Ισπανία, Μάλαγα, Συνέδριο Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PES), που ολοκληρώθηκε το περασμένο Σάββατο. Ο Πέδρο Σάντσεθ κατεβαίνει από το βήμα, με τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές ηγέτες, ανάμεσά τους και ο Νίκος Ανδρουλάκης –ο Τσίπρας απουσίαζε φυσικά και ο Κασσελάκης είχε άλλες δουλειές–, να τον χειροκροτούν όρθιοι και με ενθουσιασμό. Μόλις τους έχει ανακοινώσει πως έχει εξασφαλίσει 179 ψήφους και την προσεχή Πέμπτη θα πάρει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή για να βρεθεί για άλλη μια φορά στην εξουσία – ενώ έχει χάσει τις εκλογές!
Φυσικά, απέφυγε να τους πει πως για να το πετύχει έδωσε για άλλη μια φορά γην και ύδωρ στους αυτονομιστές και στους εθνικιστές. Και, βέβαια, δεν προέφερε ούτε μια φορά τη λέξη «αμνηστία». Ούτε το όνομα του νέου συμμάχου του, από την ψήφο του οποίου θα εξαρτάται, του υπόδικου ευρωβουλευτή Κάρλες Πουτζεμόντ. Ούτε έδωσε στοιχεία από τη συμφωνία που υπέγραψε μαζί του στις Βρυξέλλες, ώστε να δοθεί αμνηστία σε όλους εκείνους που με το παράνομο και αντισυνταγματικό δημοψήφισμα του 2017 προσπάθησαν –και εξακολουθούν να προσπαθούν– να αποσπάσουν μέρος του όλου της επικράτειας, με την απόσχιση της Καταλονίας.
Δεν χρειαζόταν άλλωστε. Μια χαρά τα ήξεραν. Ολοι αυτοί οι Ευρωπαίοι σοσιαλιστές, οι οποίοι μάλιστα γνωρίζουν ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά εξηγήσεις από την Ισπανία για το περιεχόμενο της συμφωνίας, ενθουσιάζονται και χειροκροτούν πρακτικές που παραβιάζουν το κράτος δικαίου. Κι αυτό διότι κατά τη συμφωνία, το ποιος θα τυγχάνει αμνηστίας δεν θα εξαρτάται από την κρίση της Δικαιοσύνης, αλλά από τις ψήφους του Κοινοβουλίου! Ενός Κοινοβουλίου με τη συγκεκριμένη πλειοψηφία! Η κατηγορία δηλαδή είναι η κατάργηση της διάκρισης των εξουσιών.
Ενθουσιάζονται και επικροτούν επίσης οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές ηγέτες τη διάλυση μιας χώρας, αφού η περίφημη συμφωνία προβλέπει και συζήτηση για διενέργεια νέου δημοψηφίσματος προκειμένου να αποσχιστεί η Καταλονία. Δηλαδή η Ισπανία θα αποκτήσει κυβέρνηση και Κοινοβούλιο που θα διευκολύνουν απόσχιση!
Συνεχείς ανατροπές του εκλογικού αποτελέσματος
Με λίγα λόγια, οι Ευρωπαίοι σοσιαλιστές δέχονται πως ένα κόμμα που έχει χάσει στις εκλογές μπορεί να ανατρέπει το εκλογικό αποτέλεσμα, συνεργαζόμενο με διάφορα άλλα κομματίδια, τη Sumar της Αριστεράς (στην οποία συμμετέχουν υπό όρους οι Podemos και διαθέτει μόλις 33 έδρες), το καταλανικό ERC με μόλις 7 έδρες, το σκληροπυρηνικό καταλανικό κόμμα Junts του Πουτζδεμόντ, που επίσης με μόλις 7 έδρες στη Βουλή θα κυβερνά πλέον από το παρασκήνιο, το βασκικό εθνικιστικό PNV με 5 έδρες, που είναι αντίπαλο του Bildu, του άλλου βασκικού εθνικιστικού κόμματος που υπήρξε ο πολιτικός βραχίονας της τρομοκρατικής οργάνωσης ΕΤΑ εξασφάλισε 6 έδρες.
