Με τη λογική του «oύτε ούτε», που αποτελεί και σήμα κατατεθέν του, τοποθετείται και στο θέμα των ελληνοτουρκικών ο Νίκος Ανδρουλάκης, ο οποίος από τη μια πλευρά εμφανίζεται να υπεραμύνεται της πολιτικής του Κώστα Σημίτη, επικαλούμενος το… Ελσίνκι, και από την άλλη να κάνει λόγο για παζάρια, σε μια προσπάθεια να συμμετάσχει στο αφήγημα που στήνεται με στόχο να φανεί η κυβέρνηση ως… υποχωρητική έναντι των διαρκών τουρκικών διεκδικήσεων.
«Είπα εγώ να μη συζητήσουμε με την Τουρκία; Είπα κάτι πολύ απλό: όχι στα παζάρια», δήλωσε στη συνέντευξη που παραχώρησε στον τηλεοπτικό σταθμό Alpha, χωρίς όμως να διευκρινίσει για ποια και τι παζάρια μιλά. Διότι για… παζάρια μιλούν τα κόμματα της ακροδεξιάς και ίσως η ερώτηση σχετικά με το αν επιχειρεί να βγει από τα… δεξιά στη Νέα Δημοκρατία και την κυβέρνηση να ήταν αναμενόμενη.
Ο ίδιος το διέψευσε, όμως επί της ουσίας με την αναφορά του σε δήθεν… παζάρι –την οποία έκανε και μετά τη μεγαλειώδη παρέλαση στη Θεσσαλονίκη– αφήνει υπονοούμενα. Και τα αφήνει την ώρα που η κυβέρνηση ξεκαθαρίζει τη θέση της αναφορικά με το γεγονός ότι αναγνωρίζει –και συζητά– για μια και μόνο διαφορά. Θέση που έχει αποσαφηνίσει με κάθε επίσημο τρόπο ο πρωθυπουργός.
Οι «κόκκινες γραμμές» της κυβέρνησης και του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι ξεκάθαρες. Πιο «κόκκινες» δεν γίνονται. Εντούτοις, ο διάλογος είναι απαραίτητος. Αν μη τι άλλο, η επικοινωνία επιτρέπει την… αποτροπή ατυχημάτων. Τα ήρεμα νερά μπορεί κάποιοι να τα αποδίδουν σε μία δήθεν υποχωρητικότητα της ελληνικής πλευράς. Τα δεδομένα όμως είναι συγκεκριμένα και δεν επιδέχονται αμφισβήτηση παρά μόνο απ’ όλους όσοι βλέπουν τις σχέσεις με την Τουρκία ως εφαλτήριο πολιτικών εξελίξεων και προσωπικών βλέψεων.
Στο συγκεκριμένο πλαίσιο, λοιπόν, τα περί… παζαριών δείχνουν ότι το ΠΑΣΟΚ με τον Νίκο Ανδρουλάκη θα κινηθεί όπως και σε όλα τα ζητήματα. Και αν αυτό σημαίνει ακόμη και στροφή ως προς την πάγια τακτική του κόμματός του για τον διάλογο, ενδεχομένως και να το κάνει, μόνο και μόνο για να έχει αντικείμενο κριτικής.
«Η μεγαλύτερη εθνική επιτυχία της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής έγινε με την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, όταν εντάχθηκε η Κύπρος στην Ευρωπαϊκή Ενωση, με άλυτο το Κυπριακό, με τη στρατηγική του Ελσίνκι», δήλωσε. Είναι η ίδια πολιτική που προτάσσει τον διάλογο. Εναν διάλογο που καμία κυβέρνηση δεν θέλησε ποτέ να διακόψει τα τελευταία χρόνια.
Από την περίοδο της διακυβέρνησης της χώρας από τον Κώστα Σημίτη –την οποία και επικαλέστηκε– στη συνέχεια με τον Κώστα Καραμανλή και τον Γιώργο Παπανδρέου το ζητούμενο ήταν να υπάρχει μια επικοινωνία προκειμένου να αποφεύγονται τα χειρότερα. Ο Αλέξης Τσίπρας, μάλιστα, το τερμάτισε.
Στο πλαίσιο αυτό, το κόμμα του Νίκου Ανδρουλάκη δύσκολα μπορεί να μιλά για παζάρια ως προς τον διάλογο μεταξύ των δύο πλευρών. Αλλωστε, όπως ο ίδιος δήλωσε: «Εδώ υπάρχει μια ιστορία, δεν είμαστε κόμματα που γεννηθήκαμε χθες» και αυτό δεν θα πρέπει να το ξεχνά ουδείς. Επίσης, ο νυν πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ήταν γραμματέας του κόμματος επί συγκυβέρνησης με τη ΝΔ του Αντώνη Σαμαρά και με υπουργό Εξωτερικών τον Ευάγγελο Βενιζέλο.
Υπενθυμίζουμε πως τον Απρίλιο του 2023 ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος, μιλώντας στο 8o Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, τόνισε ότι «επιβάλλεται να επανέλθουμε στις συζητήσεις με την Τουρκία για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης στρατιωτικά», ενώ τον Σεπτέμβριο του 2014 ως υπουργός Εξωτερικών επί συγκυβερνήσεως με ΝΔ και Αντώνη Σαμαρά και μετά από συνάντηση με τον τότε Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, σημείωνε: «Συζητήσαμε για την ανάγκη να κρατήσουμε ανοιχτά και ενεργά τα κανάλια επικοινωνίας, τους δίαυλους επικοινωνίας, σε πολιτικό και σε διπλωματικό επίπεδο. Αναφερθήκαμε στις διερευνητικές επαφές, που βρίσκονται ήδη στον 58ο γύρο τους, και ενθαρρύνουμε τη συνέχειά τους. Υπάρχουν, επίσης, διμερείς επαφές για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης».
Ουσιαστικά τα περί διαλόγου αποτελούν πάγια τακτική της ελληνικής πλευράς. Οπως και η αναγνώριση μιας διαφοράς. Σε τίποτε δεν διαφοροποιείται από αυτήν η στάση της σημερινής κυβέρνησης. Αντιθέτως ο Κυριάκος Μητσοτάκης, πέραν της στάσης του απέναντι στην ασύμμετρη απειλή στον Εβρο, έχει θωρακίσει τη χώρα με ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα που επιτρέπει στην Ελλάδα να αποτελεί πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή με ισχυρή αποτρεπτική ισχύ.
Και κάτι ακόμη. Ο Νίκος Ανδρουλάκης ως επικεφαλής του ΠΑΣΟΚ θα κληθεί να αποσαφηνίσει αν στηρίζει τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της Τουρκίας που, σημειωτέον, περνά μέσα από τις σχέσεις και με την Ελλάδα. Υπό προϋποθέσεις πάντα, όπως αυτές που θέτει και η ελληνική κυβέρνηση. Με γνώμονα πάντα τα εθνικά συμφέροντα και τον σεβασμό στα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας.
Σε κάθε περίπτωση, τα εθνικά θέματα και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν πρέπει να αποτελούν πεδίο άσκησης αντιπολίτευσης που παραπέμπουν σε λογικές των άκρων. Αν μη τι άλλο, είναι και η ώρα να διαφοροποιηθεί το ΠΑΣΟΚ από την τακτική του ΣΥΡΙΖΑ…
* Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση του «Μανιφέστο»