«Στόχος μας είναι 4 στα 4 παιδιά να καταφέρουμε να σώζονται! H αγάπη μου για το παιδί είναι τόσο δυνατή που μετατρέπεται σε… πείσμα. Κι εκεί που οι άλλοι βλέπουν σκοτάδι, εγώ βλέπω φως! Και δεν ησυχάζω μέχρι να λάμψει αυτό το φως στη ζωή των παιδιών», είχε δηλώσει η Μαριάννα Βαρδινογιάννη στην τελευταία της συνέντευξη στο περιοδικό Gala για το κίνητρο και τον σκοπό του έργου του Συλλόγου Φίλων Παιδιών με Καρκίνο «ΕΛΠΙΔΑ», του οποίου ήταν ιδρύτρια και πρόεδρος.

Η Μαριάννα Βαρδινογιάννη «έφυγε» από τη ζωή χθες, Δευτέρα 24 Ιουλίου, στα 80 της χρόνια. Από την πρώτη στιγμή που ανακοινώθηκε η απώλειά της, σύσσωμος ο πολιτικός - και όχι μόνο - κόσμος έσπευσε να αποχαιρετήσει μία γυναίκα που άφησε πίσω της «ένα ευρύ ανθρωπιστικό έργο, εμπνευσμένο από τη μητρότητα, που έχει στο επίκεντρό του τα παιδιά και εστιάζεται σε τομείς, όπως η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η προώθηση του πολιτισμού ειρήνης, η υγεία, η παιδεία, η κλιματική αλλαγή, ο πολιτισμός, η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και ο διάλογος ανάμεσα στους λαούς», όπως αναφέρεται και στην επίσημη ιστοσελίδα του Ιδρύματος Μαριάννα Βαρδινογιάννη.

«Μια Ελληνίδα με το βλέμμα της στραμμένο στον κόσμο»

Μάλιστα, η πρωτοβουλία της να υπερασπιστεί και να προασπίσει τα παραπάνω αναγνωρίστηκε και από την UNESCO, όταν το 1999 την ανακήρυξε σε Πρέσβειρα Καλής Θελήσεως. Σχετικά με αυτήν την περίοδο της ζωής της, είναι χαρακτηριστική η απάντησή της στη συνέντευξη σε ερώτηση της δημοσιογράφου αν θυμόταν την ημέρα που της έγινε η πρόταση να μπει στην οικογένεια της UNESCO ως Πρέσβειρα Καλής Θελήσεως. Αναφερόμενη, λοιπόν, στον τότε γενικό διευθυντή της UNESCO Φεντερίκο Μαγιόρ, λέει: «Είχαμε μια εξαιρετική συνεργασία και μια σχέση βαθιάς αλληλεκτίμησης, η οποία οδήγησε στην τιμητική πρόταση να ενταχθώ στην οικογένεια της UNESCO. Είδε σε μένα όπως μου είχε πει, “…μια Ελληνίδα με το βλέμμα της στραμμένο στον κόσμο”. Δεν ξεχνώ τα λόγια αυτά τα οποία καθόρισαν και τον τρόπο που λειτουργώ ως Πρέσβης Καλής Θελήσεως»

Σχεδόν μία δεκαετία αργότερα, το 2020 βραβεύθηκε και από τον ΟΗΕ όταν της απονεμήθηκε το βραβείο «Nelson Rolihlahla Mandela». Με αυτόν τον τρόπο ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών αναγνώρισε το έργο και τη δράση της για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την υγεία, την παιδεία και την ευημερία των παιδιών. Επίσης, η Μαριάννα Βαρδινογιάννη ήταν η μόνη Ελληνίδα, στην οποία είχε απονεμηθεί την ίδια χρονιά ο Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Ευποιίας της Ελληνικής Δημοκρατίας.

