Ο στρατηγικός διάλογος για την ευωπαϊκή βιομηχανία οδεύει προς το τέλος του, τα αποτελέσματα και οι στόχοι του οποίου θα παρουσιαστούν αύριο, Τετάρτη 5 Μαρτίου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία, ο Έλληνας Επίτροπος Τουρισμού και Βιώσιμων Μεταφορών, Απόστολος Τζιτζικώστας κατήρτησε ένα σχέδιο που ενισχύει την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας αυτοκινήτου, σύμφωνα τις προτάσεις της έκθεσης του Μάριο Ντράγκι και η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ενέκρινε το σχέδιο, του οποίου τα πρώτα μέτρα ανακοινώθηκαν ήδη, προκειμένου να την σώσουν από μία κρίση η οποία δεν χρειαζόταν.
Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησε να δώσει τριετή παράταση για την επίτευξη των στόχων CO2 για το 2025, με ποικίλες αντιδράσεις από τους εμπλεκόμενους φορείς της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας σύμφωνα με το Topspeed.gr
Ειδικότερα, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen δήλωσε στις 3 Μαρτίου ότι οι χώρες του μπλοκ θα παραχωρήσουν στις αυτοκινητοβιομηχανίες ένα περιθώριο τριών ετών για να επιτύχουν τους στόχους για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που είχαν αρχικά τεθεί για φέτος.
Μια «στοχευμένη τροποποίηση» για να δοθεί στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας ευελιξία στο πλαίσιο των κανόνων για τις εκπομπές του 2025 θα προταθεί αργότερα αυτόν τον μήνα, δήλωσε η φον ντερ Λάιεν.
Στην πραγματικότητα, οι αλλαγές θα σημαίνουν ότι οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα μπορούν να χάσουν τον στόχο φέτος, αρκεί να υπερβούν τον στόχο στις επόμενες δύο χρονιές.
«Αντί της ετήσιας συμμόρφωσης, οι εταιρείες θα έχουν τρία χρόνια με βάση την αρχή της τραπεζικής και του δανεισμού», δήλωσε η ίδια σε ενημέρωση του Τύπου. «Οι στόχοι θα παραμείνουν οι ίδιοι, αλλά αυτό σημαίνει μεγαλύτερη ανάσα για τη βιομηχανία και περισσότερη σαφήνεια, χωρίς να αλλάξουν οι συμφωνημένοι στόχοι».
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες της Ευρώπης πίεσαν για την αλλαγή του στόχου για το 2025 μετά την επιβράδυνση των πωλήσεων ηλεκτρικών οχημάτων πέρυσι – η ζήτηση υποχώρησε κατά 1,3% σε 1.995.363 – η οποία κατέστησε πιο δύσκολη την επίτευξη του στόχου και θα μπορούσε να οδηγήσει σε πρόστιμα δισεκατομμυρίων ευρώ.
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα μπορούσαν να είχαν παρακάμψει ένα μέρος αυτών των κυρώσεων με τη συγκέντρωση των πωλήσεων με αυτοκινητοβιομηχανίες που βρίσκονται πιο μακριά στη μετάβαση, αλλά εκφράστηκαν ανησυχίες ότι αυτό θα ωφελούσε αδικαιολόγητα αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η Tesla και οι κινέζοι κατασκευαστές.
Θετική αντίδραση από VW, Stellantis, Renault
Η Ιταλία και η Τσεχική Δημοκρατία, οι οποίες είχαν πιέσει για χαλάρωση των κυρώσεων, χαιρέτισαν την πρόταση.
Ο Ιταλός υπουργός Βιομηχανίας Adolfo Urso δήλωσε ότι αυτό σημαίνει ότι η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία έχει σωθεί, αν και ο Τσέχος υπουργός Μεταφορών Martin Kupka δήλωσε ότι η χώρα του θα πιέσει για πενταετή παράταση.
Ο Oliver Blume, διευθύνων σύμβουλος της μεγαλύτερης αυτοκινητοβιομηχανίας της Ευρώπης, του ομίλου Volkswagen, δήλωσε ότι καλωσόρισε την «ρεαλιστική προσέγγιση» της Επιτροπής που δεν επηρέασε τη μείωση του CO2 και έδωσε ευελιξία στις αυτοκινητοβιομηχανίες να επιταχύνουν τη ζήτηση με οικονομικά προσιτά νέα μοντέλα.
Η Stellantis, επίσης, αντέδρασε θετικά.
