Εξελίξεις… μετά τον Δεκαπενταύγουστο προμηνύει στη Γαλλία η απόφαση του Εμανουέλ Μακρόν να ορίσει πρωθυπουργό αφού πρώτα ολοκληρωθούν οι Ολυμπιακοί Αγώνες, που ξεκινούν αύριο στο Παρίσι. Σύμφωνα με το Σύνταγμα της χώρας, ο πρόεδρος –δηλαδή ο Μακρόν– είναι αρμόδιος για τον ορισμό του νέου επικεφαλής της κυβέρνησης, ανεξαρτήτως του αν η αντιπολίτευση έχει την πλειοψηφία, όπως συνέβη μετά τις πρόσφατες κάλπες.
Γράφει η Έρση Παπαδάκη
«Το ερώτημα είναι ποια πλειοψηφία μπορεί να προκύψει από τη Συνέλευση, ώστε μια γαλλική κυβέρνηση να μπορέσει να περάσει μεταρρυθμίσεις, να ψηφίσει προϋπολογισμό και να προχωρήσει τη χώρα προς τα εμπρός», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μακρόν, ο οποίος υπενθυμίζεται ότι αν και ζήτησε από τον απερχόμενο πρωθυπουργό, Γκαμπριέλ Ατάλ, να παραμείνει ως υπηρεσιακός, καθ’ όλη τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων, εκείνος αρνήθηκε. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν βρεθεί το πρόσωπο του νέου πρωθυπουργού εντός του Αυγούστου, η κυβέρνηση που θα σχηματίσει θα πρέπει να πάρει την ψήφο εμπιστοσύνης της Εθνοσυνέλευσης, διαφορετικά η Γαλλία θα βυθιστεί και επισήμως σε ακυβερνησία.
Προσωρινή εκεχειρία
Εν τω μεταξύ, ο συνασπισμός των αριστερών κομμάτων του Λαϊκού Μετώπου, που διαθέτει την πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση μετά τις εκλογές, συμφώνησε εντέλει να προτείνει τη Λουσί Καστέ ως υποψήφια πρωθυπουργό. Είναι 37 ετών, οικονομολόγος και διοικητικό στέλεχος της δημοτικής αρχής στο Παρίσι, αλλά και εκπρόσωπος συλλογικότητας (Nos Services Publics). Τις προηγούμενες ημέρες, οι συνιστώσες του Λαϊκού Μετώπου είχαν σοβαρές διαφωνίες μεταξύ τους για το πρόσωπο που θα επέλεγαν, καθώς ο ηγέτης της Ανυπότακτης Γαλλίας, Ζαν-Λικ Μελανσόν, είναι κόκκινο πανί για τους Σοσιαλιστές, με αποτέλεσμα να υπάρξει χαρακτηριστική δυστοκία στην εξεύρεση του κατάλληλου υποψηφίου και να διατυπωθούν βαριά λόγια και αλληλοκατηγορίες.
Υπό αυτό το πρίσμα, προξενεί μεγάλη εντύπωση το γεγονός ότι ο Στέφανος Κασσελάκης χαρακτήρισε, μόλις προχθές, ως «φάρο ελπίδας για τις προοδευτικές δυνάμεις» το αποτέλεσμα των γαλλικών εκλογών. Διότι, όπως όλα δείχνουν, η επικράτηση των ακροαριστερών σχημάτων και του ηγέτη τους (Μελανσόν) απάλλαξε μεν –προσωρινά, ίσως– τη Γαλλία από τον κίνδυνο της Ακροδεξιάς, αλλά βύθισε τη χώρα στην αβεβαιότητα και την ακυβερνησία.
Σε κάθε περίπτωση ο χρόνος κυλά εις βάρος του πολιτικού συστήματος και της ίδιας της Γαλλίας, αφού η χώρα βαδίζει σε αχαρτογράφητα νερά και δεν είναι καθόλου σαφές ποιος θα την κυβερνήσει. Από τη στιγμή που η λεγόμενη «συγκατοίκηση» – δηλαδή ο πρωθυπουργός να έχει διαφορετική κατεύθυνση από τον πρόεδρο Μακρόν –, μετά τις ισορροπίες που διαμορφώθηκαν από τις κάλπες, είναι αναπόφευκτη το κρίσιμο ερώτημα είναι εάν και με ποιους όρους μπορεί να βρεθεί η χρυσή τομή, που θα ικανοποιήσει αφενός το (Προεδρικό) Μέγαρο των Ηλυσίων και αφετέρου όλες τις συνιστώσες του Λαϊκού Μετώπου που διαθέτει την πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση. Η εξίσωση αυτή είναι εξαιρετικά δύσκολη και οι ισορροπίες εύθραυστες και με την απόφασή του να μην ορίσει πρωθυπουργό πριν από την ολοκλήρωση των Ολυμπιακών Αγώνων ο Μακρόν δείχνει ξεκάθαρα πως προσπαθεί να αγοράσει χρόνο.
Αναζητούν τον... Ντράγκι
Η έννοια της ακυβερνησίας φαίνεται συνεπώς ότι βρίσκει απόλυτη εφαρμογή στην περίπτωση της Γαλλίας, αφού ναι μεν το Σύνταγμα δεν επιβάλλει χρονοδιάγραμμα για το σχηματισμό κυβέρνησης, αλλά χωρίς τον σχηματισμό της δεν μπορεί να περάσει οποιοδήποτε νομοσχέδιο και ανεξαρτήτως των όποιων ιδεολογικών ή άλλων διαφωνιών μπορεί να έχει με την κυβέρνηση, ο πρόεδρος αδυνατεί να εφαρμόσει την πολιτική του, καθώς η Εθνοσυνέλευση δεν μπορεί να νομοθετήσει.
Ενα σενάριο που έχει πέσει στο τραπέζι, αλλά προς το παρόν συγκεντρώνει μικρές πιθανότητες, είναι ο σχηματισμός κυβέρνησης εθνικής ενότητας ή κυβέρνησης τεχνοκρατών, στα πρότυπα της Ιταλίας και του Μάριο Ντράγκι. Υπάρχει, επίσης, το σενάριο της κυβέρνησης μειοψηφίας, η οποία για να ψηφίσει κατά περίπτωση νόμους, θα εξαναγκάζεται σε επώδυνους κατά βάση συμβιβασμούς στην Εθνοσυνέλευση.
Οσο για το ενδεχόμενο μιας νέας εκλογικής αναμέτρησης; Αυτή δεν θα μπορούσε να λάβει χώρα πριν περάσει ένα έτος από την τελευταία, οπότε σ’ αυτή την περίπτωση η Γαλλία θα είναι και επισήμως… ακυβέρνητο καράβι για τους επόμενους 12 μήνες, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό για την ίδια και για ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.