Η έκρηξη μεταβιβάσεων ακινήτων που καταγράφηκε το 2022 συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό. Τα συμβολαιογραφεία είναι γεμάτα και τα συμβόλαια που πραγματοποιούνται αφορούν κυρίως γονικές παροχές και δωρεές από γονείς και παππούδες σε παιδιά. Το υψηλό αφορολόγητο όριο που ανέρχεται στα 800.000 ευρώ είναι και ο βασικός λόγος των αυξημένων μεταβιβάσεων, ωστόσο δεν είναι λίγες και οι αγοραπωλησίες ακινήτων. Όπως αναφέρουν οι εμπλεκόμενοι με το χώρο της κτηματαγοράς φέτος θα καταγραφεί ρεκόρ μεταβιβάσεων.
Επισημαίνουν δε ότι το ενδιαφέρον ξένων για αγορά ακινήτων και οικοπέδων είναι σημαντικά υψηλότερο σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Το οικονομικό επιτελείο υπολογίζει ότι εντός του έτους θα τεθεί σε εφαρμογή και η νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα με όλα τα στοιχεία των ακινήτων. Αυτό σημαίνει ότι οι αγοραστές και πωλητές δεν θα χρειάζεται να τρέχουν σε διάφορες υπηρεσίες για τη συλλογή των στοιχείων και των δικαιολογητικών. Ήδη πάντως η δήλωση φόρου γονικών παροχών και δωρεών υποβάλλεται ηλεκτρονικά.
Μάλιστα η ΑΑΔΕ εξέδωσε νέα οδηγίες μέσω ερωτήσεων και απαντήσεων για να βοηθήσει τους φορολογούμενους.
Ειδικότερα:
1. Ε Ποιο είδος δήλωσης φόρου δωρεάς/γονικής παροχής και Γον. Παροχής/Δωρεάς χρημάτων υποβάλλεται ηλεκτρονικά;
Α Ηλεκτρονικά υποβάλλονται οι αρχικές δηλώσεις δωρεάς/γονικής παροχής για κινητά περιουσιακά στοιχεία και οι δηλώσεις Δωρεάς/Γον.Παροχής χρημάτων εφόσον δεν συντάσσεται συμβόλαιο, με τη χρήση των προσωπικών κωδικών πρόσβασης myAADE, των συμβαλλομένων.
2. Ε Ποια είναι η αρμόδια ΔΟΥ για την υποβολή της δήλωσης φόρου Δωρεάς/Γον.Παροχής και Δωρεάς/Γον.Παροχής χρημάτων;
Α Αρμόδια είναι η ΔΟΥ φορολογίας εισοδήματος του φυσικού προσώπου δωρεοδόχου/τέκνου ή της έδρας του νομικού προσώπου, που έχει αντικείμενο φορολογίας δωρεών. Στην περίπτωση που ο δωρεοδόχος/τέκνο είναι κάτοικος εξωτερικού, αρμόδια είναι η ΔΟΥ Κατοίκων Εξωτερικού και Εναλλακτικής Φορολόγησης Κατοίκων Ημεδαπής. Στην περίπτωση που πρόκειται για νομικό πρόσωπο αρμοδιότητας ΦΑΕ με έδρα στο εξωτερικό, αρμόδια ΔΟΥ είναι η ΔΟΥ Κατοίκων Εξωτερικού και Εναλλακτικής Φορολόγησης Κατοίκων Ημεδαπής. Θα επιλέγεται από τον χρήστη, από λίστα της εφαρμογής, η ΔΟΥ της έδρας του Νομικού προσώπου.
3. Ε Ποιο είδος δήλωσης φόρου Δωρεάς/Γον.Παροχής και Δωρεάς/Γον.Παροχής χρημάτων δεν υποβάλλεται ηλεκτρονικά;
Α Εξακολουθούν να υποβάλλονται σε έντυπη μορφή, είτε μέσω της εφαρμογής «Τα αιτήματά μου»: οι τροποποιητικές δηλώσεις, οι δηλώσεις με αίτημα αναβολής φορολογίας, οι δηλώσεις με αντικείμενο κινητά κάθε είδους ή μετρητά, για τα οποία ο φορολογούμενος παρέχει ασφάλεια ή εγγυητική επιστολή τράπεζας, προκειμένου να βεβαιωθεί ο φόρος σε δόσεις, οι δηλώσεις φόρου δωρεάς ή γονικής παροχής χρημάτων οι οποίες απαλλάσσονται από τον αντίστοιχο φόρο
4. Ε Ποιοι και πόσοι είναι οι συμβαλλόμενοι σε κάθε δήλωση;
Α Συντάσσεται κατά κανόνα μία δήλωση ανά ζεύγος δωρητή/γονέα-δωρεοδόχου/τέκνου, ανεξαρτήτως του αριθμού και του είδους των μεταβιβαζόμενων περιουσιακών στοιχείων (κινητών, μετρητών). Δωρητές και δωρεοδόχοι μπορεί να είναι είτε φυσικά είτε νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες μετά των νομ. εκπροσώπων τους.