«Η Stellantis χαιρετίζει τις ανακοινώσεις που έκανε χθες η πρόεδρος της Επιτροπής φον ντερ Λάιεν», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η δεύτερη μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία της Ευρώπης. Ο πρόεδρος της Stellantis, John Elkann, συμμετείχε στις συνομιλίες στις Βρυξέλλες, ανέφερε η εταιρεία.
Η Stellantis δήλωσε ότι η παρατεταμένη περίοδος συμμόρφωσης με τους στόχους για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ήταν ένα «σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση» για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της αυτοκινητοβιομηχανίας, παραμένοντας παράλληλα προσηλωμένη στους στόχους και την ηλεκτροκίνηση.
«Η πρωτοβουλία αυτή, σε συνδυασμό με την περαιτέρω στήριξη στοχευμένων αγορών και φορολογικών κινήτρων, φθηνότερης πράσινης ενέργειας και επενδύσεων σε υποδομές φόρτισης, μπορεί να αποτελέσει πραγματικό επιταχυντή στην πορεία προς την ηλεκτροκίνηση», ανέφερε.
Η Renault δήλωσε ότι η ευέλικτη προσέγγιση της Επιτροπής θα επιτρέψει στις αυτοκινητοβιομηχανίες της ΕΕ να μειώσουν τις εκπομπές και να παραμείνουν ανταγωνιστικές καθώς η αγορά των ηλεκτροκίνητων οχημάτων αυξάνεται.
Η Sigrid de Vries, γενική διευθύντρια της ευρωπαϊκής ένωσης κατασκευαστών αυτοκινήτων ACEA, δήλωσε ότι η πρόταση είναι θετική, αλλά η επίτευξη των στόχων θα εξακολουθήσει να είναι πολύ δύσκολη.
Η ACEA, η οποία είχε επιδιώξει μεγαλύτερη παράταση, δήλωσε ότι η βιομηχανία αντιμετώπιζε δυσάρεστες εναλλακτικές λύσεις, όπως βαθιές μειώσεις τιμών, μειωμένη παραγωγή ή αγορά πιστώσεων από την Tesla και τους κινέζους κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων.
Ο Matthias Zink, πρόεδρος της ένωσης Ευρωπαίων προμηθευτών αυτοκινήτων CLEPA, δήλωσε ότι η πρόταση προσφέρει «περιορισμένη ανακούφιση».
«Δεν έχουμε δει ακόμη το πλήρες σχέδιο δράσης, αλλά οι σημερινές ανακοινώσεις υποδηλώνουν βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση», ανέφερε η CLEPA σε δήλωσή της. «Ωστόσο, το σημαντικό ερώτημα παραμένει: Πώς θα διασφαλίσουμε μια ουσιαστική τεχνολογικά ανοικτή αναθεώρηση του κανονισμού CO₂ που θα επιτρέπει τη συμπλήρωση της ηλεκτροκίνησης με PHEVs, επεκτάσεις εμβέλειας και τεχνολογία καυσίμων;»
Η Volvo λέει ότι η χαλάρωση των κανόνων θα μπορούσε να αναστείλει τη μετάβαση στα EVs
Λιγότερο από δύο ώρες πριν από τα σχόλια της von der Leyen, η Volvo δήλωσε ότι οι προσαρμογές των κανόνων μπορεί να καθυστερήσουν τη μετάβαση στα EV.
Τα πρότυπα της ΕΕ που καθορίστηκαν πριν από χρόνια, έδωσαν στη βιομηχανία άφθονο χρόνο για να προετοιμαστεί και αρκετούς μηχανισμούς για να συμμορφωθεί, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Volvo, Jim Rowan, σε δήλωση που έστειλε με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο.
Η Volvo «έχει κάνει τις μεγάλες επενδύσεις που απαιτούνται για να είναι έτοιμη για το 2025», δήλωσε ο Rowan. «Εταιρείες όπως η δική μας δεν θα πρέπει να μειονεκτούν από τυχόν αλλαγές της τελευταίας στιγμής στη νομοθεσία».
Η Volvo ήταν μεταξύ των αυτοκινητοβιομηχανιών που ήταν έτοιμες να επωφεληθούν από την υπερβολική συμμόρφωση με τον κανονισμό της ΕΕ.
Αναλυτές του ομίλου UBS δήλωσαν ότι αναμένουν ότι η εταιρεία θα πληρωθεί έως και 300 εκατομμύρια ευρώ από ομοειδείς εταιρείες που θέλουν να ενώσουν τον στόλο τους με την αυτοκινητοβιομηχανία.
