«Προτεραιότητά μας σε αυτή τη φάση είναι η ασφάλεια, και όχι η ταχύτητα. Η εγκατάσταση όλων των συστημάτων στον κεντρικό άξονα θα επιτρέψει σίγουρα μεγαλύτερες ταχύτητες και χωρητικότητα σε συρμούς, αλλά αυτά θα τα εξετάσουμε σε επόμενο στάδιο», τονίζει ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης στην Ντόρα Κουτροκόη, ενώ παράλληλα εξηγεί ότι τα τρένα πλέον θα είναι εφοδιασμένα με ελληνικό σύστημα γεωεντοπισμού ακρίβειας 5 εκατοστών και αυτόματο σύστημα πέδησης μόλις διαπιστωθεί παράβαση.

Το πρώτο σύστημα, μάλιστα, θα έχει εγκατασταθεί, δοκιμαστεί και καταστεί λειτουργικό σε τρεις μήνες από σήμερα.

Κύριε υπουργέ, πότε θα είναι έτοιμο το σύστημα παρακολούθησης των τρένων σε πραγματικό χρόνο;

Ξεκινήσαμε ήδη τις δοκιμαστικές ενέργειες που απαιτούνται για το σύστημα HEPOS, το οποίο θέλω να τονίσω ότι πρόκειται για ένα ελληνικό σύστημα γεωεντοπισμού, που θα μας δίνει εικόνα για την τοποθεσία των συρμών με ακρίβεια 5 εκατοστών – όχι 10 μέτρων όπως το απλό GPS. Το Ενιαίο Κέντρο Κυκλοφορίας του ΟΣΕ που ιδρύουμε με το νέο νομοσχέδιο θα βλέπει σε πραγματικό χρόνο πού είναι κάθε τρένο, ποιος το οδηγεί και αν τηρεί τους κανόνες.

Υπογραμμίζω επίσης ότι το συγκεκριμένο μέτρο θα ισχύει για το σύνολο των τρένων που κινούνται σε οποιοδήποτε σημείο γραμμής του σιδηροδρομικού δικτύου, όχι μόνο τον κεντρικό άξονα Αθήνας-Θεσσαλονίκης. Κάθε κινητήρια μονάδα –είτε αυτή είναι εμπορική, επιβατική, καταγραφική ή συντήρησης– θα φαίνεται μέσω της πλατφόρμας railway.gov.gr και κάθε γονιός θα μπορεί ανά πάσα ώρα και στιγμή να βλέπει πού βρίσκεται το τρένο που βάζει μέσα το παιδί του.

Αυτά δεν είναι εξαγγελίες. Είναι πράγματα που γίνονται ήδη. Βάσει του χρονοδιαγράμματος που έχουμε ορίσει, το σύστημα HEPOS θα έχει εγκατασταθεί, δοκιμαστεί και καταστεί λειτουργικό σε τρεις μήνες από σήμερα.

Τι θα κάνετε με τα τμήματα όπου δεν λειτουργεί το σύστημα τηλεδιοίκησης και πώς επηρεάζει αυτό το αυτόματο σύστημα πέδησης ETCS;

Αρχές της περασμένης εβδομάδας υπογράψαμε τις συμβάσεις για τα έργα στη Θεσσαλία, τα οποία έχουν ένα πολύ σφιχτό χρονοδιάγραμμα 15 μηνών και αποκαθιστούν τη σιδηροδρομική γραμμή στο σημείο που επλήγη από τις καταστροφικές κακοκαιρίες Daniel και Elias.

Στην υπόλοιπη γραμμή του άξονα Αθήνα-Θεσσαλονίκη, τα συστήματα τηλεδιοίκησης, αλλά και της σηματοδότησης που είναι απαραίτητα για την ενεργοποίηση του ETCS, λειτουργούν κανονικά.

Ηδη κάναμε τις πρώτες επιτυχείς δοκιμές του ETCS, και εντός των επόμενων μηνών όλα τα τρένα θα έχουν εγκατεστημένο το αυτόματο σύστημα πέδησης, ώστε όταν υπερβαίνουν ταχύτητα, παραβιάζουν σηματοδότη ή έστω κάποιον κανόνα λειτουργίας να φρενάρουν αυτόματα.

Στο σύνολο της γραμμής Αθήνα-Θεσσαλονίκη, το σύστημα ETCS θα μπορεί να λειτουργήσει από το καλοκαίρι του 2026, όταν θα ολοκληρωθούν και τα έργα στη Θεσσαλία.

Ποιος θα αξιολογεί τα παραπτώματα των εργαζομένων ώστε να επιβάλλονται ποινές που μπορεί να φτάσουν ακόμη και στην απόλυση;

Προβλέπεται μέσα από το νομοσχέδιο σε ό,τι αφορά τις παραβάσεις η κατηγοριοποίησή τους σε υψηλού, μεσαίου και χαμηλού κινδύνου, ενώ με το σύστημα ψηφιακής καταγραφής θα προκύπτει η σώρευση παραβάσεων σε ένα μόνο πρόσωπο. Για τους υπαλλήλους του ΟΣΕ, ανάλογα με τον βαθμό επικινδυνότητας, οι ποινές θα κυμαίνονται από την υποχρεωτική επανεκπαίδευση έως και την απόλυση.

