Στους ρυθμούς της Εναλλακτικής για τη Γερμανία(AfD) κινείται το γερμανικό πολιτικό σκηνικό λίγες μέρες πριν από τις πρόωρες ομοσπονδιακές εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου.
Η απόφαση του υποψήφιου καγκελάριου και επικεφαλής της συντηρητικής Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU), Φρίντριχ Μερτς, να εισηγηθεί νομοσχέδιο για την ανάσχεση της λαθρομετανάστευσης και των συνεπειών της προκάλεσε τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης: τόσο για το σκληρό, όπως το περιέγραψαν, περιεχόμενό του όσο και για το ότι απέσπασε την υποστήριξη –δηλαδή τις ψήφους– της AfD.
Το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο της χώρας, η Μπούντεσταγκ, απέρριψε το νομοσχέδιο (330 υπέρ, 350 κατά, 5 αποχές) ωστόσο η διαδικασία σηματόδοτησε την κατάρριψη ενός εκ των βασικών πολιτικών ειωθότων της μεταπολεμικής Γερμανίας: τη μη συνεργασία (κυβερνητική-πολιτική-κοινοβουλευτική) με την Ακροδεξιά. Επρόκειτο για μια σταθερά όλων των δημοκρατικών πολιτικών δυνάμεων.
Η συζήτηση επικεντρώθηκε στην επομένη των εκλογών: θα σχηματιστεί συγκυβέρνηση και το δεύτερο «χειριστήριο» θα το κρατά η Ακροδεξιά; Στις δημοσκοπήσεις, η Χριστιανική Ενωση (CDU/CSU) υπό τον Μερτς προπορεύεται με ποσοστό της τάξης του 30%· δεύτερη είναι η AfD με 20%, τρίτοι οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) με 15% και ακολουθεί η Αριστερά (Die Linke) με 5%.
«Κανείς από το κόμμα μου δεν τείνει το χέρι στην AfD. Δεν μπορεί να πιστεύετε πραγματικά ότι τείνουμε το χέρι σε ένα κόμμα που θέλει να μας καταστρέψει», υποστήριξε ο Μερτς, ενώ η πρώην καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, υπογράμμισε ότι είναι λάθος «να εγκαταλείψουμε αυτή τη δέσμευση και, ως αποτέλεσμα, να επιτρέψουμε εν γνώσει μας την πλειοψηφία με ψήφους της AfD στην Μπούντεσταγκ για πρώτη φορά». Σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές, η πιθανότερη μετεκλογική εξέλιξη είναι ένας «μεγάλος συνασπισμός» της Χριστιανικής Ένωσης είτε με τους Σοσιαλδημοκράτες είτε με τους Πράσινους. Ωστόσο, τι ισχύει για την AfD, υπέρ της οποίας παρεμβαίνουν ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι ντι Βανς και ο Ελον Μασκ; Πότε και γιατί ιδρύθηκε, ποιες οι σχέσεις της με ναζισμό, ΕΕ και Ρωσία;
Ιδεολογική ταυτότητα
H AfD ιδρύθηκε το 2013 και άρχισε να γιγαντώνεται μετά το 2015, όταν η Μέρκελ με το περίφημο «μπορούμε να τα καταφέρουμε» δέχθηκε περί το 1,5 εκατομμύριο Σύρους πρόσφυγες και άλλους παράνομους μετανάστες με αποτέλεσμα να καταστεί η Γερμανία, σύμφωνα με το «Euronews», η χώρα με τον πέμπτο μεγαλύτερο πληθυσμό προσφύγων στον κόσμο.
Σύμφωνα με ανάλυση του BBC, η AfD δεν ξεκίνησε τον βίο της με ακροδεξιές συντεταγμένες. Εντούτοις, στη συνέχεια τις υιοθέτησε (ή απλώς τις αποκάλυψε;) μαζί με φυλετικές και ρατσιστικές πολιτικές αντιλήψεις, ενώ διαρκώς τίθετο και το ερώτημα εάν το κόμμα αποτελεί προκάλυψη του ναζισμού. Ο πρώτος ηγέτης της AfD, Μπερντ Λούκε, εγκατέλειψε το κόμμα το 2015 λόγω αύξησης των ξενοφοβικών της τάσεων.
Υπ’ αυτό το πρίσμα, το θέρος του 2023, το γερμανικό περιοδικό «Der Spiegel» δημοσίευσε εκτενές ρεπορτάζ για την εγγύτητα της AfD με τους νεοναζί. Σύμφωνα με πρόσωπα, γεγονότα και στοιχεία που παρατίθενται, η Εναλλακτική «είναι πιο κοντά σε ομάδες δεξιού εξτρεμιστικού ή καθαρά νεοναζιστικού χαρακτήρα από ό,τι ήταν γνωστό στο παρελθόν».
Επιπλέον, το κόμμα τάσσεται αναφανδόν υπέρ της εξόδου της Γερμανίας από την ΕΕ και την Ευρωζώνη, προτείνοντας δημοψήφισμα επί των θεμάτων. Υπενθυμίζεται, δε, ότι ήταν εναντίον των ευρωπαϊκών προγραμμάτων διάσωσης της Ελλάδας.
Το AfD έχει χαρακτηριστεί ως «ο καλύτερος φίλος της Ρωσίας στη Γερμανία». Στο πλαίσιο αυτό, δεν εξέπληξαν οι πρόσφατες αιτιάσεις της γερμανική δεξαμενή σκέψης «CeMAS», ότι η Μόσχα επιδιώκει να ενισχύσει την Εναλλακτική μέσω εκστρατείας παραπληροφόρησης.
Ένας στους πέντε Γερμανούς είναι θετικά διακείμενοι προς την AfD. Το ενδιαφέρον είναι ότι μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται και οι έχοντες «μεταναστευτικό υπόβαθρο», όπως αποκαλεί η AfD τους αλλογενείς που έλαβαν γερμανική υπηκοότητα. Μάλιστα, στη δημιουργία ομάδας μεταναστών υποστηρικτών της Ακροδεξιάς πρωτοστάτησε ο ελληνικής καταγωγής βουλευτής του κόμματος στο κρατίδιο της Έσσης, Ρόμπερτ Λάμπρου.
Άκαιρες ταυτίσεις
Ο συγγραφέας Κρίστιαν Μπους υποστήριξε ότι δεν πρέπει να ταυτίζονται οι ψηφοφόροι της AfD με αυτούς του NSDAP, του κόμματος Χίτλερ, και πως δεν πρέπει να εξισώνονται οι δύο πολιτικοί σχηματισμοί. Για τον Ματίας Κουέντ, ειδικό στα θέματα Ακροδεξιάς, «δεν είναι όλοι στο AfD ιδεολογικά ακροδεξιοί, αλλά οποιοσδήποτε ψηφίζει υπέρ του κόμματος υποστηρίζει ένα κόμμα που έχει ακροδεξιό σκοπό».
Ως εκ τούτου, δεν είναι βέβαιο εάν στα κεντρικά γραφεία της AfD υπάρχει πορτρέτο του Χίτλερ ως ιδεολογικού προπάτορα. Το βέβαιο είναι ότι η κυρία Μέρκελ δικαιούται το δικό της, καθώς με την πολιτική που ακολούθησε κατέστη ο βασικός πολιτικός χορηγός της Ακροδεξιάς.
