Σε διάστημα μόλις ενός μήνα οι ταμιευτήρες της ΕΥΔΑΠ υποχώρησαν κατά 50 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού. Ο Μόρνος από 284.803.000 κυβικά στις 17 Ιουνίου, χθες είχε 251.556.000 κυβικά. Αντίστοιχη η μείωση στην Υλίκη, μικρή αύξηση των αποθεμάτων του Ευήνου ενώ σταθερός είναι ο Μαραθώνας. Σε πρώτη ανάγνωση το πρόβλημα που έχει θορυβήσει την ΕΥΔΑΠ, η απειλή της λειψυδρίας, δεν γίνεται αντιληπτό. Βέβαια πέρυσι τέτοιες μέρες μόνο ο Μόρνος είχε απόθεμα 393.335.000 κυβικά. Σύμφωνα δε με τα επίσημα στοιχεία της ΕΥΔΑΠ, οι ταμιευτήρες βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 15 ετών δίχως η κατάσταση να μοιάζει αναστρέψιμη.

Γράφει η Ελευθερία Γεωργίου

Η δε προσπάθεια της επιχείρησης να περιορίσει τη σπατάλη νερού μάλλον πέφτει στο κενό. Ακόμα και φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπως π.χ. η τοπική αυτοδιοίκηση, με μόνο στόχο τον εντυπωσιασμό των ψηφοφόρων, προχωρά σε αλόγιστη δαπάνη. Τρανό παράδειγμα ο Δήμος Ελληνικού-Αργυρούπολης που έβγαλε... υδροφόρες να ψεκάσουν τους δρόμους για να αντιμετωπίσουν τον καύσωνα, όπως σχετική ανάρτηση υποστήριζε. «Αποφύγετε το πλύσιμο μπαλκονιών και βεραντών με το λάστιχο, ειδικά τις απογευματινές ώρες» ήταν η πρώτη σύσταση της ΕΥΔΑΠ στις 13 Ιουνίου 2025 (και επανέλαβε στις 27 Ιουνίου 2025) με ανακοίνωση.

«Έχουμε πολύ μεγάλο πρόβλημα, τα αποθέματα στους ταμιευτήρες είναι πολύ μειωμένα, ίσως είναι τα χαμηλότερα της τελευταίας εικοσαετίας. Έχουμε αυτήν τη στιγμή στους ταμιευτήρες 540 εκατομμύρια κυβικά, 250 εκατομμύρια λιγότερα σε σχέση με πέρυσι. Για κάθε χρόνο θέλουμε 420 εκατομμύρια κυβικά και όπως καταλαβαίνετε αν δεν έχουμε το επόμενο φθινόπωρο και χειμώνα βροχοπτώσεις και χιόνια τα αποθέματα αυτά αρκούν μόνο για ενάμιση χρόνο» προειδοποιεί ο Μανώλης Αγγελάκης, εκπρόσωπος των εργαζομένων και μέλος του ΔΣ της ΕΥΔΑΠ. Μιλώντας στο ραδιόφωνο των Παραπολιτικών εξήγησε ότι οι απώλειες οφείλονται σε πολλούς παράγοντες: «Χάνεται πολύ νερό από τις εξατμίσεις γιατί οι θερμοκρασίες είναι πολύ υψηλότερες σε σχέση με το παρελθόν. Φαίνονται ξεκάθαρα οι συνέπειες τις κλιματικής κρίσης και αλλαγής αλλά από εκεί και πέρα υπάρχουν και απώλειες στα δίκτυα, βέβαια η ΕΥΔΑΠ που υδρεύει τον μισό πληθυσμό της Ελλάδος έχει ένα ποσοστό διαρροών γύρω στο 15 με 17%, πολύ χαμηλότερο σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα, μιλάμε όμως για ένα δίκτυο το οποίο είναι αρκετά γερασμένο, είναι 40-50 ετών, με συνέπεια να υπάρχουν βλάβες καθημερινά και διαρροές. Κοιτάμε αυτή η αποκατάσταση να γίνεται το συντομότερο, έχουμε όμως και μειωμένο προσωπικό…».

Λύση υπάρχει; «Ο κάθε πολίτης πρέπει να αλλάξει τις συνήθειές του, να έχουμε ορθολογική χρήση του νερού, να μη γίνεται σπατάλη του είτε λέγεται καταναλωτής, πολίτης, είτε λέγεται βιομηχανική χρήση, είτε για άρδευση και αγροτικές καλλιέργειες πρέπει όλοι να καταλάβουμε ότι μπαίνουμε σε μια πολύ δύσκολη κατάσταση» σύμφωνα με τον Μανώλη Αγγελάκη.

