Η παρελκυστική τακτική της Χαμάς να μην απορρίψει ρητά τη νέα αμερικανική πρόταση για εκεχειρία στη Γάζα, αλλά να ζητήσει προσαρμογές, παρατείνει το διπλωματικό αδιέξοδο καθώς και τα δεινά για τους Παλαιστινίους, οι οποίοι συνεχίζουν να βιώνουν τις συνέπειες των βάρβαρων επιθέσεων της παλαιστινιακής τρομοκρατικής οργάνωσης στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Από την πλευρά τους, οι Ισραηλινοί προειδοποιούν με τον πιο καθαρό τρόπο τη Χαμάς να αποδεχθεί την πρόταση των ΗΠΑ, ειδάλλως θα κινδυνεύσει με αφανισμό.
Την περασμένη Παρασκευή, ο Στιβ Γουίτκοφ, ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, για τη Μέση Ανατολή, επέδωσε στη Χαμάς ένα νέο σχέδιο εκεχειρίας, το οποίο παρουσίασε σε αποκλειστικότητα το Reuters.
Οι διατάξεις του περιλάμβαναν: 60ήμερη εκεχειρία, απελευθέρωση 10 ζωντανών Ισραηλινών ομήρων και παράδοση 18 σορών Ισραηλινών από τη Χαμάς, απελευθέρωση 1.236 Παλαιστινίων κρατουμένων από το Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων 125 καταδικασμένων σε ισόβια και επιστροφή 180 σορών, αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας μέσω του ΟΗΕ και άλλων διεθνών οργανισμών και χρονοδιάγραμμα για διαπραγματεύσεις με στόχο μόνιμη εκεχειρία και μακροπρόθεσμη ειρηνευτική συμφωνία.
Εγγύηση Τραμπ
Η πρόταση του Γουίτκοφ, η οποία δεν διέφερε πολύ από τις προηγούμενες, περιελάμβανε εγγύηση του Τραμπ για τη συμμόρφωση του Ισραήλ σε αυτή. Το εν λόγω σχέδιο εκεχειρίας υποβλήθηκε στους Ισραηλινούς αξιωματούχους και αφότου αυτοί το ενέκριναν, η αμερικανική πλευρά το επέδωσε στη Χαμάς.
Την επόμενη ημέρα, με μεσοβέζικο και παρελκυστικό τρόπο, η Χαμάς απάντησε στην αμερικανική πρόταση ισχυριζόμενη ότι την αποδέχεται, ζητώντας ταυτόχρονα μείζονες προσαρμογές της. Ειδικότερα, ο Αμερικανοπλαιστίνιος επιχειρηματίας Μπισάρα Μπαχμπάχ μετέφερε τα αιτούμενα της τρομοκρατικής οργάνωσης στον Γουίτκοφ.
Σε αυτά περιλαμβάνονταν η αλλαγή σειράς και χρονοδιαγράμματος για την απελευθέρωση των 10 ζωντανών ομήρων και την παράδοση των 18 σορών, ούτως ώστε να πραγματοποιηθεί σε έξι δόσεις κατά τη διάρκεια της εξηνταήμερης κατάπαυσης του πυρός.
Ακόμα, η τρομοκρατική οργάνωση απαίτησε την πλήρη απόσυρση των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων στις γραμμές που βρίσκονταν πριν την κατάρρευση της προηγούμενης κατάπαυσης πυρός τον περασμένο Μάρτιο. Ενώ κύριο σημείο διαφωνίας ήταν η παλαιστινιακή απαίτηση για αμερικανικές εγγυήσεις για τον τερματισμό του πολέμου. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα axios.com, ορισμένοι «αξιωματούχοι» της Χαμάς εξέφραζαν σοβαρές ανησυχίες για την έλλειψη σαφών εγγυήσεων ότι το Ισραήλ δεν θα τερματίσει ξανά μονομερώς την εκεχειρία.
Στην πρόταση Γουίτκοφ γινόταν λόγος ότι ΗΠΑ, Κατάρ και Αίγυπτος «θα εγγυηθούν όλες ότι θα διεξαχθούν σοβαρές διαπραγματεύσεις για μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός». Ωστόσο, η Χαμάς, σύμφωνα με τον δημοσιογράφο-αναλυτή Μπαράκ Ραβίντ, απαίτησε στην απάντησή της μια σαφή εγγύηση από τις ΗΠΑ ότι οι διαπραγματεύσεις θα ολοκληρωθούν με ανακοίνωση για μόνιμη κατάπαυση του πυρός.
«Είναι εντελώς απαράδεκτη και μας πάει μόνο πίσω», ήταν το σχόλιο του Αμερικανού ειδικού απεσταλμένου για την απάντηση της Χαμάς, τονίζοντας ότι αυτή θα πρέπει να αποδεχτεί την πρόταση-πλαίσιο «που υποβάλαμε ως βάση για συνομιλίες εκ του σύνεγγυς, τις οποίες μπορούμε να ξεκινήσουμε αμέσως την ερχόμενη εβδομάδα».
Διεθνείς πιέσεις
Η Ιερουσαλήμ είχε συγκρατημένη στάση και μετά τη γνωστοποίηση της πρότασης Γουίτκοφ το Γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού, Μπενιαμίν Νετανιάχου, ανέφερε ότι «το Ισραήλ θα συνεχίσει τις προσπάθειές του να φέρει τους ομήρους μας στην πατρίδα τους και να νικήσει τη Χαμάς». Ωστόσο, το εβραϊκό κράτος απέστειλε ένα σαφές τελεσίγραφο μετά την απάντηση της τρομοκρατικής οργάνωσης.
«Οι δολοφόνοι της Χαμάς πρέπει τώρα να επιλέξουν: να αποδεχτούν τους όρους της “συμφωνίας Γουίτκοφ” για την απελευθέρωση των ομήρων ή να καταστραφούν», δήλωσε ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Ίσραελ Κατς. Στην ίδια συνέντευξη, ο Ισραηλινός αξιωματούχος υπογράμμισε ότι στόχος της χώρας του είναι η εξάλειψη των τρομοκρατών και η εκκαθάριση της περιοχής (σ.σ.: της Γάζας) στο μοντέλο της Ράφα.
Όπως επισημαίνεται σε ανάλυση στο axios.com, δημόσια αλλά και παρασκηνιακά, οι διαμεσολαβήτριες δυνάμεις (ΗΠΑ, Αίγυπτος, Κατάρ) πιέζουν τη Χαμάς να αναθεωρήσει την απάντησή της και να συμφωνήσει με την πρόταση Γουίτκοφ προκειμένου να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για τις τελικές λεπτομέρειες της συμφωνίας εκεχειρίας. Διεθνείς αναλυτές εκτιμούν ότι αργά ή γρήγορα και παρά τη στάση της παλαιστινιακής οργάνωσης, η διπλωματική κινητικότητα στο ζήτημα της Γάζας θα επιφέρει απτά αποτελέσματα.
