Η ώρα της αλήθειας για τις ΗΠΑ και ολόκληρο τον πλανήτη έφτασε, καθώς λίγες ώρες μας χωρίζουν πλέον από την καταμέτρηση των ψήφων και την ετυμηγορία για το εάν η Κάμαλα Χάρις ή ο Ντόναλντ Τραμπ θα είναι ο ένοικος του Λευκού Οίκου για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Γράφει η Έρση Παπαδάκη
Οι αρχικές εκτιμήσεις ότι η μάχη θα είναι οριακή –με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τις αντιδράσεις της επόμενης μέρας– επιβεβαιώνονται απόλυτα και δύο είναι τα στοιχεία που χρωματίζουν τις τελευταίες στιγμές της προεκλογικής περιόδου: το αυξημένο ενδιαφέρον των ψηφοφόρων, καθώς ήδη έχουν ψηφίσει με επιστολική ψήφο περισσότεροι από 70 εκατ. Αμερικανοί, αλλά και τα «βουβά» κύματα των ψηφοφόρων και τα «υπόγεια» ρεύματα της τελευταίας στιγμής που δείχνουν να δυσκολεύονται να καταγράψουν οι δημοσκοπήσεις οι οποίες εκτιμούν ωστόσο σταθερά τις τελευταίες εβδομάδες ότι ο Τραμπ έχει ελαφρύ προβάδισμα έναντι της Χάρις.
Αλλωστε, τόσο το περίπλοκο εκλογικό σύστημα που αποσυνδέει τη λαϊκή ψήφο από τους εκλέκτορες που, τελικώς, είναι εκείνοι που αποφασίζουν για τον νέο πρόεδρο, όσο και το γεγονός ότι οι δημοσκοπήσεις απέτυχαν τόσο το 2016 όσο και το 2020 ν’ αποτυπώσουν την πραγματική εικόνα κάνουν άπαντες επιφυλακτικούς – συμπεριλαμβανομένων και των επιτελείων των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικάνων, οι οποίοι έχουν ρίξει το βάρος τους στις κρίσιμες ούτως ή άλλως για το τελικό αποτέλεσμα πολιτείες. Οι εκτιμήσεις πάντως δεν αποκλείουν ακόμη και το πιο απίθανο σενάριο, ήτοι αυτό της... απόλυτης ισοψηφίας ανάμεσα σε Χάρις και Τραμπ, καθώς ακόμη και το 1/4 του συνολικού αριθμού των εκλεκτόρων είναι πολύ πιθανό να κριθεί ακόμη και μέρες μετά τη «Μεγάλη Τρίτη», με επανακαταμετρήσεις και οριακές διαφορές σε πολλές πολιτείες και κομητείες.
Τα ερωτήματα συνεπώς για όσους προσπαθούν ν’ αποκρυπτογραφήσουν τις εξελίξεις και να δώσουν μια κατά το δυνατόν ασφαλή εκτίμηση είναι εάν πράγματι τα «βουβά» κύματα και τα «υπόγεια» ρεύματα, όπως, π.χ., οι γυναίκες ψηφοφόροι ή οι Λατίνοι, επιλέγουν εντέλει τη Χάρις και όχι τον Τραμπ. Αναφορές κάνουν επίσης λόγο για «κρυφή ψήφο» προς τους Δημοκρατικούς, δηλαδή ψηφοφόρους που φοβούνται ή δεν θέλουν να πουν δημοσίως στις έρευνες κοινής γνώμης ότι θα ψηφίσουν τη Χάρις. Σε κάθε περίπτωση πάντως, ακόμη κι αυτές οι τάσεις, εάν επιβεβαιωθούν, θα πρέπει για να επηρεάσουν το τελικό αποτέλεσμα να συμβαδίζουν και με το εάν και κατά πόσον επηρεάζουν τον αριθμό των εκλεκτόρων στις διάφορες πολιτείες.
Θολά προγνωστικά
Η τάση που διαμορφώνεται θέλει τον Τραμπ να κερδίζει τον Νότο και τις κεντρικές πολιτείες, ενώ η Χάρις υπερέχει τόσο στη Δύση όσο και στις βορειοανατολικές πολιτείες, συμπεριλαμβανομένης της Ουάσιγκτον και της Νέας Υόρκης. «Γκρίζες ζώνες» παραμένουν Νεβάδα, Αριζόνα, Ουισκόνσιν, Μίσιγκαν, Πενσιλβάνια, Βόρεια Καρολίνα και Τζόρτζια. Και όπως είναι απόλυτα λογικό, σ’ αυτές τις τελευταίες στιγμές της προεκλογικής εκστρατείας τους οι υποψήφιοι πρόεδροι έχουν εστιάσει εκεί, με τον Τραμπ παρεμπιπτόντως να διαπράττει στο Μιλγουόκι ένα ατόπημα που άγγιξε και τον δικό μας, Γιάννη Αντετοκούνμπο, για τον οποίο ούτε λίγο ούτε πολύ αμφισβήτησε στην ομιλία του ότι είναι Ελληνας επειδή είναι μαύρος. «Κρατώ τις απόψεις μου για εμένα και για την οικογένειά μου, εγώ είμαι εδώ για να παίζω μπάσκετ», απάντησε από την πλευρά του ο σταρ των Μπακς και της εθνικής μας ομάδας.
Οπως είναι λογικό, με κομμένη την ανάσα παρακολουθεί τις εξελίξεις στις ΗΠΑ και αναμένει το αποτέλεσμα των εκλογών ολόκληρος ο πλανήτης. Το ίδιο και οι Βρυξέλλες, όπου γνωρίζουν καλά πως οι σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ θα πρέπει να μπουν ούτως ή άλλως σε μία διαφορετική βάση σε σχέση με το παρελθόν. Είναι όμως γεγονός ότι υπάρχει ανησυχία για μια πιθανή νίκη του Τραμπ, καθώς παραμένει άγνωστη η στάση του όσον αφορά το ΝΑΤΟ και τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ο πρώην πρόεδρος και εκ νέου υποψήφιος έχει προειδοποιήσει άλλωστε προ πολλού τους Ευρωπαίους ηγέτες πως εάν δεν πληρώσουν περισσότερα για την άμυνά τους, τότε θα χρειαστεί να βρουν οι ίδιοι τη λύση απέναντι στις απειλές της Μόσχας, ενώ παράλληλα έχει προαναγγείλει το τέλος της οικονομικής και στρατιωτικής βοήθειας των ΗΠΑ προς την Ουκρανία. Και στον οικονομικό και εμπορικό τομέα όμως, ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι προτίθεται να επιβάλλει υψηλούς δασμούς στα ευρωπαϊκά προϊόντα, διαταράσσοντας σημαντικά τις σχέσεις Ευρώπης και Αμερικής.