5. Ε Ποια είναι η διαφορά της δήλωσης φόρου Δωρεάς/Γον.Παροχής κινητών από την δήλωση Δωρεάς/Γον.Παροχής χρημάτων;
Α Όταν επιλέγεται δήλωση φόρου Δωρεάς/Γον.Παροχής το αντικείμενο φορολογίας είναι κινητά περιουσιακά στοιχεία, χρηματικά ποσά μέσω ΙΒΑΝ στους δικαιούχους της Α’ κατηγορίας, ενώ όταν επιλέγεται δήλωση φόρου Δωρεάς/Γον. Παροχής χρημάτων το αντικείμενο φορολογίας είναι μόνο χρηματικά ποσά με αυτοτελή φορολόγηση 10%, 20%, 40%, ανάλογα με τον βαθμό συγγένειας.
6. Ε Πώς μπορεί να εισέλθει στην εφαρμογή ο κάθε δωρητής/γονέας ή δωρεοδόχος/τέκνο για να συμπληρώσει την δήλωση φόρου Δωρεάς/Γον.Παροχής και Δωρεάς/Γον.Παροχής χρημάτων;
Α Στην εφαρμογή myPROPERTY μπορεί να εισέλθει ο συμβαλλόμενος, εφόσον είναι πιστοποιημένος χρήστης χρησιμοποιώντας τους κωδικούς πρόσβασης myAADE (user name & password), επιλέγοντας από το μενού «Αρχική Σελίδα – Εφαρμογές – Πολίτες – Δήλωση Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων» του πληροφοριακού συστήματος της ΑΑΔΕ. Αφού εισέλθει στην εφαρμογή, επιλέγει την καρτέλα «Νέα Δήλωση» και στη συνέχεια επιλέγει το είδος δήλωσης που επιθυμεί να υποβάλει (Δήλωση Φόρου Γον. Παροχής, Δήλωση Φόρου Δωρεάς, Δήλωση Φόρου Γονικής Παροχής χρημάτων, Δήλωση Φόρου Δωρεάς χρημάτων). Στο είδος συναλλαγής εμφανίζεται αυτόματα «κινητών» ή «χρήματα» αντίστοιχα και δήλωση με συμβόλαιο «Όχι». Επιλέγεται η ιδιότητα αυτού που συμπληρώνει την δήλωση ανάλογα με το είδος της δήλωσης που έχει επιλεγεί. Σε δήλωση γον. παροχής ως παρέχων γονέας ή τέκνο ενώ σε δήλωση δωρεάς ως δωρητής ή δωρεοδόχος.
7. Ε Πώς μπορεί να εισέλθει στην εφαρμογή το νομίμως εξουσιοδοτημένο πρόσωπο του δωρητή/δωρεοδόχου ΝΠ για να συμπληρώσει την δήλωση Φόρου Δωρεάς και Δωρεάς χρημάτων;
Α Στην εφαρμογή myPROPERTY μπορεί να εισέλθει το νομίμως εξουσιοδοτημένο πρόσωπο, του δωρητή/δωρεοδόχου ΝΠ, εφόσον είναι πιστοποιημένος χρήστης, χρησιμοποιώντας τους προσωπικούς του κωδικούς πρόσβασης myAADE (user name & password), επιλέγοντας από το μενού «Αρχική Σελίδα – Εφαρμογές – Πολίτες – Δήλωση Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων, Δωρεάς, Γονικής Παροχής και Κληρονομιάς» του πληροφοριακού συστήματος της ΑΑΔΕ. Αφού εισέλθει στην εφαρμογή, επιλέγει την καρτέλα «Νέα Δήλωση» και στη συνέχεια επιλέγει το είδος δήλωσης που θέλει να υποβάλει (Δήλωση Φόρου Δωρεάς, Δήλωση Φόρου Δωρεάς χρημάτων). Στο είδος συναλλαγής εμφανίζεται αυτόματα «κινητών» ή «χρήματα» αντίστοιχα και δήλωση με συμβόλαιο «Όχι». Επιλέγεται η ιδιότητα αυτού που συμπληρώνει την δήλωση, δηλαδή Νόμιμος εκπρόσωπος Δωρητή-Νομικού Προσώπου ή Νόμιμος Εκπρόσωπος Δωρεοδόχου-Νομικού Προσώπου, που είναι εξουσιοδοτημένος.