Η καμπάνια ευαισθητοποίησης πάντως της ΕΥΔΑΠ μέχρι ώρας δεν δείχνει να φέρνει αποτελέσματα ενώ η πρωτοβουλία Attica Water Lab, που ανακοινώθηκε μόλις τον προηγούμενο μήνα, βρίσκεται ακόμα σε νηπιακό στάδιο. «Σε σχέση με την ασφάλεια υδροδότησης της Αττικής, μια προοπτική που αξίζει να εξετασθεί είναι η αντικατάσταση του πόσιμου νερού με μη πόσιμο, κατάλληλο για μη πόσιμες χρήσεις. Μια τέτοια πρωτοβουλία αποτελεί και η σημερινή σύμπραξη, που αφορά στη χρήση του αναγεννημένου νερού που προέρχεται από την επεξεργασία των αστικών λυμάτων. Πρόσφατα, σε μια αντίστοιχη πρωτοβουλία της ΕΥΔΑΠ με το ΤΕΕ, τις Υδάτινες Συμμαχίες, αναδείχθηκε από πολλές διεθνείς πρακτικές ότι η επαναχρησιμοποίηση νερού συμβαίνει εδώ και αρκετά χρόνια στο εξωτερικό με ιδιαίτερη επιτυχία. Σε σημείο μάλιστα που οι αγρότες στις Η.Π.Α. επιλέγουν το αναγεννημένο νερό γιατί το θεωρούν καταλληλότερο για τις καλλιέργειές τους», επισήμανε στον χαιρετισμό του ανοίγοντας την εκδήλωση παρουσίασης της πρωτοβουλίας ο Πρόεδρος του ΔΣ της ΕΥΔΑΠ, Γιώργος Στεργίου.

Φυσικά δεν πρόκειται για κάποιο νέο σχέδιο, είναι μια ιδέα που γεννήθηκε ήδη από τον χρόνο κατασκευής της Ψυττάλειας αλλά ουδέποτε υλοποιήθηκε. Πλέον οι νέοι βιολογικοί καθαρισμοί προβλέπουν επαναχρησιμοποίηση και εμπλουτισμό των εδαφών (π.χ. Κρωπίας-Παιανίας), όμως το μεγάλο στοίχημα παραμένει η Ψυττάλεια. Στην ίδια εκδήλωση ο διευθυντής Στρατηγικής & Καινοτομίας της ΕΥΔΑΠ, Γιώργος Σαχίνης, δεν επέτρεψε αισιοδοξία όταν έκανε λόγο για «διερεύνηση χρηματοδοτικών λύσεων για την υλοποίηση έργων επαναχρησιμοποίησης, καθώς και κινήτρων για την εξοικονόμηση και επαναχρησιμοποίηση του νερού και επίσπευση ενός ευνοϊκού θεσμικού και κανονιστικού πλαισίου» αποκαλύπτοντας επί της ουσίας πως το Attica Water Lab βρίσκεται ακόμα σε φάση σχεδιασμού και όχι υλοποίησης.

Άλλωστε μόλις τον Μάιο προηγήθηκε άλλη εκδήλωση με τίτλο «Υδάτινες Συμμαχίες» με στόχο «την ανάγκη να δημιουργηθούν ευρύτερες συμπράξεις και να κινητοποιηθούν θεσμικοί εκπρόσωποι, φορείς και η κοινωνία, προκειμένου να αντιμετωπιστεί άμεσα το κρίσιμο θέμα της λειψυδρίας, όπως ανέδειξαν οι ομιλητές στην εκδήλωση της πρωτοβουλίας "Υδάτινες Συμμαχίες", η οποία είχε θέμα "‘Στρατηγικές Αντιμετώπισης της Λειψυδρίας: Πρόληψη και Προετοιμασία"’» σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση. Τότε ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, Χάρης Σαχίνης, επισήμανε ότι υπάρχει έλλειμμα νερού 225 εκατ. κ.μ. και προστίθενται εφεδρικοί ταμιευτήρες και γεωτρήσεις που μπορούν να συνεισφέρουν έως 75 εκατ. κ.μ. (σ.σ.: σε έναν μήνα χάσαμε περίπου αυτήν την ποσότητα από τους ταμιευτήρες) σύμφωνα με το υπάρχον πλάνο της ΕΥΔΑΠ, αλλά με υψηλά ενεργειακά κόστη. Ως αποτελεσματική λύση παρουσίασε τη διασύνδεση με τη λίμνη των Κρεμαστών που πενταπλασιάζει τα αποθέματα με μηδενικό λειτουργικό κόστος για την κάλυψη του μεγαλύτερου μέρους των αναγκών, ενώ –σε περίπτωση που η διασύνδεση με τα Κρεμαστά αργεί– υπάρχει γρήγορη ενδιάμεση λύση μεταφοράς νερού με πλοία. Χαρακτήρισε δε την αφαλάτωση σημαντική, αλλά με υψηλό ενεργειακό κόστος. Παρουσίασε τα έργα που υλοποιεί η ΕΥΔΑΠ έως το 2029, τα οποία αφορούν τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας του δικτύου ύδρευσης με στόχο τη μείωση των διαρροών, προϋπολογισμού 170 εκατ. ευρώ, και σε μαζικές αντικαταστάσεις πεπαλαιωμένων υδρομετρητών και προμήθεια και εγκατάσταση έξυπνων μετρητών, προϋπολογισμού 122 εκατ. ευρώ. Εργα που όμως δεν επαρκούν στο ελάχιστο για την αντιμετώπιση του προβλήματος όπως εξηγούν γνώστες της διαχείρισης υδάτων.