Σύντομη συνάντηση έτυχε να έχει ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθώς κατευθύνονταν στην αίθουσα, όπου πραγματοποιείται η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας. Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Δένδιας ενημέρωσε σχετικά, μέσα από μία ανάρτησή του στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter, η οποία συνοδευόταν και από φωτογραφίες.
Επίσης, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας γνωστοποίησε πως ο Τούρκος πρόεδρος για ακόμα μία φορά εξέφρασε και στον ίδιο τα συγχαρητήριά του για την εκλογική νίκη της ΝΔ και του Κυριάκου Μητσοτάκη. Όπως αναφέρεται στο κείμενο που αναρτήθηκε στο Μέσο Κοινωνικής Δικτύωσης: «Σύντομη συνάντηση στον διάδρομο της αίθουσας όπου διεξάγεται η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ, στο Βίλνιους, με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος εξέφρασε τα συγχαρητήριά του για την εκλογική νίκη της ΝΔ και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη».
Σύντομη συνάντηση στον διάδρομο της αίθουσας όπου διεξάγεται η σύνοδος κορυφής του #ΝΑΤΟ στο Βίλνιους με τον @RTErdogan, ο οποίος εξέφρασε τα συγχαρητήριά του για την εκλογική νίκη της ΝΔ και του @PrimeministerGR. pic.twitter.com/NPYl13VsMm
— Nikos Dendias (@NikosDendias) July 11, 2023
Η πολυαναμενόμενη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν
Την Τετάρτη αναμένεται η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, στο Βίλνιους της Λιθουανίας, έχοντας αμφότεροι νωπή και ισχυρή λαϊκή εντολή, με φόντο και το νέο κλίμα που έχει διαμορφωθεί μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στη γειτονική χώρα, αλλά και τη συμφωνία χθες του Τούρκου Προέδρου να προωθήσει στο κοινοβούλιο το αίτημα της Σουηδίας για ένταξή της στο ΝΑΤΟ, στο πλαίσιο μιας στροφής του προς τη Δύση. Μάλιστα χθες στο Βίλνιους ο Ταγίπ Ερντογάν φέρεται να επανέφερε την τάχιστη επανεκκίνηση των ενταξιακών διαδικασιών της χώρας του με την ΕΕ, σύνδεση που εκτιμάται ως απολύτως αυθαίρετη.
Από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης διαμηνύεται ότι δεν πρέπει να χαθεί το momentum για διάλογο με τη γειτονική χώρα. Άλλωστε ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει υπογραμμίσει σε όλους τους τόνους ότι οι δίαυλοι επικοινωνίας με την Τουρκία πρέπει να είναι ανοιχτοί σε όλα τα επίπεδα και αυτό θα επιδιωχθεί στην επόμενη φάση, όπως και η προώθηση της λεγόμενης «θετικής ατζέντας» που μπορεί να δημιουργήσει κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης και να λειτουργήσει προς όφελος των δύο λαών.
Η κυβέρνηση θεωρεί σημαντικό, παρά τις διαφωνίες που υπάρχουν, τη συνομιλία με την Τουρκία, με ξεκάθαρες, ωστόσο θέσεις, από τις οποίες δεν υπάρχει καμία πιθανότητα υποχώρησης και με στόχο την επίλυση της μίας και μοναδικής διαφοράς, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, που είναι ο καθορισμός ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας.
Πάγια θέση της ελληνικής πλευράς είναι ότι ένας νέος κύκλος έντασης δεν είναι προς το συμφέρον κανενός, ενώ ενέχει κινδύνους για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή. Η Ελλάδα τάσσεται σταθερά υπέρ μιας ειλικρινούς σχέσης με τη γειτονική χώρα, υπέρ της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών, με καλόπιστο διάλογο, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και των σχέσεων καλής γειτονίας. Ατό που μένει να φανεί είναι αν και η Τουρκία θέλει να γυρίσει σελίδα στις σχέσεις των δύο χωρών.
Η πιθανή προμήθεια από την Τουρκία των F-16
Ο Τούρκος Πρόεδρος συνέδεε την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ -στην οποία είπε χτες «ναι»- με την πώληση καινούργιων F-16 - παρότι δημοσίως το αρνείται. Πάντως, ο πρόεδρος της επιτροπής διεθνών σχέσεων της αμερικανικής Γερουσίας, ο Δημοκρατικός Μπομπ Μενέντεζ, δήλωσε χθες Δευτέρα πως καταγράφεται προσωρινή «κάμψη» της «επιθετικότητας» της Τουρκίας «έναντι των γειτόνων της», προσθέτοντας ότι διεξάγει συνομιλίες με την κυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν όσον αφορά τη στάση του ως προς τη δυνητική πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Άγκυρα.
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, πρόσφατα δήλωσε πως επιθυμεί την εξοπλιστική ενίσχυση τόσο της Ελλάδας, όσο και της Τουρκίας, ώστε να ισχυροποιηθεί το αμυντικό αποτύπωμα της Ατλαντικής συμμαχίας στη Μεσόγειο. Μάλιστα έξι Αμερικανοί Βουλευτές με επιστολή τους προς τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν και ενόψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους ζητούν να δημιουργηθεί ένας εποπτικός μηχανισμός που θα διασφαλίζει ότι η Τουρκία δεν θα χρησιμοποιήσει τα νέα μαχητικά F-16 για την παραβίαση της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο.
Χαρακτηριστικά η επιστολή αναφέρει: «Εάν εξετάζεται μια συμφωνία για την πώληση F-16 και κιτ εκσυγχρονισμού στην Τουρκία, προτρέπουμε σθεναρά οποιαδήποτε τελική συμφωνία να περιλαμβάνει μηχανισμούς που να προβλέπουν την παύση, την καθυστέρηση ή την απόσυρση της μεταφοράς τέτοιων όπλων εάν η Τουρκία εμπλακεί σε ενέργειες που απειλούν ή υπονομεύουν τα συμφέροντα εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ και την ενότητα της συμμαχίας του ΝΑΤΟ».
Υπενθυμίζεται επίσης πως η Τουρκία αποβλήθηκε από το πρόγραμμα των πολύ πιο εξελιγμένων μαχητικών F-35 όταν προμηθεύτηκε τους ρωσικούς πυραύλους S-400. Υπενθυμίζεται επίσης πως, σε αντίθεση με την Τουρκία, η Ελλάδα συμμετέχει στο συγκεκριμένο πρόγραμμα, και η αγορά των F-35 από τη χώρα μας έχει εγκριθεί από το Αμερικανικό Κογκρέσο.
Την ίδια ώρα η ελληνική κυβέρνηση αξιοποίησε πλήρως την πρώτη της θητεία από το 2019 ώστε να αναδειχθεί στον πιο αξιόπιστο σύμμαχο των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο, συνάπτοντας την ιστορική αμυντική συμφωνία τον Μάιο του 2022, η οποία οδήγησε - μεταξύ άλλων - στην ραγδαία αναβάθμιση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, και την ανάδειξη του ως κρίσιμο κόμβο για τον στρατηγικό σχεδιασμό του ΝΑΤΟ.