Δεν είναι απολύτως σαφές τι σημαίνει η παράταση της φον ντερ Λάιεν για το pooling.
Η παράταση υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, λένε οι περιβαλλοντικές ομάδες
Οι περιβαλλοντικές ομάδες επέκριναν επίσης την πρόσθετη ευελιξία, λέγοντας ότι κινδυνεύει να υπονομεύσει περαιτέρω την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών αυτοκινητοβιομηχανιών κατά τη διάρκεια της μετάβασης.
Η ομάδα υπεράσπισης Transport & Environment χαρακτήρισε την αλλαγή ως «ένα άνευ προηγουμένου δώρο στην ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία στη μέση ενός έτους συμμόρφωσης».
«Η αποδυνάμωση των κανόνων της ΕΕ για τα καθαρά αυτοκίνητα επιβραβεύει τους καθυστερημένους και κάνει ελάχιστα πράγματα για την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία, εκτός από το να την αφήσει ακόμη πιο πίσω από την Κίνα», δήλωσε ο εκτελεστικός διευθυντής της T&E, William Todts, σε δήλωση που έστειλε με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο.
«Η ΕΕ κινδυνεύει να δημιουργήσει πολύ επιζήμια αβεβαιότητα σχετικά με τη μετάβαση στα ηλεκτρικά οχήματα στην Ευρώπη», πρόσθεσε.
Η προτεινόμενη τροποποίηση θα πρέπει να υπογραφεί από τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η Επιτροπή πρόκειται να δημοσιεύσει στις 5 Μαρτίου το σχέδιο δράσης της για να βοηθήσει την ταλαιπωρημένη αυτοκινητοβιομηχανία της Ευρώπης, με την ελάφρυνση των στόχων για το 2025 να συμπληρώνεται με πιο μακροπρόθεσμα μέτρα, όπως η ενθάρρυνση του εταιρικού τομέα αυτοκινήτων να δώσει κίνητρα για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων.
Η φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε ότι η ΕΕ θα δημιουργήσει μια βιομηχανική συμμαχία για την προώθηση της τεχνολογικής προόδου, ιδίως στην αυτόνομη οδήγηση.
Είπε επίσης ότι το μπλοκ θα διερευνήσει την άμεση στήριξη της ΕΕ προς τους κατασκευαστές μπαταριών της, συμπεριλαμβανομένης της σταδιακής εισαγωγής απαιτήσεων ευρωπαϊκού περιεχομένου για τις μπαταρίες.
Τα υπόλοιπα μέτρα
Οι επικρίσεις που προκλήθηκαν από το πρώτο σχέδιο του προγράμματος δράσης και οι πολιτικές πιέσεις του μεγαλύτερου πλειοψηφικού κόμματος της Ευρώπης, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), ωθούν την Επιτροπή να αμβλύνει τη στάση της σχετικά με το μέλλον του αυτοκινήτου, ξεκινώντας από τα πρόστιμα για την υπέρβαση των νέων ορίων εκπομπών CO2. «Υπάρχει σαφής απαίτηση για ευελιξία όσον αφορά τους στόχους CO2», δήλωσε η πρόεδρος Ursula von der Leyen μετά από συνάντηση με εκπροσώπους της αυτοκινητοβιομηχανίας. «Όλοι γνωρίζετε ότι η βασική αρχή είναι η ισορροπία. Από τη μία πλευρά, χρειαζόμαστε προβλεψιμότητα και δικαιοσύνη για όσους έχουν εκτελέσει με επιτυχία τα καθήκοντά τους, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να τηρήσουμε τους συμφωνημένους στόχους. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να ακούσουμε τις φωνές και τα ενδιαφερόμενα μέρη που ζητούν περισσότερο ρεαλισμό σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς και τεχνολογική ουδετερότητα, ιδίως όσον αφορά τους στόχους για το 2025 και τις κυρώσεις για τη μη συμμόρφωση. Αυτόν τον μήνα, θα προτείνω μια στοχευμένη τροποποίηση του κανονισμού για τις εκπομπές: αντί της ετήσιας επαλήθευσης της συμμόρφωσης με τα πρότυπα, οι εταιρείες θα μπορούν να βασίζονται σε μια τριετή περίοδο. Οι στόχοι παραμένουν αμετάβλητοι, αλλά αυτό σημαίνει μεγαλύτερη ανάσα για τη βιομηχανία, σημαίνει επίσης μεγαλύτερη σαφήνεια, χωρίς να αλλάζουν οι συμφωνημένοι στόχοι». Έτσι, ένα από τα κύρια αιτήματα των κατασκευαστών κατά τον στρατηγικό διάλογο φαίνεται ότι ικανοποιήθηκε.