Οι σιδηροδρομικές εταιρείες θα οφείλουν να συμμορφώνονται με τις προβλεπόμενες από τον νόμο κυρώσεις και των δικών τους εργαζομένων, ενώ αν διαπιστωθεί ότι μηχανοδηγός που θα έπρεπε να έχει απομακρυνθεί λόγω επικινδυνότητας από τη θέση του, συνεχίζει να εργάζεται κανονικά, η ποινή θα μεταφέρεται στην ίδια την επιχείρηση, της οποίας θα αναστέλλεται η άδεια λειτουργίας.

Εν ολίγοις, θεσπίζουμε συστήματα αξιολόγησης με αντικειμενικά κριτήρια και μετρήσιμα αποτελέσματα, όχι για να τιμωρήσουμε, αλλά για να αναδείξουμε και να επιβραβεύσουμε όσους εργάζονται με αφοσίωση και υπερβαίνουν τις προσδοκίες. Υπάρχουν πολλοί τέτοιοι εργαζόμενοι, και είναι ξεκάθαρο πως στόχος μας δεν είναι να τους εξισώσουμε με εκείνους που αντιμετωπίζουν το καθήκον τους με προχειρότητα ή αδιαφορία.

Με ποια κριτήρια και πότε θα καλυφθούν οι κενές θέσεις εργασίας στον ελληνικό σιδηρόδρομο;

Θέλουμε το ανθρώπινο δυναμικό που καλείται να διαχειριστεί επί καθημερινής βάσης ανθρώπινες ζωές, να αξιολογείται σε κάθε ρεαλιστικό σενάριο και να έχει πλήρη συναίσθηση της ευθύνης που φέρει όταν φτάσει να ασκεί τα καθήκοντά του.

Με το νέο μοντέλο εκπαίδευσης των εργαζομένων που επεξεργαζόμαστε, ήδη δρομολογείται η συνεργασία με τις υγειονομικές υπηρεσίες των Ενόπλων Δυνάμεων, σε συνεργασία με τις οποίες θα διεξάγονται οι ψυχομετρικές και ιατρικές δοκιμασίες αυστηρών προδιαγραφών για όσους υπηρετούν σε κρίσιμα καθήκοντα ασφάλειας.

Οι υποχρεωτικές δοκιμασίες καταλληλότητας στις οποίες θα καλούνται να ανταποκριθούν οι εργαζόμενοι, τόσο κατά την πρόσληψη όσο και κατά την τακτική αξιολόγηση, θα συμπεριλαμβάνουν δοκιμασίες αντανακλαστικών, ψυχομετρικές εξετάσεις, δοκιμές μέσω της χρήσης προσομοιωτών, γενικές ιατρικές εξετάσεις, εξετάσεις αισθήσεων, αιματολογικές για ναρκωτικές ουσίες, τεστ θεωρητικών γνώσεων, ορθοφωνία, διαχείριση σεναρίων κρίσεων υπό συνθήκες πίεσης. Αυτά σε ό,τι αφορά τα κριτήρια.

Από εκεί και έπειτα, στοχεύουμε και στην προσέλκυση στελεχών από το εξωτερικό με εξειδίκευση σε ευρωπαϊκά σιδηροδρομικά δίκτυα, ιδιαίτερα Ελληνες της γενιάς του brain drain που ενδιαφέρονται να γυρίσουν στην πατρίδα τους και να ενισχύσουν αυτήν την προσπάθεια για έναν σύγχρονο και αξιόπιστο σιδηρόδρομο.

Όταν ολοκληρωθεί το τμήμα Αθήνα-Θεσσαλονίκη σε πόση ώρα θα διεξάγεται το δρομολόγιο;

Προτεραιότητά μας σε αυτή τη φάση είναι η ασφάλεια, και όχι η ταχύτητα. Η εγκατάσταση όλων των συστημάτων στον κεντρικό άξονα θα επιτρέψει σίγουρα μεγαλύτερες ταχύτητες και χωρητικότητα σε συρμούς, αλλά αυτά θα τα εξετάσουμε σε επόμενο στάδιο.

Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με την απόλυση Γενηδούνια;

Ούτε συμφωνώ ούτε διαφωνώ. Μακριά από μένα οι λογικές του εργατοπατέρα σε ιδιωτικές επιχειρήσεις. Σε κάθε περίπτωση ενθαρρύνω εργαζομένους και σωματεία να αναδεικνύουν ζητήματα ασφαλείας όπου υπάρχουν, και να το κάνουν άφοβα.