Θυμίζω ότι στις εκλογές της 23ης Ιουλίου, το Λαϊκό Κόμμα του Φεϊχό βρέθηκε στην πρώτη θέση, εξασφαλίζοντας 137 έδρες –48 περισσότερες από την προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση–, το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Σάντσεθ διαθέτει 122 έδρες και το ακροδεξιό VOX βρέθηκε με 33 έδρες.
Θυμίζω επίσης ότι ο Φεϊχό είχε σκληρά σταθεί απέναντι στην Ακροδεξιά και από την αρχή δήλωσε πως δεν έχει και δεν πρόκειται να αποκτήσει οποιαδήποτε σχέση μαζί της. Κάλεσε μάλιστα τον Σάντσεθ να συνεργαστούν, ώστε να αποτρέψουν τόσο τον κίνδυνο της Ακροδεξιάς όσο και τον κίνδυνο διάλυσης της χώρας στα εξ ων συνετέθη.
Ο Σάντσεθ αρνήθηκε και προτίμησε την παλιά τακτική. Αυτή τη φορά, βέβαια, ξεπεράστηκε κάθε όριο. Υπέγραψε μια συμφωνία που με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει σε μεγάλα δεινά τη χώρα. Αλλά ενώπιον των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών βροντοφώναξε ότι έσωσε τη χώρα από την Ακροδεξιά! Αποφεύγοντας να πει τι συμφώνησε με τους παλιούς και νέους συμμάχους του. Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα δηλαδή.
Θυμίζω ότι μεταξύ του 2016 και του 2019 στην Ισπανία πραγματοποιήθηκαν τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις – ελέω απλής αναλογικής. Την τελευταία φορά, στις 28 Απριλίου 2019, η κυβέρνηση Σάντσεθ έπεσε όταν οι Podemos δεν ψήφισαν τον Προϋπολογισμό. Τον οποίο συνέχισαν να μην ψηφίζουν επί δύο χρόνια!
Ο πρώην πρωθυπουργός Ραχόι του Λαϊκού Κόμματος κέρδισε τις εκλογές και τον Δεκέμβριο του 2015 και τον Ιούνιο του 2016. Αλλά ανετράπη μέσα στη Βουλή τον Ιούνιο του 2018, αν και στις εκλογές του 2016 είχε αυξήσει τις έδρες του σε 137! Στις εκλογές της 20ής Δεκεμβρίου 2015, το Λαϊκό Κόμμα είχε εκλέξει 123 βουλευτές, ενώ ο Σάντσεθ με το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα της Ισπανίας (PSOE) είχε αποσπάσει 90 έδρες και οι Podemos 69.
Συγκεκριμένα, τον Οκτώβριο του 2016, οι Σοσιαλιστές ήραν το βέτο και αποφάσισαν αποχή από την ψηφοφορία στη Βουλή, ώστε ο Μαριάνο Ραχόι να σχηματίσει κυβέρνηση. Ετσι, ο Ραχόι ορκίστηκε πρωθυπουργός χάρη στις ψήφους των Ciudadanos και την αποχή κάποιων σοσιαλιστών βουλευτών. Αλλά την 1η Ιουνίου 2018, ο Σάντσεθ κατέθεσε πρόταση μομφής, η οποία πέρασε με τις ψήφους των Σοσιαλιστών, των Podemos, των Βάσκων εθνικιστών και των αυτονομιστών Καταλανών.
