Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, μίλησε στους φοιτητές της Σχολής Διακυβέρνησης Blavatnik του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Σε μια εκτενή συζήτηση με την κοσμήτορα Νγκάιρ Γουντς, ο πρωθυπουργός περιέγραψε την προσωπική του διαδρομή, τις αρχές της διακυβέρνησής του και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα και η Ευρώπη.
Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι, παρά το πολιτικό υπόβαθρο της οικογένειάς του, «δεν είδε ποτέ την πολιτική ως δεδομένη καριέρα». Όπως είπε, χρειάστηκε πρώτα «να αποδείξω την αξία μου εκτός πολιτικής» μέσα από σχεδόν δέκα χρόνια εργασίας στον ιδιωτικό τομέα.
Το «βαρύ» επώνυμο, υπογράμμισε, είναι ταυτόχρονα πλεονέκτημα και παγίδα: «Είναι πιο εύκολο να κερδίσεις την πρώτη εκλογή, αλλά πολύ δυσκολότερο να αποδείξεις ότι αξίζεις πέρα από το όνομα».
Ανατρέχοντας στα χρόνια της οικονομικής κατάρρευσης, ο πρωθυπουργός υπενθύμισε ότι η χώρα «ουσιαστικά χρεοκόπησε το 2010», ενώ οι επιλογές του 2015 «παρέτειναν άσκοπα την κρίση για τέσσερα ακόμη χρόνια».
Όταν η Νέα Δημοκρατία ανέλαβε τη διακυβέρνηση το 2019, σημείωσε, υπήρχε «πολύ σαφές σχέδιο» για την αποκατάσταση της δημοσιονομικής αξιοπιστίας, τη μείωση της γραφειοκρατίας, την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους.
Σήμερα, όπως υπογράμμισε, η Ελλάδα:
- αναπτύσσεται με ρυθμούς υψηλότερους του ευρωπαϊκού μέσου όρου,
- μειώνει ταχύτερα το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ,
- έχει ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα,
- και επιδιώκει να «συγκλίνει με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, γιατί χάσαμε μια δεκαετία».
Ο κ. Μητσοτάκης αναγνώρισε ωστόσο ότι οι οικονομικοί δείκτες «δεν έχουν νόημα αν δεν αντικατοπτρίζονται στην καθημερινότητα των πολιτών», επισημαίνοντας ότι το κόστος ζωής παραμένει το βασικό πρόβλημα για τα ελληνικά νοικοκυριά.
Ένα μεγάλο μέρος της συζήτησης αφιερώθηκε στην κρίση εμπιστοσύνης προς την πολιτική. Ο πρωθυπουργός έκανε λόγο για «τοξικότητα του δημόσιου διαλόγου», προειδοποιώντας ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να εκτοξεύσει την παραπληροφόρηση σε πρωτοφανές επίπεδο.
«Οι κυβερνήσεις είναι εξαιρετικά ευάλωτες όταν τα fake news διαδίδονται αστραπιαία», είπε, επισημαίνοντας ότι συχνά δεν είναι καν σαφές αν η πηγή τους είναι εγχώρια ή ξένη. Παραδέχτηκε ότι οι νομοθετικές παρεμβάσεις για την παραπληροφόρηση δεν λειτούργησαν πλήρως όπως αναμενόταν, αλλά τόνισε: «Η λύση δεν μπορεί να είναι ο περιορισμός της ελευθερίας του λόγου».
Παράλληλα, κάλεσε τους νέους «να διασταυρώνουν μόνοι τους τις πληροφορίες» και αναγνώρισε ότι ούτε οι πιο έμπειροι πολιτικοί είναι άτρωτοι στις επιθέσεις που δέχονται οι ίδιοι και οι οικογένειές τους.
Σε ερώτηση για τις διεθνείς ισορροπίες, ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην επένδυση της COSCO στον Πειραιά, υπενθυμίζοντας ότι η αρχική συμφωνία έγινε το 2008 «όταν κανείς άλλος δεν ενδιαφερόταν».
Τόνισε ότι η Ελλάδα είναι «χώρα που σέβεται τα υπογεγραμμένα συμβόλαια», ενώ ταυτόχρονα διατηρεί «στρατηγική σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες». Η γεωγραφική θέση της Ελλάδας, σημείωσε, την έχει αναδείξει σε ενεργειακό κόμβο για το αμερικανικό LNG και τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις προς τα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη.
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι η μεγάλη ευρωπαϊκή πρόκληση είναι η αυτονομία της ΕΕ, ειδικά σε άμυνα, ενέργεια, τεχνολογία και κεφαλαιαγορές. «Αν τα επόμενα πέντε χρόνια δεν γίνουν ουσιαστικά βήματα, φοβάμαι ότι οι απαισιόδοξοι θα δικαιωθούν», προειδοποίησε.
Ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι δεν τον ενοχλεί η κριτική πως «τρέχει την κυβέρνηση σαν επιχείρηση». Υπενθύμισε πως ο πρώτος νόμος του 2019 αφορούσε τον τρόπο λειτουργίας του κυβερνητικού μηχανισμού, με:
- σαφή προγραμματισμό,
- δείκτες απόδοσης,
- λογοδοσία,
- και διαρκή αξιολόγηση.
«Η διακυβέρνηση είναι επιστήμη», τόνισε, υπογραμμίζοντας ότι ένα τόσο πολύπλοκο σύστημα δεν μπορεί να λειτουργήσει «μόνο με ένστικτο», αλλά απαιτεί συνεχή διαχείριση αλλαγών.
Παράλληλα, μίλησε για την ανάγκη προσέλκυσης ικανών στελεχών στο Δημόσιο, αναγνωρίζοντας ότι οι αμοιβές υστερούν έναντι του ιδιωτικού τομέα. Η λύση, είπε, βρίσκεται στις πραγματικές ευκαιρίες εξέλιξης και στην αίσθηση προσφοράς.
Στο κλείσιμο της εκδήλωσης, η καθηγήτρια Γουντς ανακοίνωσε ότι από το επόμενο ακαδημαϊκό έτος η σχολή θα προσφέρει υποτροφία για Έλληνα ή Ελληνίδα με διακεκριμένη δημόσια υπηρεσία. Πρόκειται για πρωτοβουλία που θα στηρίζεται από τον δωρητή της σχολής, σερ Λέοναρντ Μπλαβάτνικ, δίνοντας τη δυνατότητα φοίτησης σε ένα διεθνές περιβάλλον με φοιτητές από 60 χώρες.
