Λεπτομέρειες για το νέο εργασιακό νομοσχέδιο που τίθεται σε διαβούλευση δίνει στο «Μανιφέστο» ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Απασχόλησης, Κώστας Καραγκούνης, ξεκαθαρίζοντας από την αρχή ότι δεν υπάρχει 13ωρο εργασίας παρά μόνον υπερωριακή απασχόληση προσαυξημένη κατά 40% επαυξημένη στο ημερομίσθιο.
Ο κ. Καραγκούνης εξηγεί τη διαδικασία των «fast track» απολύσεων και προσλήψεων καθώς και το πώς η επαγγελματική υγεία και η ασφάλεια του εργαζομένου διασφαλίζονται στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας.
Πώς θα διασφαλίζεται η ηλεκτρονική παρακολούθηση των υπερωριών μέσω της ψηφιακής κάρτας εργαζομένων, για να μην παρακάμπτεται το ανώτατο όριο των 13 ωρών ημερησίως και των 48 ωρών εβδομαδιαίως;
Πρώτα απ’ όλα, να διευκρινίσουμε ότι αυτό που προβλέπεται από το νομοσχέδιο είναι η δυνατότητα ο εργοδότης να προτείνει και ο εργαζόμενος, αν το θελήσει, να αποδεχθεί μια επιπλέον υπερωριακή απασχόληση που, όπως γνωρίζετε, θα είναι κατά 40% επαυξημένη στο ημερομίσθιο. Ο εργαζόμενος δεν μπορεί να δουλέψει πάνω από 48 ώρες κατά μέσο όρο σε εβδομαδιαία βάση και δεν μπορεί να υπερβεί τις 150 ώρες υπερωριακής απασχόλησης τον χρόνο. Κατά τα άλλα, η ψηφιακή κάρτα που έχουμε θεσμοθετήσει όπου δηλώνεται ο εργασιακός βίος του κάθε εργαζόμενου σε συνάρτηση με τους συνεχείς ελέγχους της Ανεξάρτητης Αρχής «Επιθεώρηση Εργασίας» διασφαλίζουν την τήρηση της εργατικής νομοθεσίας και της νομιμότητας. Αλλωστε, τα εντυπωσιακά αποτελέσματα που έχουμε μέχρι τώρα με δηλωθείσες υπερωρίες, που φθάνουν περίπου στο ένα εκατομμύριο, καταδεικνύουν την επιτυχία της πολιτικής μας.
Ποιοι είναι οι μηχανισμοί ελέγχου και η σχέση τους με τους ελέγχους της Επιθεώρησης Εργασίας;
Οπως πολύ σωστά με ρωτάτε, η επίβλεψη και ο έλεγχος της εφαρμογής των διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας (τήρηση του ανώτατου ορίου ημερήσιας και εβδομαδιαίας εργασίας, χορήγηση διαλείμματος, χορήγηση προβλεπόμενων ρεπό) καθώς και η παροχή πληροφοριών σε εργαζόμενους και εργοδότες σχετικά με τα πλέον αποτελεσματικά μέσα για την τήρηση των κείμενων διατάξεων αποτελεί έργο της κατά τόπο αρμόδιας υπηρεσίας της Ανεξάρτητης Αρχής «Επιθεώρηση Εργασίας» στην οποία υπάγεται η εκάστοτε επιχείρηση, και η οποία μπορεί να κάνει έλεγχο τόσο επιτόπιο όσο και εξ αποστάσεως, με βάση τις δηλώσεις του ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ και τις σημάνσεις της ψηφιακής κάρτας εργασίας.
Προτεραιότητα της Ανεξάρτητης Αρχής «Επιθεώρηση Εργασίας» και βεβαίως του υπουργείου Εργασίας είναι η συνεχής εντατικοποίηση των ελέγχων και η πιστή εφαρμογή της νομοθεσίας που διασφαλίζει τα δικαιώματα των εργαζομένων. Οι έλεγχοι έχουν πολλαπλασιαστεί, το ίδιο οι κυρώσεις και τα πρόστιμα. Το 2024 είχαμε 79.207 ελέγχους, 18.264 κυρώσεις και 49.538.510,5 ευρώ πρόστιμα. Αναφορικά με τη στελέχωση της Επιθεώρησης Εργασίας, το υπουργείο βρίσκεται δίπλα στην Αρχή. Για να έχετε εικόνα, το έτος 2024 προστέθηκαν στο ανθρώπινο δυναμικό της Επιθεώρησης Εργασίας 28 νέοι υπάλληλοι, μετατάχθηκαν 12 μέσω Κινητικότητας, προσελήφθησαν 14 μέσω ΑΣΕΠ και προσελήφθησαν 2 υπάλληλοι μέσω προκήρυξης της ΔΥΠΑ.