8. Ε Τα στοιχεία των συμβαλλόμενων (Δωρητή/Γονέα, Δωρεοδόχου/Τέκνου ή του Νομ. εκπροσώπου ΝΠ) διαπιστώνεται ότι δεν ταυτίζονται με τα ορθά στοιχεία. Ποιες ενέργειες πρέπει να γίνουν;
Α Θα πρέπει να διορθωθούν τα στοιχεία στην αρμόδια ΔΟΥ.
9. Ε Σε πόσες μέρες από την υποβολή της δήλωσης πρέπει να γίνει αποδοχή/υποβολή της δήλωσης από τον άλλο συμβαλλόμενο;
Α Δεν υπάρχει προθεσμία, αλλά η αποδοχή/υποβολή πρέπει να γίνει εντός των προθεσμιών που προβλέπονται από τις σχετικές διατάξεις. Αν η αποδοχή γίνει πέραν των προθεσμιών που προβλέπονται από τις κείμενες διατάξεις, επιβάλλεται πρόστιμο
10. Ε Σε πόσες δόσεις καταβάλλεται ο φόρος δωρεάς – γονικής παροχής κινητών/χρημάτων;
Α Ο φόρος δωρεάς – γονικής παροχής μετά από υποβολή δήλωσης:
• Εάν διασφαλίζεται η είσπραξη, καταβάλλεται σε έως 12 ίσες διμηνιαίες δόσεις (ή έως 24 εφόσον πρόκειται για ανήλικο υπόχρεο), που η κάθε μία δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 500 ευρώ (πλην της τελευταίας), από τις οποίες η μεν πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου από τη βεβαίωση/έκδοση της πράξης μήνα και οι επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των διμήνων που ακολουθούν. Εάν ο υπόχρεος καταβάλει το σύνολο του φόρου μέσα στην προθεσμία καταβολής της πρώτης διμηνιαίας δόσης, έχει δικαίωμα έκπτωσης κατά ποσοστό 5%. Εάν ο φόρος που θα προκύψει είναι μικρότερος των 500 ευρώ το ποσό καταβάλλεται εφάπαξ και χωρίς έκπτωση.
• Εάν η καταβολή του φόρου δεν διασφαλίζεται, ο φόρος βεβαιώνεται σε μία δόση και καταβάλλεται εντός τριών (3) ημερών από τη βεβαίωση, η δε καταβολή του βεβαιώνεται με την έκδοση αποδεικτικού καταβολής.
11. Ε Πώς και πού εξοφλείται ο φόρος δωρεάς – γονικής παροχής;
Α Μετά την έγκριση/υποβολή της δήλωσης, εκδίδεται από την εφαρμογή η Πράξη Προσδιορισμού του φόρου, όπου προβλέπεται, και η Ταυτότητα Οφειλής, ενώ εμφανίζονται και οι σχετικές τυχόν δόσεις που έχουν υπολογιστεί. Η πληρωμή του φόρου δωρεάς – γονικής παροχής γίνεται μέσω Τραπέζης με τους αποδεκτούς τρόπους πληρωμής βεβαιωμένων οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση (web banking, χρεωστικές κάρτες ή από την προσωποποιημένη πληροφόρηση στην εφαρμογή myAADE με χρεωστική κάρτα ή prepaid card και όχι με χρήση πιστωτικής κάρτας, καθώς και μέσω IRIS, στη σελίδα «Οφειλές εκτός ρύθμισης και πληρωμή»).
12. Ε Τι επιβαρύνσεις υπάρχουν σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής του φόρου;
Α Αν οποιοδήποτε ποσό φόρου δεν καταβληθεί εντός της προβλεπόμενης νόμιμης προθεσμίας καταβολής, ο φορολογούμενος υποχρεούται να καταβάλει τον ανάλογο τόκο εκπρόθεσμης καταβολής επί του εν λόγω ποσού φόρου για τη χρονική περίοδο από την επόμενη ημέρα της λήξης της νόμιμης προθεσμίας υποβολής της δήλωσης.