Αν κάποιος ήθελε μια οριστική, αδιάψευστη καταγραφή του τι πραγματικά συνέβαινε στο στρατόπεδο της «πρώτη φορά Αριστερά», δεν χρειάζεται πια να ψάξει πρακτικά ή να θυμηθεί ποιος έλεγε τι στα κανάλια. Αρκεί να ανοίξει το νέο βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα. Εκεί όπου ο πρώην πρωθυπουργός δεν κάνει απολογισμό, δεν κάνει αυτοκριτική, δεν κάνει καν προσπάθεια εξισορρόπησης. Κάνει πολιτικό ξεφτίλισμα. Όχι προς αντιπάλους, ούτε προς «κακοπροαίρετους σχολιαστές». Προς τους ίδιους τους συντρόφους του.
Τους απογυμνώνει με ψυχρή άνεση. Κι όσο τους ξεσκεπάζει, τόσο ξεσκεπάζεται κι ο ίδιος — ο γυμνός βασιλιάς δεν κρύβεται πίσω από κανέναν. Κι έτσι, όσα λέγαμε εκείνη την περίοδο – και τότε ακούγονταν υπερβολικά, κακόβουλα ή «μνημονιακά» – τώρα επιβεβαιώνονται από τον ίδιο τον άνθρωπο που έδινε το σύνθημα. Η περίφημη «δρακογενιά», που υποτίθεται θα χτυπούσε τα νταούλια κι οι αγορές θα χόρευαν, αποδεικνύεται ότι δεν είχε καν κουρδίσει τα όργανα. Οι επαναστάτες που θα «άλλαζαν την Ευρώπη» δεν άλλαξαν ούτε τη σειρά στις καρέκλες της αίθουσας. Από τα γραφόμενα του Τσίπρα προκύπτει μια εικόνα απερίγραπτης σύγχυσης: υπουργοί που δεν καταλάβαιναν τι υπέγραφαν, σύμβουλοι που μιλούσαν για πράγματα που δεν γνώριζαν, γενική ατμόσφαιρα αυτοπεποίθησης και άγνοιας που θύμιζε σχολικό πείραμα χωρίς επίβλεψη. Η αυταπάτη σε όλο της το μεγαλείο.
Κι εδώ είναι το πραγματικά ενδιαφέρον: ο Τσίπρας εμφανίζεται σχεδόν ως ο μοναδικός που καταλάβαινε τι γινόταν. Είναι σαν να τους κοιτάζει πλέον από μακριά και να λέει: «Εγώ τα είχα δει όλα. Εκείνοι δεν καταλάβαιναν». Η ζυγαριά δεν μοιράζεται. Η ευθύνη δεν σπάει. Οι σύντροφοί του παρουσιάζονται ως το βασικό πρόβλημα, όχι ως μέρος μιας συλλογικής αποτυχίας. Ένα πολιτικό ξεφτίλισμα πρώτης γραμμής.
Κι έτσι, όσα λέγαμε τότε — και μας έλεγαν ότι υπερβάλλουμε — τώρα αποκτούν σφραγίδα. Δεν είχαμε απέναντί μας επαναστάτες. Είχαμε ένα ασκέρι που δεν ήξερε τι του γίνεται. Τώρα το επιβεβαιώνει ο ίδιος ο άνθρωπος που τους καθοδηγούσε.
Ο «γυμνός βασιλιάς» τελικά δεν ήταν μόνος. Απλώς άργησαν να καταλάβουν όλοι ότι και το παλάτι, και η αυλή, και οι αυλικοί… ήταν άπαντες γυμνοί.