Ο Σάντσεθ ορκίστηκε πρωθυπουργός τον Ιούνιο του 2018, συνεργαζόμενος με τους Podemos. Οι οποίοι τον έριξαν έναν μήνα αργότερα, όταν δεν ψήφισαν τον Προϋπολογισμό. Ο Προϋπολογισμός δεν ψηφίστηκε ούτε τον Φεβρουάριο του 2019, οπότε η κυβέρνηση ξανάπεσε. Μετά τις κάλπες του Απριλίου 2019, πάλι δεν εξασφαλίστηκε η Δεδηλωμένη. Αφού πέρασε όλο το καλοκαίρι με τον Σάντσεθ να χαϊδολογά τους Podemos (ζητώντας παράλληλα και τη διαμεσολάβηση του Τσίπρα στους Podemos), η χώρα ξαναπήγε σε εκλογές τον Νοέμβριο 2019. Για να μην ξαναπέσει, ο Σάντσεθ υποχώρησε στα θέματα του Προϋπολογισμού, τον οποίο όμως δεν ενέκρινε η Ε.Ε. Οπότε η χώρα ξαναβρέθηκε και με κυβέρνηση μειοψηφίας και χωρίς Προϋπολογισμό.
Στις 8 Ιανουαρίου 2020, ο σοσιαλιστής Σάντσεθ ορκίστηκε και πάλι πρωθυπουργός. Την προηγουμένη, είχε κερδίσει για δύο ψήφους την απλή πλειοψηφία – υπέρ του ψήφισαν 167 βουλευτές, κατά 165 (η ισπανική Βουλή έχει 350 έδρες και Σάντσεθ και Ιγκλέσιας κατείχαν μόνο τις 155). Δηλαδή δεν κέρδισαν τη Δεδηλωμένη και σχημάτισαν κυβέρνηση μειοψηφίας. Τάζοντας τα πάντα στους πάντες και κυρίως στους Καταλανούς αποσχιστές, προκειμένου να εξασφαλίζουν την περιστασιακή υποστήριξη ή αποχή τους από τις ψηφοφορίες.
Καταγγελίες για θανάσιμο πλήγμα στο κράτος δικαίου
Πάμε τώρα στα σημερινά που προκάλεσαν τις επευφημίες των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, μόλις ο Σάντσεθ τους ανακοίνωσε ότι «η Ισπανία θα έχει και πάλι προοδευτική κυβέρνηση»!
Την ίδια ώρα, οι διαδηλωτές πολιορκούσαν το κτίριο όπου φιλοξενείτο η Σύνοδος και όλοι οι επίσημοι θεσμοί εξέδιδαν ανακοινώσεις διακηρύσσοντας τη διαφωνία και τις ανησυχίες τους.
Πρώτες πρώτες όλες οι ισπανικές δικαστικές ενώσεις.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Προοδευτικής Ενωσης Εισαγγελέων, «είναι απαράδεκτη η ενδεχόμενη δημιουργία ανακριτικών και δικαστικών επιτροπών εντός του Κοινοβουλίου, καθώς κάτι τέτοιο θα στρέβλωνε τη συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της διάκρισης των εξουσιών».
Σύμφωνα με την Επαγγελματική Ενωση Δικαστών, οι διαπραγματεύσεις για παροχή δικαιώματος στην αυτοδιάθεση αποτελούν παραβίαση του Συντάγματος και «θανάσιμο πλήγμα για το ισπανικό συνταγματικό σύστημα».
Στο ίδιο μήκος κύματος και η Ενωση Δικαστών Φρανθίσκο ντε Βιτόρια, οι Δικαστές για τη Δημοκρατία, το Ανεξάρτητο Δικαστικό Φόρουμ, η Ενωση Εισαγγελέων, η Ανεξάρτητη Επαγγελματική Ενωση Εισαγγελέων.
Ολοι τους υποστηρίζουν πως η σύσταση εντός του Κοινοβουλίου επιτροπών που θα κρίνουν, αναθεωρούν και καταργούν δικαστικές αποφάσεις αποτελεί «μια άνευ προηγουμένου επίθεση στη δικαστική ανεξαρτησία, που μεταφράζεται σε απόλυτη περιφρόνηση προς το κράτος δικαίου μας».