«Γνωρίζω τα παιδιά με το μικρό τους όνομα»

Η φιλανθρωπική δραστηριότητα της Μαριάννας Βαρδινογιάννη σε ό,τι αφορά τα παιδιά με καρκίνο ξεκίνησε το 1990, οπότε και ίδρυσε και ανέλαβε πρόεδρος του Συλλόγου «ΕΛΠΙΔΑ», στη συνέχεια, το 1997 του Ιδρύματος Μαριάννα Βαρδινογιάννη και το 2013 του Συλλόγου «Όραμα Ελπίδας». Ειδικότερα, το έργο του Συλλόγου «ΕΛΠΙΔΑ», θέτοντας στο επίκεντρο αξίες, όπως ο εθελοντισμός και η αλληλεγγύη, άφησε ένα σημαντικό αποτύπωμα στην πάλη ενάντια στον καρκίνο παιδικής ηλικίας, καθώς δημιουργήθηκε ο Ξενώνας «ΕΛΠΙΔΑ», για τα παιδιά και τις οικογένειές τους και η πρώτη παιδιατρική Μονάδα Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών στην Ελλάδα, σώζοντας περισσότερα από 1.000 παιδιά, όχι μόνο από την ελληνική επικράτεια, αλλά και από άλλες χώρες. 

Μερικά ακόμα έργα-ορόσημα του Συλλόγου ήταν η δημιουργία του πρώτου Ογκολογικού Παιδιατρικού Νοσοκομείου, στο οποίο έχουν θεραπευθεί χιλιάδες παιδιά και θεωρείται «Κέντρο Αριστείας» και η Τράπεζα Εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών «ΟΡΑΜΑ ΕΛΠΙΔΑΣ». Η τελευταία ήδη από το 2014 διαθέτει παραπάνω από 120.000 εθελοντές δότες, από τους οποίους οι 116 ήταν συμβατοί και έτσι, μπόρεσαν να παρέχουν μόσχευσμα σε ασθενείς που το είχαν ανάγκη. Τέλος, η προσφαρά στα παιδιά με καρκίνο συνεχίστηκε περαιτέρω με το πρώτο Κέντρο Κυτταρικής και Γονιδιακής Θεραπείας για παιδιά και εφήβους στην Ελλάδα, δίνοντας ελπίδα όταν υπήρχε η αίσθηση ότι δεν υπάρχει πια, επειδή μπορεί να είχαν δοκιμαστεί και να είχαν αποτύχει άλλες θεραπείες κατά του καρκίνου.

Ωστόσο, όπως αναφέρεται στην επίσημη ιστοσελίδα, αξίζει να αναφερθεί πως η Μαριάννα Βαρδινογιάννη συνέχιζε να μοιράζει χαμόγελα στα παιδιά, παίρνοντας πρωτοβουλίες να τα βοηθάει σε ό,τι χρειάζονταν αυτά και οι οικογένειές τους ακόμα και μετά τη θεραπεία τους. Άλλωστε, όπως είχε παραδεχθεί και η ίδια στη συνέντευξή της: «Γνωρίζω τα παιδιά με το μικρό τους όνομα, είμαι στο πλευρό των οικογενειών σε καθημερινή βάση. Το πιο δυνατό συναίσθημα είναι εκείνο που γεμίζει την καρδιά μου κάθε φορά που ένα παιδί φεύγει υγιές από το νοσοκομείο μας και συνεχίζει τη ζωή του! Είναι στιγμές που δύσκολα περιγράφονται με λόγια».

Η καλή και ποιοτική ζωή του παιδιού πάντα στο προσκήνιο

Για αυτό τον λόγο, επειδή το έργο της Μαριάννας Βαρδινογιάννη χαρακτηριζόταν από αισιοδοξία ότι τα παιδιά θα νικήσουν και θα συνεχίσουν τη ζωή τους, μέσα από τις δράσεις - με τα παιδιά πάντα σε πρώτο πλάνο - του Ιδρύματός της στήριζε τόσο εκπαιδευτικά ιδρύματα στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, και διεθνή προγράμματα της UNESCO για την εκπαίδευση, τους πρόσφυγες, την κλιματική αλλαγή και την πολιτιστική κληρονομιά, εξασφαλίζοντας έτσι, την «προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη διδασκαλία τους στα σχολεία, στον διάλογο των πολιτισμών, στην εξάλειψη του αναλφαβητισμού, στην καταπολέμηση της εμπορίας των ανθρώπων και της εκμετάλλευσης των παιδιών και στην αντιμετώπιση πολλών άλλων σύγχρονων ζητημάτων, με σκοπό τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου για τις μελλοντικές γενιές».

