Τα σκάνδαλα και η διαφθορά που ευδοκιμούν στην Ελλάδα δεν έχουν ιδεολογικούς πατερούληδες, κομματικό έμβλημα και χρώμα.

Διαπερνούν τα κόμματα, την Αυτοδιοίκηση, το Δημόσιο, τους κοινωνικούς φορείς και τις επιχειρήσεις. Μόνο μία αρχή έχουν: την εξουσία και τους μηχανισμούς της.

Σχέσεις ολέθρου

Οι παράνομες επιδοτήσεις και οι απάτες έχουν απλώσει τα δίχτυα τους εδώ και δεκαετίες. Οι εκατέρωθεν αποκαλύψεις για τον ΟΠΕΚΕΠΕ και οι «γαλάζιες» ή «πράσινες» κουμπαριές των αγροτοσυνδικαλιστών και παραγόντων που «έχτισαν» το σύστημα των παράνομων επιδοτήσεων αφορούν μόνο τον μικροπολιτικό ανταγωνισμό των κομμάτων.

Αν ο λογιστής μιας εκ των συμμοριών που εισέπρατταν παράνομες επιδοτήσεις με εικονικά ΑΦΜ «βρέθηκε» να είναι κουμπάρος του Ανδρουλάκη, αν ο «Φραπές» καταδείχτηκε από τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ –σ’ ένα κρεσέντο λαϊκισμού– ως… άνθρωπος του Μητσοτάκη, ή αν βρεθεί ακόμη ένας που θα χρεωθεί στον ΣΥΡΙΖΑ ή σε άλλο κόμμα, δεν κάνει τη διαφορά στις διαστάσεις της λαμογιάς και στην επικίνδυνη εξάπλωση των… παρασίτων.

Δεν αποτελεί αδίκημα οι παράγοντες της αγροτιάς να τρώνε στο ίδιο τραπέζι με πολιτικούς, ούτε ασφαλώς ποινικοποιείται η κουμπαριά στην Κρήτη, όπου παραδοσιακά εμφανίζεται τόσο συχνά όσο και… η καλημέρα. Αποτελεί αδίκημα όταν γίνονται «ο τρόπος» για να φαγωθούν ανεξέλεγκτα τα λεφτά των αγροτικών επιδοτήσεων. Αδίκημα –πρωτίστως ηθικό– είναι επίσης και η σιωπή ή τα στραβά μάτια των πολιτικών στη λαμογιά για να μη δυσαρεστήσουν ψηφοφόρους ή και για να προσθέσουν ψηφαλάκια στους εκλογικούς τους σάκους.

Για τους απατεώνες, τα λαμόγια και τους διεφθαρμένους καπεταναίους, που δεν έχουν κόμμα και ιδεολογίες αλλά μόνο συμφέρον και προσκόλληση στην όποια εξουσία, η κοινωνία απαιτεί την τιμωρία τους και την κάθαρση. Κάθαρση, επίσης, απαιτεί και για το πολιτικό σύστημα, όταν η σχέση του με τα σκάνδαλα είναι ή συγκάλυψη ή σκευωρία.

Ανυποψίαστοι πολιτικοί

Με την επέμβαση της Εισαγγελίας της ΕΕ αποκαλύφθηκε το σκάνδαλο των βοσκότοπων που δηλώνονταν από επιτήδειους αγρότες ή όποιους άλλους για να καρπούνται επιδοτήσεις που δεν δικαιούνταν.

Το πολιτικό σύστημα της χώρας δηλώνει έκπληκτο και τα κόμματα αρχίζουν να καρφώνουν το ένα το άλλο. Η αντιπολίτευση το βλέπει ως ευκαιρία για νέες επιθέσεις στην κυβέρνηση και κάπως έτσι γυρίζει ο… μύλος της πολιτικής κανονικότητας.

Η υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ όμως αλλάζει ως έναν βαθμό και τη συνολική οπτική των πολιτών σε μία σειρά από άλλες υποθέσεις, όπως η τραγωδία των Τεμπών, ακόμη και οι υποκλοπές οι οποίες ήταν ένα θέμα με μειωμένο κοινωνικό ενδιαφέρον. Τώρα και με αφορμή τις εξελίξεις σε δικαστικό επίπεδο, γεννιούνται δεύτερες σκέψεις: Μήπως οι υποκλοπές δεν είναι στο σύνολό τους μία υπόθεση που καλό είναι να παραμείνει «μυστική» για λόγους εθνικού συμφέροντος, αλλά –σε ένα τμήμα της– είναι και μια υπόθεση «ιδιωτών» με άδηλα μέχρι στιγμής συμφέροντα, οι οποίοι επιδιώκουν τη συγκάλυψη.