Σύμφωνα με τον Οργανισμό της Ανεξάρτητης Αρχής «Επιθεώρηση Εργασίας», 758 θέσεις είναι καλυμμένες και δεσμεύθηκαν 139 θέσεις για νέες προσλήψεις μέσω προκηρύξεων ΑΣΕΠ. Από τις 995 οργανικές που προβλέπει ο νόμος, ποσοστό άνω του 90% είναι καλυμμένες. Σε κάθε περίπτωση, το έργο των Τμημάτων Επιθεώρησης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία και των Τμημάτων Επιθεώρησης Εργασιακών Σχέσεων ενισχύεται από την Υπηρεσία Ειδικών Επιθεωρητών Εργασίας, στην οποία προβλέπονται 36 θέσεις, όλες καλυμμένες.
Οι προσαυξήσεις πώς θα αθροίζονται στον μισθό;
Οι ασφαλιστικές εισφορές δεν έχουν προσαύξηση στην υπερωριακή απασχόληση. Ο εργαζόμενος, ωστόσο, λαμβάνει κανονικά την προσαύξηση του 40% στις αποδοχές του.
Ποιες είναι οι προδιαγραφές των «fast track» προσλήψεων μέσω κινητού για εργασία έως δύο ημέρες και ποιους κλάδους αφορά;
Με τις νέες ρυθμίσεις δίνουμε τη δυνατότητα γρήγορης πρόσληψης όταν έχουμε εργασία μίας έως δύο ημερών. Το πλαίσιο μέχρι σήμερα είναι αρκετά γραφειοκρατικό, που ίσως να αποθαρρύνει σε έναν βαθμό τη νόμιμη δήλωσή τους. Σε κάθε περίπτωση, εκσυγχρονίζουμε το πλαίσιο και με αυτόν τον τρόπο προστατεύουμε τα δικαιώματα των εργαζομένων.
Ποιες ρυθμίσεις φέρνετε για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων;
Η εξασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για την κυβέρνηση και το υπουργείο Εργασίας. Ο κωδικοποιητικός νόμος 3850/2010 για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων έχει υποστεί μόνο παραμετρικές αλλαγές στις προηγούμενες δεκαετίες. Για να καταλάβετε, έχουμε νομοθετικό πλαίσιο που παραμένει το ίδιο από τη δεκαετία του ’80 πλην κάποιων αλλαγών που σας ανέφερα. Ωστόσο, η μετεξέλιξη του περιβάλλοντος εργασίας αλλά και η εξέλιξη της τεχνολογίας έχουν αναδείξει νέους κινδύνους και νέες προκλήσεις που επιτάσσουν να δώσουμε σύγχρονες απαντήσεις προκειμένου να ενισχύσουμε την πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών και να προαγάγουμε την εμπέδωση μιας συνολικότερης κουλτούρας προστασίας και ασφάλειας. Υπό αυτό το πρίσμα, η επαγγελματική υγεία και ασφάλεια αποτελεί σημαντικό κεφάλαιο του νομοσχεδίου του υπουργείου Εργασίας.
Οι αλλαγές που φέρνουμε αποσκοπούν στον εξορθολογισμό του τρόπου άσκησης καθηκόντων των τεχνικών ασφαλείας και ιατρών εργασίας, δηλαδή των δύο θεσμών-πυλώνων για την εξασφάλιση της ενσωμάτωσης των κανόνων υγείας και ασφάλειας στον κάθε τόπο εργασίας. Τεχνικοί ασφαλείας και ιατροί εργασίας θα παρέχουν τις υποδείξεις και συμβουλές τους προς τον εργοδότη αποκλειστικά γραπτά, ενώ παράλληλα προβλέπουμε την ψηφιοποίηση του βιβλίου υποδείξεών τους στο Πληροφοριακό Σύστημα της Επιθεώρησης Εργασίας. Η χρήση των σύγχρονων τεχνολογικών μέσων είναι εργαλείο που οφείλουμε να αξιοποιήσουμε προκειμένου να μειώσουμε τη γραφειοκρατία, να επιταχύνουμε τις διαδικασίες και να διασφαλίσουμε αποτελεσματικότερο έλεγχο και διαφανείς διαδικασίες. Γι’ αυτόν τον λόγο, προχωρούμε στη δημιουργία του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος «Ηριδανός», ενός ψηφιακού εργαλείου για την επαγγελματική υγεία και ασφάλεια, το οποίο θα διαλειτουργεί με τα πληροφοριακά συστήματα του υπόλοιπου δημόσιου τομέα και αναμένεται να συμβάλλει στην αποτελεσματική παρακολούθηση, ανάλυση και πρόληψη των επαγγελματικών κινδύνων, την κεντρική καταγραφή και διαχείριση δεδομένων και την πρόσβαση στην πληροφορία. Οι αλλαγές είναι πολλές και θα έχουμε τον χρόνο να τα συζητήσουμε εκτενώς στο επόμενο διάστημα.
