«Αν δεν κερδίσει, χαθήκαμε». Όπως η Ρόμπιν Μάθιους, πολλοί ψηφοφόροι των Δημοκρατικών στην ουρά για να μπουν στον χώρο όπου θα εκφωνούσε την τελευταία της προεκλογική ομιλία η Κάμαλα Χάρις, χθες Δευτέρα στη Φιλαδέλφεια, φοβούνται την επιστροφή του «εκτός ελέγχου» Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο και λένε πως η ελπίδα τους είναι πως θα τελειώσει ο βαθύς διχασμός των Αμερικανών.

Στη λεωφόρο που περνά μπροστά από το Μουσείο Τέχνης της Φιλαδέλφειας, μπροστά στο οποίο επρόκειτο να εκφραστεί το βράδυ (τοπική ώρα· τις πρώτες πρωινές ώρες Ελλάδας) η αντιπρόεδρος, μερικές ώρες προτού ανοίξουν αργότερα σήμερα τα εκλογικά κέντρα, το πλήθος ήταν εντυπωσιακό κι οι ουρές πελώριες.

«Είμαι συγκρατημένα αισιόδοξη, αλλά ανησυχώ», συνόψισε η Ρόμπιν Μάθιους, ακτιβίστρια σε επίπεδο κοινότητας, 50 ετών, στην Πενσιλβάνια, πολιτεία που συγκαταλέγεται σ’ αυτές που θα κρίνουν το αποτέλεσμα των σημερινών εκλογών. «Επειδή αν δεν κερδίσει, χαθήκαμε. Εντελώς. Αυτός (ο Ντόναλντ Τραμπ) θα τα καταστρέψει όλα. Είναι εκτός ελέγχου, δεν υπάρχουν πλέον μηχανισμοί ελέγχου» της εξουσίας του, συνέχισε. Πλάι της, ο δεκαεξάχρονος γιος της, ο Άσερ, παρενέβη για να πλειοδοτήσει: αυτό που κρίνεται στις σημερινές εκλογές, τόνισε, είναι «η διατήρηση του δημοκρατικού συστήματός μας».

Ακούγονταν κρουστά από μουσικούς που προσπαθούσαν να φτιάξουν ατμόσφαιρα ενόψει της συγκέντρωσης, όπου αναμενόταν η συμμετοχή αστέρων όπως η Λέιντι Γκάγκα ή η ΄Όπρα Γουίνφρι, μπροστά στα σκαλιά του περίφημου μουσείου που ανέβαινε ο Σιλβέστερ Σταλόουν σε σκηνή της ταινίας Rocky.

Καθώς τελειώνει η μακρά εκστρατεία που σημαδεύτηκε από άνευ προηγουμένου ανατροπές σε μια Αμερική πιο διχασμένη παρά ποτέ, η Ιβόν Τίνσλι, στέλεχος εταιρείας λογιστικής, 35 ετών, δεν κρύβει πως αυτό που θέλει είναι «να τελειώνει όλο αυτό». Είπε πως την έχουν μπουχτίσει οι τηλεοπτικές πολιτικές διαφημίσεις και κουράστηκε να εξηγεί σε φίλους και γνωστούς της πως τις ειδήσεις δεν τις βρίσκεις σε βίντεο στο Facebook και στο Instagram.

Δεν περιμένει κανένα πολιτικό θαύμα από την κυρία Χάρις. «Ξέρω πως δεν θα τα αλλάξει όλα», εξήγησε. Όμως διακυβεύονται πάρα πολλά αν επιστρέψει ο Ρεπουμπλικάνος πρώην πρόεδρος στον Λευκό Οίκο. «Είμαι μαύρη γυναίκα στην Αμερική, επομένως δυστυχώς, όλες οι πολιτικές με αφορούν αλλιώς» -την πλήττουν περισσότερο-, τόνισε. «Αν επιστρέψουμε σ’ έναν κόσμο όπου δεν ακούνε ούτε τις λευκές, είναι σίγουρο πως εγώ θα ακούγομαι ακόμα λιγότερο», συνέχισε.

«Είχαμε (πρόεδρο) τον Τραμπ για τέσσερα χρόνια, είχαν διαλυθεί όλα», είπε από την πλευρά του ο Ρόμπερτ Ρούντολφ, προγραμματιστής 58 ετών. «Είχαμε άφθονο ρατσισμό, μισογυνισμό. Τα μετέτρεψε σε κοινοτοπία, ελπίζω πως θα μείνουμε μακριά από αυτά».

Με καπελάκι που ανέγραφε «Χάρις-Ουόλς» στο κεφάλι, τόνισε πως κατάγεται από αγροτική, «κόκκινη» γωνιά της πολιτείας. «Είμαστε ολοένα περισσότερο διχασμένοι. Είναι αληθινά πολύ δύσκολο να συζητήσεις με κόσμο στην άλλη πλευρά», σημείωσε.

Η ατμόσφαιρα έντασης, φοβάται η Ροξάνα Ρόου, καθηγήτρια που πήγε μαζί με τις δυο κόρες της, θα συνεχιστεί για καιρό μετά τις εκλογές. «Ο Τραμπ λέει ήδη πως του έκλεψαν (τη νίκη) προτού γίνουν καν οι εκλογές», αναστέναξε.