Κανένας λοιπόν στον αγροτικό κόσμο, στη Βουλή και πέριξ αυτής δεν είχε ακούσει ποτέ πριν την αποκάλυψη της υπόθεσης του ΟΠΕΚΕΠΕ για προβλήματα και μη κανονικές καταβολές στη διανομή των επιδοτήσεων;

Παλιά ιστορία, στρεβλή λογική

Κι όμως, οι αμαρτωλές ιστορίες έρχονται από πολύ πίσω. Με την είσοδό μας στην τότε ΕΟΚ και τη στρεβλή λογική που επικράτησε. Αντί να δουλέψουμε σκληρά και να παραγάγουμε ανταγωνιστικά προϊόντα, καθώς είχαμε πλέον πρόσβαση σε μία τεράστια αγορά, κάναμε focus στις επιδοτήσεις, στο εύκολο και χωρίς κόπο χρήμα. Διατηρήσαμε μία χαμηλής παραγωγικότητας γεωργία που συνέβαλε καθοριστικά στη χρεοκοπία του 2010 και στις τελευταίες θέσεις του διαθέσιμου εισοδήματος πίσω και από τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, του πάλαι ποτέ σοσιαλιστικού μπλοκ.

Κανένας άραγε δεν θυμάται τη δεκαετία του 1980, λίγο πριν από τις εκλογές του 1981, τη διανομή βιβλιαρίων στους αγρότες, από τους αείμνηστους Θανάση Κανελλόπουλο και Γεώργιο Ράλλη για να καταθέτουν τις εισπράξεις από τις επιδοτήσεις; Ούτε τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα –τα οποία συμφωνήθηκαν σε έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, τον Μάρτιο 1985, στη συνάντηση Θάτσερ-Πάγκαλου– και τμήμα των κονδυλίων διατέθηκαν για πεζοδρόμια και κέντρα υγείας με απαραίτητο σε κάθε παρτέρι τον κηπουρό;

Ούτε το μεγάλο πάρτι με τις αγροτικές επιδοτήσεις; Διπλοζυγίσματα στο βαμβάκι, μεταφορά προβάτων από μαντρί σε μαντρί για τους ελέγχους επιδοτήσεων στα πρόβατα, προγράμματα «μαϊμού» αναδασώσεων, υπερπαραγωγή ελαιολάδου στην Κρήτη –όταν πήγαν να βάλουν στον χάρτη τις δηλωμένες εκτάσεις με ελιές, έφτασαν στη Λιβύη– και άγονα μη καλλιεργούμενα χωράφια που δηλώνονταν για σκληρό σιτάρι.

Σε πλήρη συνεργασία αγρότες και αρμόδια όργανα που έκαναν τα στραβά μάτια ή ακόμα και τα προωθούσαν με τη λογική να μη χαθεί ούτε δραχμή από τις επιδοτήσεις. Κάπως έτσι προέτρεπαν τους αγρότες να βάλουν βαμβάκι μετά από κριθάρι. Κάπως έτσι δόθηκαν κάτω από το τραπέζι τα 500 εκατ. στους βαμβακοπαραγωγούς επί Χατζηγάκη, τα οποία στο τέλος τα πληρώσαμε όλοι καθώς η ΕΕ δεν ενέκρινε τις πληρωμές.

Μήπως θυμάται κανείς τα πιο πρόσφατα προγράμματα νιτρορύπανσης που επιδοτούσαν αγρότες να μειώσουν τα αζωτούχα λιπάσματα χωρίς κανέναν έλεγχο, αλλά και τα διάτρητα προγράμματα βιολογικής γεωργίας, τα οποία λειτουργούν σε βάρος των συνειδητών βιοκαλλιεργητών;

Με την επικράτηση της λογικής «να πάρουμε ό,τι μπορούμε με κάθε μέσο», οι αγρότες φαίνεται ότι… εθίστηκαν στις απάτες. Οι επιδοτήσεις, από ένα χρήσιμο βοήθημα για τους αγρότες που συμπληρώνει το εισόδημά τους και τους αμείβει για τις υπηρεσίες που προσφέρουν στο οικοσύστημα και στην επισιτιστική ασφάλεια, έγιναν αυτοσκοπός και μεγάλη, εύκολη «μπίζνα», διακομματική και υπερκομματική…