Πώς πρέπει να κινηθεί η κυβέρνηση ως προς την υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ; Εχει αποκλειστεί μια νέα πρόταση της ΝΔ για τη σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής;
Προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι πρώτα απ’ όλα να διασφαλίσει ότι το κράτος θα ανακτήσει όσες επιδοτήσεις και ενισχύσεις δόθηκαν παρανόμως και βεβαίως να προχωρήσει σε σχετικές κυρώσεις και σε διάγνωση πιθανών ποινικών, αστικών, διοικητικών και λοιπών ευθυνών σε όποιους ανήκουν. Με τη συνδρομή της ειδικής ομάδας που έχει συσταθεί μέσω ΑΑΔΕ, Οικονομικής Αστυνομίας και ελεγκτικών μηχανισμών (και του ΥΠΑΑΤ), στόχος είναι να ανακτηθούν οι παρανόμως καταβληθείσες ενισχύσεις από όσους τις έλαβαν. Φιλοδοξούμε ότι η διαδικασία αυτή θα ολοκληρωθεί τους επόμενους μήνες. Το έχει πει και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, με την εξυγίανση του ΟΠΕΚΕΠΕ μέσα από την εφαρμογή του action plan και την ένταξή του στην ΑΑΔΕ, προσφέρονται τα εχέγγυα που θα διασφαλίσουν την απρόσκοπτη ροή κοινοτικών πόρων προς τη χώρα μας, ενώ μέσα από τη συνολική ανακατανομή που θα γίνει και μέσα από τους ελέγχους στην ουσία θα διασφαλιστούν περισσότεροι πόροι προς κατανομή στους πραγματικούς αγρότες. Οσον αφορά το πώς θα κινηθεί η διαδικασία σε σχέση με πιθανές κοινοβουλευτικές διαδικασίες, η κυβέρνηση είναι ξεκάθαρη. Δεν πρόκειται να κρύψουμε τίποτα κάτω από το χαλί, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα δεχθούμε a priori ποινικές ευθύνες για υπουργούς μόνο και μόνο επειδή απλώς αναφέρεται το όνομά τους στο διαβιβαστικό της Δικαιοσύνης. Η πλειοψηφία θα εξετάσει ενδελεχώς τη δικογραφία και θα αξιολογήσει αν προκύπτει οποιαδήποτε εμπλοκή κυβερνητικών στελεχών.
Αν διαπιστωθεί φθορά λόγω των τελευταίων εξελίξεων, πιστεύετε ότι είναι σοφότερη η επιλογή για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες;
Η κυβέρνηση έχει εντολή τετραετίας και προφανώς θα την εξαντλήσει. Εκλογές θα έχουμε κανονικά στο πέρας του συνταγματικού χρόνου, δηλαδή το 2027. Οι πολίτες θέλουν σταθερότητα, θέλουν από μας να συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε με αποτελεσματικότητα τις μεγάλες προκλήσεις τόσο της οικονομίας όσο και της δύσκολης διεθνούς συγκυρίας. Δεν είναι τυχαίο ότι και στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις, που συνυπολόγισαν και τις εξελίξεις στον ΟΠΕΚΕΠΕ, η Νέα Δημοκρατία παραμένει πρώτη με μεγάλη διαφορά και βέβαια χωρίς απώλειες σε σχέση με τις προηγούμενες. Το αποτέλεσμα θα κριθεί στο τέλος της τετραετίας, όταν θα τεθούν και τα πολύ σημαντικά διλήμματα για τους πολίτες.
Το έχω πει πολλές φορές. Οσο αντιμετωπίζουμε τα καθημερινά προβλήματα των πολιτών και τις προκλήσεις με επιτυχία, τόσο πιο εύκολα θα κερδίσουμε ακόμα μία φορά την αυτοδυναμία.