Μεγάλη δυσαρέσκεια έχει προκαλέσει και η αναφορά σε «δικαστικό πόλεμο», που προφανώς παραπέμπει στην άποψη ότι οι αποφάσεις των δικαστηρίων είναι αποτέλεσμα ενός «πολέμου» που τάχα έχουν κηρύξει οι δικαστές κατά των αυτονομιστών.
Για την ακρίβεια, η λέξη που χρησιμοποιείται στο κείμενο της συμφωνίας είναι «lawfare», δηλαδή εργαλειοποίηση της Δικαιοσύνης για πολιτικούς σκοπούς. Κατηγορούνται επομένως επίσημα οι Ισπανοί δικαστές ότι έχουν εργαλειοποιηθεί – ενώ απλά εφαρμόζουν το Σύνταγμα και τους νόμους!
Από την πλευρά τους, οι Ισπανοί δικαστές σημειώνουν πως η εφαρμογή μιας τέτοιας συμφωνίας προϋποθέτει αλλαγές στο Σύνταγμα, ώστε να επιτρέπεται η απόσχιση μέρος του όλου της επικρατείας.
Ομοβροντία ανακοινώσεων
Ανάλογη ανακοίνωση εξέδωσε ο Δικηγορικός Σύλλογος Μαδρίτης, που αναφέρει πως η διάκριση των εξουσιών επιβάλλει «πλήρη σεβασμό και συμμόρφωση προς τις δικαστικές αποφάσεις και τη δικαιοδοσία των δικαστηρίων». Και προσθέτουν (ομόφωνα, παρακαλώ) πως η χρήση του όρου «lawfare» δεν έχει θέση σε ένα δημοκρατικό κράτος. Προσθέτοντας ότι η εφαρμογή των νόμων και η δικαστική ανεξαρτησία αποτελούν προϋπόθεση του κράτους δικαίου, το οποίο «πρέπει να το σέβονται και να τηρούν όλοι οι δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς».
Ανακοινώσεις εξέδωσαν επίσης το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης (που αναφέρει ότι η συμφωνία παραβιάζει την ισχύουσα νομοθεσία και το Σύνταγμα»), η ιστορική Ενωση Ανώτατων Λειτουργών Δημοσίου Τομέα της Μαδρίτης, όλες οι επιχειρηματικές και βιομηχανικές ομοσπονδίες, οι πέντε Ενώσεις Ισπανικής Πολιτοφυλακής.
Αλλά και η πολύ σεβαστή Ενωση Ισπανών Διπλωματών, που υποστηρίζουν σε ανάρτησή τους ότι πτυχές της συμφωνίας επηρεάζουν το έργο της ισπανικής διπλωματίας, η οποία παραδοσιακά δίνει μάχη για την υπεράσπιση της ενότητας του ισπανικού κράτους και του κράτους δικαίου στην Ισπανία.
Στα κάγκελα και οι βετεράνοι του Σοσιαλιστικού Κόμματος
Και δεν είναι μόνο αυτοί. Με τη συμφωνία διαφωνούν και πολλά ενεργά στελέχη του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Ανάμεσά τους και ο Σοσιαλιστής πρόεδρος της Αυτονομίας Καστίλλης-Λα Μάντσα Γκαρθία Πέιτζ, που δεν δίστασε να δηλώσει δημόσια πως αυτή η συμφωνία δεν περιέχει τίποτε άλλο από την επιθυμία του Σάντσεθ να παραμείνει στην εξουσία και την επιθυμία του Πουτζδεμόντ να βγει από τη φυλακή!