Σχετικά με το ζήτημα της πολιτιστικής κληρονομίας είναι κάτι, στο οποίο και η ίδια επικεντρώθηκε προσωπικά, καθώς τη δεκαετία του '90 επέστρεψε στο πανεπιστήμιο για να σπουδάσει Ιστορία της Τέχνης, αλλά και να συνεχίσει και σε μεταπτυχιακές σπουδές στην Αρχαιολογία. Να σημειωθεί σε αυτό το σημείο, πως και από πλευράς της έδωσε τη δική της ακούραστη μάχη για την επιστροφή και την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα, αλλά και για την προστασία του οικουμενικού χαρακτήρα του μνημείου της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη. Η αγάπη της για την ιστορία και την αρχαιολογία την οδήγησαν και στη συγγραφή του βιβλίου «Προσεγγίζοντας τη γυναικεία ταυτότητα: Αναζητήσεις στη Μινωική κοινωνία». Όπως είχε δηλώσει στο παρελθόν: «Πάντα λάτρευα τον Mινωικό πολιτισμό.  Από μικρό παιδί είχα ένα θαυμασμό για εκείνη την περίοδο που πίστευα ότι η γυναίκα έπαιζε έναν σημαντικό ρόλο».

Άλλες διακρίσεις

Η Μαριάννα Βαρδινογιάννη ήταν και μέλος σε συμβούλια πολλών σημαντικών διεθνών φορέων: Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, Ίδρυμα Μentor κατά των Ναρκωτικών, Nizami Ganjavi International Center, The Hellenic Initiative, Concordia,  Αshinaga, Ίδρυμα «Φως της Αφρικής» και άλλων. Είναι Ιδρύτρια και Επίτιμη Πρόεδρος του Κέντρου Ελληνιστικών Σπουδών της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, Πρόεδρος της Τιμητικής Επιτροπής των Special Olympics Hellas και επίτιμο μέλος της Διεθνούς Ένωσης Φίλων της Αρχιεπισκοπής Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας.

" "

Ακόμα, άλλοι τίτλοι και άλλα βραβεία που είχε λάβει ήταν: Το Χρυσό Μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών, τους τίτλους του Ιππότη και του Αξιωματικού της Λεγεώνας της Τιμής της Γαλλικής Δημοκρατίας, το Οφφίκιο της Αρχόντισσας του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, το Παράσημο «Εξαίρετης Προσφοράς» της Κυπριακής Δημοκρατίας, το Παράσημο της Τιμής της Δημοκρατίας της Γεωργίας το Μεγάλο Βραβείο της Χάρτας των Παρισίων ενάντια στον καρκίνο, το Βραβείο “Ripple of Hope” του Ιδρύματος «Robert F. Kennedy Human Rights», το Μετάλλιο «Μητέρα Τερέζα» της Αλβανικής Δημοκρατίας, το Παράσημο Διεθνούς Φιλίας της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, το Βραβείο Hellenic American Leadership του “The Hellenic Initiative”, το Βραβείο «Malala» του European Student Council.

Επιπλέον, ίχε ανακηρυχθεί σε Επίτιμη Διδάκτωρ Ιατρικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (2019), του Tbilisi State Medical University (2016), του Πανεπιστημίου της Γεωργίας (2011), στις Aνθρωπιστικές Σπουδές του DEREE– The American College of Greece (2010), Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου London Metropolitan (2008) και Νομικής του Πανεπιστημίου Sheffield (1997). Τέλος, μπορεί να έγραψε βιβλίο για τον Μινωικό Πολιτισμό, όμως το πρώτο της βιβλίο λεγόταν «Από μητέρα σε μητέρα», αποδεικνύοντας πως τα παιδιά όλου του κόσμου και η έγνοια για την ευημερία τους θα ήταν για πάντα το σημείο αναφοράς της.