Στις 8 Ιανουαρίου, οι ηγέτες της Ελλάδας, της Αιγύπτου και της Κύπρου θα συναντηθούν στο Κάιρο για την τριμερή σύνοδο κορυφής, με κύρια θέματα την ενέργεια, την περιφερειακή ασφάλεια, την οικονομία και την τεχνολογία.
Η ενέργεια αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο των συνομιλιών ανάμεσα στον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι και τον Νίκο Χριστοδουλίδη, καθώς σχεδιάζονται νέες στρατηγικές κινήσεις στη διπλωματική αρένα με έμφαση σε έργα κρίσιμης σημασίας που θα επαναπροσδιορίσουν το status quo στην περιοχή. Η ελληνική διπλωματία εντείνει τις προετοιμασίες, με τον πρωθυπουργό να συνοδεύεται από τον υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη. Η Αθήνα αναδεικνύεται σε θεμελιώδη παράγοντα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή και κεντρικό ενεργειακό κόμβο για τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια προς την Ευρώπη.
Ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου - Το έργο GREGY
Ένα από τα σημαντικότερα έργα που θα συζητηθούν είναι η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου, γνωστή ως GREGY. Το έργο αυτό, με προϋπολογισμό 4,2 δισ. ευρώ, θα μεταφέρει 3.000 MW πράσινης ενέργειας από την Αίγυπτο στην Ελλάδα, συμβάλλοντας στην ενεργειακή ασφάλεια και τη μείωση των εκπομπών CO₂.
Επιπλέον, θα εξεταστεί η πρόοδος του υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου που θα συνδέει το κοίτασμα Αφροδίτη της κυπριακής ΑΟΖ με τις υποδομές υγροποίησης φυσικού αερίου της Αιγύπτου, διευκολύνοντας τις εξαγωγές προς την Ευρώπη.
Συνεργασία στην αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα
Παράλληλα, αναμένεται η υπογραφή μνημονίου μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου για τη συνεργασία στον τομέα της αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα, ενισχύοντας τις προσπάθειες για μείωση των εκπομπών και αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Σύμφωνα με το στρατηγικό πλάνο του Ομίλου Κοπελούζου, το έργο GREGY, με προϋπολογισμό 4,2 δισ. ευρώ, προβλέπει τη μεταφορά 3.000 MW πράσινης ενέργειας από την Αίγυπτο στην Ελλάδα. Η ενέργεια αυτή θα προέρχεται από 9,5 GW ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, κυρίως αιολικά πάρκα που θα κατασκευαστούν στην Αίγυπτο. Από την ποσότητα των 3.000 MW, το ένα τρίτο θα καταναλώνεται στην Ελλάδα, ένα άλλο τρίτο θα εξάγεται σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ το υπόλοιπο θα αξιοποιείται για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου.
Παράλληλα, στο επίκεντρο των συζητήσεων των ηγετών βρίσκεται και η ανάπτυξη υποδομών για τη μεταφορά φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Οι συζητήσεις επικεντρώνονται στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και στη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας. Το Μάρτιο του 2019, το κυπριακό κοινοβούλιο ενέκρινε την κατασκευή ενός υποθαλάσσιου αγωγού που θα συνδέει την Κύπρο με την Αίγυπτο.
Ο αγωγός αυτός έχει ως στόχο τη μεταφορά φυσικού αερίου από το κοίτασμα «Αφροδίτη», εντός της Κυπριακής ΑΟΖ, προς τις εγκαταστάσεις υγροποίησης φυσικού αερίου στην Αίγυπτο, στις περιοχές Idku και Damietta. Στη συνέχεια, το υγροποιημένο φυσικό αέριο θα εξάγεται στις διεθνείς αγορές, με κύριο προορισμό την Ευρώπη.
Την ίδια στιγμή, προχωρούν οι συζητήσεις για τη συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου στον τομέα της αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα. Το προσεχές διάστημα αναμένεται να υπογραφεί Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) ανάμεσα στις δύο χώρες, εστιάζοντας στην από κοινού ανάπτυξη τεχνολογιών και υποδομών στον συγκεκριμένο τομέα.
Η τριμερής σύνοδος κορυφής αποσκοπεί στην ενίσχυση της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, αντιμετωπίζοντας προκλήσεις όπως οι τουρκικές ενέργειες στην περιοχή και προωθώντας την ειρήνη και την ανάπτυξη.
Η επικείμενη σύνοδος αποτελεί ορόσημο για την εμβάθυνση των σχέσεων μεταξύ των τριών χωρών, με στόχο την προώθηση κοινών συμφερόντων και την ενίσχυση της συνεργασίας σε κρίσιμους τομείς.