Η τροποποίηση και η αναθεώρηση
Σύμφωνα με τη von der Leyen, μια «στοχευμένη» τροπολογία θα μπορούσε να εγκριθεί γρήγορα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, αλλά τα ανοίγματα, αν και πιο γενικά, αφορούν επίσης την περίφημη ρήτρα αναθεώρησης για την απαγόρευση των κινητήρων εσωτερικής καύσης: «Θα προετοιμαστούμε να επιταχύνουμε τις εργασίες για την αναθεώρηση ώστε να σταματήσουν οι κινητήρες εσωτερικής καύσης το 2035, με θεμελιώδη αρχή την πλήρη τεχνολογική ουδετερότητα», εξήγησε η πρόεδρος της Επιτροπής. Εν ολίγοις, το σχέδιο δράσης θα μπορούσε να περιλαμβάνει πολύ περισσότερα από όσα έχουν διαφανεί μέχρι στιγμής, χάρη και στη σημερινή συνεδρίαση: «Είχαμε μια πολύ καλή, πολύ έντονη συζήτηση, μια παραγωγική συζήτηση. Και είναι πολύ σαφές ότι τώρα είναι η ώρα να δράσουμε και να δράσουμε σε μια σειρά από προτεραιότητες», τόνισε η von der Leyen, υποσχόμενη να μην περιορίσει τις επαφές της με τη βιομηχανία στο τραπέζι των τελευταίων εβδομάδων. «Το σχέδιο δράσης της Τετάρτης δεν αποτελεί το τέλος του στρατηγικού μας διαλόγου με τον κλάδο. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε και να συμμετέχουμε: έχουμε συμφωνήσει για μια νέα συνάντηση με τους διευθύνοντες συμβούλους πριν από τις καλοκαιρινές διακοπές».
Αυτόνομη οδήγηση και μπαταρίες
Περαιτέρω αποτελέσματα επιτεύχθηκαν στο τραπέζι με την αυτοκινητοβιομηχανία: «Συμφωνήσαμε ότι χρειαζόμαστε μια μεγάλη ώθηση στο λογισμικό και το υλικό για την αυτόνομη οδήγηση», πρόσθεσε η φον ντερ Λάιεν. «Γνωρίζουμε ότι ο παγκόσμιος ανταγωνισμός σε αυτό το θέμα είναι έντονος, γι’ αυτό πρέπει να δράσουμε σε μεγάλο βαθμό, πρέπει να είμαστε μεγάλοι και γι’ αυτό θα δημιουργήσουμε και θα υποστηρίξουμε μια βιομηχανική συμμαχία. Οι εταιρείες θα είναι σε θέση να συγκεντρώσουν πόρους. Θα αναπτύξουν κοινό λογισμικό, τσιπ και τεχνολογία αυτόνομης οδήγησης και, από την πλευρά μας, θα βελτιώσουμε τους κανόνες δοκιμών και ανάπτυξης. Θα βοηθήσουμε επίσης να δρομολογηθούν πιλοτικά έργα μεγάλης κλίμακας για την αυτόνομη οδήγηση, διότι ο στόχος είναι πολύ απλός: πρέπει να βάλουμε τα αυτόνομα οχήματα στους ευρωπαϊκούς δρόμους πιο γρήγορα». Περαιτέρω στήριξη θα επικεντρωθεί στις μπαταρίες, ένα βασικό ζήτημα για την ηλεκτρική κινητικότητα. ‘Χρειαζόμαστε οι ευρωπαϊκές αλυσίδες εφοδιασμού αυτοκινήτων να είναι πιο εύρωστες και ανθεκτικές, ιδίως όσον αφορά τις μπαταρίες’, κατέληξε το Νο1 της Επιτροπής. «Και εδώ έχουμε μια πρόκληση, διότι ενώ η παραγωγή μας αυξάνεται, οι εισαγόμενες μπαταρίες είναι φθηνότερες. Από την άλλη πλευρά, δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να γίνουν ακριβότερα τα ηλεκτρικά οχήματα, αλλά δεν μπορούμε επίσης να δημιουργήσουμε νέες εξαρτήσεις, γι’ αυτό θα διερευνήσουμε την άμεση στήριξη των κατασκευαστών μπαταριών της ΕΕ και θα εισαγάγουμε σταδιακά απαιτήσεις ευρωπαϊκού περιεχομένου για τις κυψέλες και τα εξαρτήματα μπαταριών.»
