο Τσίπρας.
Ανοδος, αλλά...
Είναι πάντως γεγονός ότι η νίκη του Λαϊκού Κόμματος μπορεί να χαρακτηριστεί πύρρειος, καθώς η αριθμητική για τον σχηματισμό κυβέρνησης πράγματι δεν βγαίνει όπως ακριβώς θα το ήθελε αρχικά ο Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχόο. Ο ηγέτης της ισπανικής Κεντροδεξιάς πιστώνεται ωστόσο την ανάταξή της, καθώς σε απόλυτους αριθμούς κατάφερε να κερδίσει 47 περισσότερες έδρες από αυτές που το Λαϊκό Κόμμα είχε κερδίσει στις προηγούμενες εκλογές, έχοντας υποστεί μια συντριβή υπό την ηγεσία του Πάμπλο Κασάδο και νωρίτερα του Μαριάνο Ραχόι. Δεν αποκλείεται πάντως το αδιέξοδο για τον σχηματισμό κυβέρνησης να οδηγήσει σε μία νέα εκλογική αναμέτρηση στη χώρα της Ιβηρικής χερσονήσου, όπου το μεγάλο στοίχημα για τον Φεϊχόο θα είναι να περάσει αυτήν τη φορά πάνω από τον πήχη των 150 εδρών που θα κάνει πιο εύκολο τον σχηματισμό κυβέρνησης με κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Η εκ νέου προσφυγή στις κάλπες δεν είναι άλλωστε κάτι ξένο για τους Ισπανούς, αφού είχε συμβεί και το 2015 και το 2019.
Ακόμη και σ’ αυτήν την περίπτωση, πάντως, θα χρειαστεί (τουλάχιστον) η σύμπραξη του κόμματος Vox, το οποίο θεωρείται ότι έχει ακροδεξιές καταβολές. Στον ορίζοντα ωστόσο υπάρχει και το σενάριο σχηματισμού κυβέρνησης με βασικό εταίρο τους Σοσιαλιστές του Σάντσεθ και χωρίς τη συμμετοχή του Λαϊκού Κόμματος, αφού θεωρητικά μπορεί να εξασφαλίσει συνεργασίες με μικρότερα κόμματα ή τοπικά κομματίδια –όπως αυτό των Καταλανών του αυτονομιστή Κάρλες Πουτζδεμόν– και να πετύχει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Κάτι τέτοιο θα συνιστά όμως καταφανή αντίθεση με τη λαϊκή βούληση, αφού η ήττα που υπέστησαν οι Σοσιαλιστές και προσωπικά ο Σάντσεθ είναι δεδομένη και το κόμμα του κατέλαβε τη δεύτερη θέση σε αριθμό ψήφων – οπότε, υπό αυτές τις συνθήκες, μπορεί να σχηματίσει μόνο την περίφημη «κυβέρνηση ηττημένων» που… ονειρεύονταν και στην Ελλάδα οι φίλοι και οπαδοί του Σάντσεθ στην Κουμουνδούρου.
Τα λάθη
Ενα από τα σημεία που θεωρείται ότι «πλήγωσαν» προεκλογικά τον Φεϊχόο και το Λαϊκό Κόμμα είναι η φιλία του με άτομο που είχε καταδικαστεί για εμπόριο ναρκωτικών, όπως εκτιμούν Ισπανοί αναλυτές και μέσα ενημέρωσης. Δεν μπορεί ωστόσο παρά να πιστωθεί το γεγονός ότι σε μόλις έναν χρόνο και κάποιους μήνες από την ανάδειξή του στην ηγεσία του κόμματος κατάφερε να κάνει και πάλι την Κεντροδεξιά να πρωταγωνιστήσει στην Ισπανία. Θεωρείται μετριοπαθής και με τεχνοκρατικό προφίλ και γι’ αυτό η επιλογή του να στηρίξει στις τοπικές εκλογές αρκετούς υποψηφίους του κόμματος Vox με ακραίες θέσεις είχε ξενίσει, αλλά στην πραγματικότητα είχε σαφή στόχευση στις εθνικές εκλογές και την προοπτική συνεργασίας του Λαϊκού Κόμματος με το Vox για να σχηματιστεί μια αυτοδύναμη και βιώσιμη κυβέρνηση.
Στην προεκλογική περίοδο ο Φεϊχόο είχε δηλώσει ότι τάσσεται εναντίον του «σαντσισμού», εξηγώντας ότι ο ηγέτης των Σοσιαλιστών και απερχόμενος πρωθυπουργός της Ισπανίας «συμφωνεί να κάνει οτιδήποτε με τον οποιονδήποτε ανεξαρτήτως κόστους, αρκεί να παραμείνει στην εξουσία όσο το δυνατόν περισσότερο». Ακριβώς γι’ αυτό φαντάζει διόλου τυχαίο ότι κατάφερε, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, να πετύχει την οριζόντια μετακίνηση ψηφοφόρων από τους Σοσιαλιστές προς το Λαϊκό Κόμμα, επιβεβαιώνοντας ότι εκφράζει με τον καλύτερο τρόπο το κεντρώο ρεύμα. Εάν πάντως καταφέρει να εξομαλύνει τις διαφορές που τον χωρίζουν με τους Καταλανούς, δεν αποκλείεται το κόμμα των Καταλανών να είναι αυτό που θα «ξεκλειδώσει» τον σχηματισμό κυβέρνησης με κορμό το Λαϊκό Κόμμα και επικεφαλής τον Φεϊχόο.
