Βάσει προγράμματος και χωρίς καμία παρέκκλιση από τον αρχικό σχεδιασμό που προβλέπει ότι τα έργα για τη σηματοδότηση και την τηλεδιοίκηση στη σιδηροδρομική γραμμή Αθήνας - Θεσσαλονίκης θα ολοκληρωθούν τον Σεπτέμβριο του 2023, συνεχίζεται η αναβάθμιση του
δικτύου της χώρας.
Η σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη με τους 57 νεκρούς που βύθισε στο πένθος τη χώρα, και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε το τραγικό δυστύχημα, κατέστησε σαφές ότι η σηματοδότηση και η τηλεδιοίκηση είναι οι απαραίτητες ασφαλιστικές δικλίδες για έναν σύγχρονο, αυτοματοποιημένο σιδηρόδρομο που δεν θα βάζει σε κίνδυνο τη ζωή των πολιτών. Γι’ αυτά τα έργα δεσμεύτηκε μετά την τραγωδία η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και προσωπικά ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, βάζοντας ως χρονικό ορίζοντα τον Σεπτέμβριο του 2023 για την τοποθέτηση των υπερσύγχρονων συστημάτων, τα οποία θα εξασφαλίσουν ότι κανένα δυστύχημα δεν θα γίνει ακόμα και με τα
χειρότερα ανθρώπινα λάθη.
Η πραγματικότητα είναι ότι υπάρχουν αλλαγές στην κατανομή των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης που αφορούν τους σιδηροδρόμους, αλλά οι αλλαγές αυτές δεν σχετίζονται με τα έργα που είναι τόσο κρίσιμα για την ασφάλεια των δρομολογίων.
Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών χρειάστηκε να στείλει διευκρινιστική ανακοίνωση μετά από δημοσιεύματα τα οποία ανέφεραν ότι το προσχέδιο των αλλαγών για το Ταμείο Ανάκαμψης που εστάλη στις Βρυξέλλες τον Μάιο «έκοβε» από τη χρηματοδότηση το σύστημα ERTMS (Ευρωπαϊκό Σύστημα Διαχείρισης Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας) στο τμήμα Πάτρα - Αθήνα - Θεσσαλονίκη - Ειδομένη. Το ERTMS περιλαμβάνει τα συστήματα ETCS (τηλεδιοίκηση) και G-SMR (τηλεπικοινωνίες) και είναι αυτό που διασφαλίζει σε πολύ μεγάλο βαθμό την ασφάλεια των συρμών και των επιβατών.
Σύμφωνα με τα ίδια δημοσιεύματα, επίσης, διαγράφηκαν τα τμήματα Πειραιάς - Αθήνα -
Θεσσαλονίκη και Αεροδρόμιο Αθηνών - Κιάτο από τις παρεμβάσεις αναβάθμισης και αναδιάταξης. Τα δημοσιεύματα αυτά υιοθετήθηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος μίλησε για εκτροχιασμό του έργου, κατηγόρησε το «σύστημα Μητσοτάκη» ότι «χρησιμοποιεί τα ψέματα και την κοροϊδία επάνω στον πόνο των συγγενών των θυμάτων, αλλά και ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας».
Το υπουργείο κάνει λόγο για τροποποιήσεις που με κανέναν τρόπο «δεν επηρεάζουν τις δεσμεύσεις της ελληνικής πολιτείας σχετικά με την ολοκλήρωση των συστημάτων σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης τον Σεπτέμβριο του 2023 στη γραμμή Αθήνα - Θεσσαλονίκη. Τα σχετικά χρονοδιαγράμματα τηρούνται αυστηρά με συστηματική παρακολούθηση.
Αντιθέτως, έχει προταθεί η χρηματοδότηση ενός επιπλέον έργου από το Ταμείο Ανάκαμψης που αφορά την αναβάθμιση των υποδομών ασφαλείας σιδηροδρομικών σηράγγων με χρήση έξυπνων συστημάτων, με προϋπολογισμό άνω των 30 εκατ. ευρώ».
Οπως διευκρινίζει το υπουργείο, η δράση του Ταμείου Ανάκαμψης, από την οποία αφαιρέθηκε η δέσμευση της χώρας σε σχέση με το σύστημα ERTMS, χρηματοδοτεί το έργο της θεσμικής μεταρρύθμισης του ελληνικού σιδηροδρόμου, δηλαδή των εταιρειών ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ και όχι την υλοποίηση έργων υποδομής.
«Τα έργα υποδομής που αφορούν στο ERTMS (ETCS και G-SMR) είναι ενταγμένα για κατασκευή σε άλλους ευρωπαϊκούς πόρους όπως το ΕΣΠΑ και το CEF» επισημαίνει.
Το υπουργείο ξεκαθαρίζει ότι έχουν διαπιστωθεί αυξημένες ανάγκες για την ανάταξη του δικτύου στη Βόρεια Ελλάδα και για τον λόγο αυτόν οι διαθέσιμοι πόροι κατευθύνθηκαν προς τα εκεί «Σε ό,τι αφορά το έργο του Ταμείου Ανάκαμψης για την αναβάθμιση του σιδηροδρομικού δικτύου στη Βόρεια, την Κεντρική και τη Νότια Ελλάδα διαπιστώθηκαν, κατά τη διαδικασία ωρίμανσης του έργου, αυξημένες ανάγκες για την ανάταξη του σιδηροδρομικού δικτύου της Βόρειας Ελλάδας, συγκριτικά με το δίκτυο Κεντρικής και Νότιας Ελλάδας, όπου υπάρχουν ενεργές συμβάσεις αναβάθμισης σε εξέλιξη. Για τον λόγο αυτόν, το σύνολο των διαθέσιμων πόρων για την ανάταξη ανακατευθύνθηκε στο δίκτυο της
Βόρειας Ελλάδας.
Η διασφάλιση της συντήρησης του συνόλου του δικτύου εξακολουθεί να υφίσταται στον σχεδιασμό του ΟΣΕ με αυξημένη σχετική χρηματοδότηση κατά 50 εκατ. ευρώ ετησίως από
εθνικούς πόρους», αναφέρει.