Η ευρωπαϊκή αγορά αυτοκινήτου βρίσκεται στο πιο ευαίσθητο σημείο της μεταπολεμικής της ιστορίας. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ACEA, οι ταξινομήσεις νέων επιβατικών οχημάτων αυξήθηκαν οριακά κατά 0,9% το διάστημα Ιανουαρίου–Σεπτεμβρίου 2025, επιβεβαιώνοντας ότι η Ευρώπη κινείται σε φάση αναμονής. Η πολιτική πίεση για μηδενικές εκπομπές και η οικονομική πραγματικότητα των νοικοκυριών κινούνται σε διαφορετικές ταχύτητες, ενώ οι Κινέζοι κατασκευαστές εισβάλλουν δυναμικά στην ευρωπαϊκή αγορά, αλλάζοντας όχι μόνο το επιχειρηματικό, αλλά και το γεωοικονομικό τοπίο.
Η ήπια αύξηση 0,9% στις ταξινομήσεις νέων αυτοκινήτων στην Ε.Ε. μέχρι τον Σεπτέμβριο αποτυπώνει μια αγορά που αναζητά κατεύθυνση. Η ανάκαμψη στη Γερμανία και την Ισπανία αντισταθμίζει τις απώλειες στη Γαλλία και σε μικρότερες χώρες, ενώ η συνολική δυναμική της αγοράς παραμένει συγκρατημένη. Τα υβριδικά αυτοκίνητα αποτελούν πλέον την κύρια επιλογή των Ευρωπαίων οδηγών με 34,7% μερίδιο αγοράς, ενώ τα αμιγώς ηλεκτρικά, στο 16,1%, παραμένουν πίσω από τις πολιτικές προσδοκίες των Βρυξελλών. Η αυτοκινητοβιομηχανία δεν κινείται πια με όρους καινοτομίας, αλλά με όρους πολιτικής επιβίωσης μέσα σε ένα περιβάλλον αυστηρής ρύθμισης, ενεργειακού κόστους και διεθνούς ανταγωνισμού.
Η ευρωπαϊκή αγορά είναι σήμερα καθρέφτης των ευρύτερων αντιφάσεων της Ένωσης: υψηλοί στόχοι, χαμηλή προσαρμοστικότητα, ανομοιογένεια ανάμεσα στον Βορρά και τον Νότο. Η αναλυτική εικόνα ανά μορφή ενέργειας δείχνει πως η «πράσινη μετάβαση» δεν εξελίσσεται με τον ίδιο ρυθμό παντού - άλλες αγορές επιταχύνουν, άλλες αντιστέκονται. Και μέσα σε αυτή τη μεταβατική φάση, η Ευρώπη βλέπει για πρώτη φορά τις βιομηχανικές της βάσεις να κλονίζονται από τον εξωευρωπαϊκό ανταγωνισμό.
Ηλεκτρικά αυτοκίνητα (BEV)
Τα ηλεκτρικά κατέγραψαν αύξηση 24,1% στο πρώτο εννεάμηνο του 2025, με 1,3 εκατομμύρια ταξινομήσεις σε ολόκληρη την Ε.Ε. Παρότι τα ποσοστά δείχνουν πρόοδο, η πολιτική φιλοδοξία της Ε.Ε. να πετύχει 100% ηλεκτρική παραγωγή έως το 2035 αποδεικνύεται δυσκολότερη στην πράξη. Η Γερμανία ηγείται της αγοράς με άνοδο 38,3%, ενώ η Γαλλία παραμένει στάσιμη (-0,2%), δείγμα κόπωσης του κοινού από το υψηλό κόστος και την έλλειψη επαρκών υποδομών φόρτισης. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι το σύμβολο μιας μετάβασης που προχωρά θεσμικά, όχι κοινωνικά. Η ευρωπαϊκή πολιτική επιβάλλει την κατεύθυνση, αλλά η αγορά δείχνει να έχει φτάσει στα όριά της.
Plug-in Υβριδικά (PHEV)
Τα plug-in υβριδικά αποτελούν τη ρεαλιστική διέξοδο για μεγάλο μέρος της αγοράς, με αύξηση 31,1% και μερίδιο 9% στο σύνολο των ταξινομήσεων. Οι εκρηκτικές αυξήσεις στην Ισπανία (+105%), τη Γερμανία (+64%) και την Ιταλία (+73%) δείχνουν πως η Ε.Ε. δεν είναι ακόμη έτοιμη για πλήρη αποηλεκτροδότηση του θερμικού κινητήρα. Τα PHEV επιτρέπουν ένα «πολιτικά αποδεκτό» μεταβατικό στάδιο: προσφέρουν ηλεκτρική λειτουργία εντός πόλης και καύσιμο εκτός, χωρίς ενεργειακή εξάρτηση από το δίκτυο. Ωστόσο, η φορολογική τους μεταχείριση αναμένεται να αλλάξει μετά το 2026, καθώς η Κομισιόν θεωρεί ότι η διατήρηση των plug-in καθυστερεί τον στόχο της πλήρους ηλεκτροκίνησης.