Είπε συγκεκριμένα: «Το χειρότερο είναι ότι η επιθυμία του Σάντσεθ να μείνει στην εξουσία μετατρέπεται σε παραχώρηση του δικαιώματος λήψης αποφάσεων σε ένα σώμα (σ.σ.: Κοινοβούλιο) που ήδη έχει ψηφίσει ένα Σύνταγμα. Δεν πρόκειται να το επιτρέψουμε». Αποκάλυψε μάλιστα την απόφασή του να προσφύγει κατά της συμφωνίας προκειμένου αυτή να ακυρωθεί.
Λάβετε επίσης υπόψη ότι οι διαδηλωτές αυτόν τον καιρό ζητούν αλλαγή του εκλογικού νόμου ώστε να καταργηθεί η απλή αναλογική που οδηγεί σε αδιέξοδα και τυχοδιωκτικές συμφωνίες.
Αξίζει, τέλος, να σημειώσουμε ότι απέναντι στη συμφωνία έχουν τοποθετηθεί όλοι σχεδόν οι βετεράνοι του Σοσιαλιστικού Κόμματος με πρώτο τον Φελίπε Γκονζάλες, πρωθυπουργό από το 1982 ως το 1996, καθώς και ο πρώην αντιπρόεδρος του κόμματος Αλφόνσο Γκέρα, ο οποίος ξεκαθάρισε:
«Αμνηστία σημαίνει σκόπιμη ταπείνωση της γενιάς της μετάβασης. Αμνηστία σημαίνει ρωγμή στη Δημοκρατία. Σημαίνει περιφρόνηση του 90% του ισπανικού λαού που ψήφισε για το Σύνταγμα του 1978. Με την αμνηστία δίνεις άφεση αμαρτιών, τους λες ότι δεν παρανόμησαν. Και αυτό είναι κάτι που οι δημοκράτες δεν μπορούν να ανεχθούν».
Με αυτόν τον τρόπο κάνει και τη διάκριση μεταξύ αμνηστίας και απονομής χάριτος, καθώς με την αμνηστία αποδέχεσαι ότι δεν διαπράχθηκε έγκλημα, ενώ στην άλλη περίπτωση απλά δίνεις χάρη.
Γκονζάλες: Το Σύνταγμα δεν είναι τσίχλα!
«Το Σύνταγμα δεν είναι τσίχλα που μπορεί να τη μασά ο καθένας όπως του αρέσει», είπε από την πλευρά του ο Γκονζάλες, προσθέτοντας ότι στις εκλογές της 23ης Ιουλίου ψήφισε τους Σοσιαλιστές με μισή καρδιά.
Χαρακτηριστική είναι και η αντίδραση του Νικολάς Ρεντόντο Τερέρος, γραμματέα του κόμματος στη Χώρα των Βάσκων στη δεκαετία του ’90, που είχε πρωτοστατήσει σε συνεργασία Λαϊκού και Σοσιαλιστικού Κόμματος για να αντιμετωπιστούν τα βασκικά εθνικιστικά κόμματα.
Είπε πως αν η συμφωνία εφαρμοστεί θα σχίσει την κομματική του ταυτότητα. Προσθέτοντας ότι «η ισπανική Δημοκρατία βρίσκεται στα χέρια ξεδιάντροπων ανθρώπων και εγκληματιών»!
Το καταπληκτικό είναι ότι στο κείμενο της συμφωνίας γίνεται αναφορά στη νίκη των Βουρβόνων επί των Αυστριακών το… 1714, που αποτελεί τμήμα του καταλανικού αυτονομιστικού μύθου. Και γενικά γίνονται αποσπασματικές και ψευδείς ιστορικές αναφορές, ενώ καταγγέλλεται το Λαϊκό Κόμμα ότι δεν βοήθησε στον «πολιτικό διάλογο»!
Η Ισπανία ζει μια από τις πιο διχαστικές περιόδους στην Ιστορία της. Αλλά αυτά είναι ψιλά γράμματα για τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές!
Η Σοφία Βούλτεψη είναι βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών, υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, δημοσιογράφος