Υβριδικά (HEV)
Τα υβριδικά είναι ο μεγάλος νικητής της περιόδου, με 34,7% μερίδιο και 2,79 εκατομμύρια ταξινομήσεις. Εδώ η αγορά δείχνει τη δική της κρίση ωριμότητας: οι οδηγοί επιλέγουν λύσεις που προσφέρουν μείωση κατανάλωσης χωρίς ριζική αλλαγή συνηθειών. Η επιτυχία των υβριδικών δείχνει την κόπωση του ευρωπαϊκού καταναλωτή απέναντι στο “ηλεκτρικό δόγμα” των Βρυξελλών, αλλά και τη διάθεση για προσαρμογή χωρίς ακρότητες. Η τεχνολογία αυτή λειτουργεί ως «ζώνη ασφαλείας» για την αυτοκινητοβιομηχανία, επιτρέποντας στους κατασκευαστές να εξισορροπούν μεταξύ κόστους, εκπομπών και αποδοτικότητας.
Βενζίνη και Πετρέλαιο
Η παραδοσιακή κινητήρια δύναμη της Ευρώπης υποχωρεί ραγδαία. Οι ταξινομήσεις βενζινοκίνητων οχημάτων μειώθηκαν κατά 18,7%, ενώ των πετρελαιοκίνητων κατά 24,7%. Η πτώση είναι αποτέλεσμα μιας συνδυασμένης πίεσης: αυστηρότερες περιβαλλοντικές πολιτικές, υψηλότερη φορολογία και σταδιακή αποεπένδυση από τις ίδιες τις εταιρείες. Παρόλα αυτά, οι αγορές της Ανατολικής Ευρώπης και των χωρών της περιφέρειας εξακολουθούν να στηρίζουν τις θερμικές τεχνολογίες, καθώς η ενεργειακή φτώχεια και η αδυναμία πρόσβασης σε δίκτυα φόρτισης διατηρούν ζωντανό το παλιό μοντέλο. Στην ουσία, η Ευρώπη κινείται με δύο ταχύτητες – μια για τον Βορρά και μία για τον Νότο.
Τα «αγκάθια» της μετάβασης
Η ευρωπαϊκή αγορά αυτοκινήτου του 2025 αντικατοπτρίζει τη βαθύτερη πολιτικοοικονομική κρίση στρατηγικής της Ένωσης. Η πίεση για «πράσινη μετάβαση» δεν συνοδεύεται από κοινωνική συνοχή ούτε από βιομηχανική ισορροπία. Οι μεγάλες εταιρείες βλέπουν τα κέρδη τους να μειώνονται από το κόστος της τεχνολογικής προσαρμογής, ενώ την ίδια στιγμή οι κινεζικοί κολοσσοί (BYD, SAIC) καταγράφουν άνοδο άνω του +250%, εκμεταλλευόμενοι το άνοιγμα της αγοράς και τις ευρωπαϊκές αδυναμίες.
Η Tesla υποχωρεί (-38,7%) και οι ευρωπαϊκοί όμιλοι (Volkswagen, Stellantis, Renault) επανατοποθετούνται σε ένα νέο τοπίο, όπου η ανταγωνιστικότητα δεν θα κριθεί μόνο από την τεχνολογία αλλά και από το κόστος παραγωγής και την ενεργειακή πολιτική. Αν η Ε.Ε. δεν προσαρμόσει τους στόχους της στις πραγματικές συνθήκες της αγοράς, κινδυνεύει να χάσει όχι μόνο το βιομηχανικό της πλεονέκτημα αλλά και τον κοινωνικό της ρυθμό.
Η μετάβαση δεν μπορεί να είναι μονόπλευρη· χρειάζεται πολιτική ρεαλισμού. Η Ευρώπη δεν χρειάζεται απλώς περισσότερα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, αλλά ένα νέο βιομηχανικό μοντέλο που να εξασφαλίζει αυτονομία, οικονομική σταθερότητα και ίσους όρους για όλα τα κράτη-μέλη. Γιατί στο τέλος, το ζήτημα δεν είναι ποια τεχνολογία θα επικρατήσει - αλλά ποιος θα μπορεί να την πληρώσει
