Διά ζώσης μάθημα για το πώς λειτουργούν οι διεθνείς σχέσεις και πώς (πρόκειται να) διευθετούνται οι παγκόσμιες υποθέσεις την εποχή της προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ πήρε η ηγεσία του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών την περασμένη Παρασκευή.
Η ελληνική αποστολή, που βρισκόταν στην Ουάσιγκτον εν αναμονή της συνάντησης του υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, με τον Αμερικανό ομόλογό του, Μάρκο Ρούμπιο, παρακολούθησε με αμηχανία τα όσα έλαβαν χώρα στο Οβάλ Γραφείο μεταξύ Τραμπ και Ζελένσκι.
Δύο εικοσιτετράωρα νωρίτερα, ο κ. Ρούμπιο ακύρωσε την προγραμματισμένη συνάντησή του με την ύπατη εκπρόσωπο της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Κάγια Κάλας, στην αμερικανική πρωτεύουσα.
Υπό το φως των ανωτέρω γεγονότων και δεδομένων των σαφών ελληνικών θέσεων για το Ουκρανικό, οι κ. Ρούμπιο και Γεραπετρίτης συναντήθηκαν κατ’ ιδίαν στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ για 45 λεπτά. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Εξωτερικών, η συνάντηση πραγματοποιήθηκε σε άριστο κλίμα και η Αθήνα συγκράτησε «πολλά αισιόδοξα μηνύματα» από αυτήν.
Οι δύο υπουργοί συνομολόγησαν την ανάγκη για ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας στην άμυνα, την οικονομία, το εμπόριο και τον τουρισμό, ενώ συζητήθηκαν και άλλες αμοιβαία ενδιαφέρουσες θεματικές.
Μεταξύ αυτών ήταν η σημασία της αντιμετώπισης της παράνομης μετανάστευσης. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Γεραπετρίτης περιέγραψε στον ομόλογό του τη διακύμανση των μεταναστευτικών ροών στη χώρα μας από το 2015 έως σήμερα και πώς αντιμετωπίζει η ελληνική κοινωνία το μεταναστευτικό. Στο πλαίσιο αυτό, ο Έλληνας ΥΠΕΞ σημείωσε ότι το τελευταίο διάστημα υπάρχει «δραστική μείωση ροών από το Αιγαίο», δηλαδή από την Τουρκία.
Προσοχή στην Τουρκία
Ο παράγων Αγκυρα δεν θα μπορούσε να εκλείπει από μια διπλωματική συζήτηση μεταξύ αξιωματούχων από Αθήνα και Ουάσιγκτον. Η ελληνική πλευρά ενημέρωσε τους οικοδεσπότες για την κατάσταση και τις (όποιες) προοπτικές στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Άνθρωποι με γνώση των όσων διημείφθησαν περιέγραφαν τους Αμερικανούς ως «άριστα ενημερωμένους» περί των Ελληνοτουρκικών, κάτι που δεν είναι ασύνδετο με την επικοινωνία (23 Ιανουαρίου) και την κατ’ ιδίαν συνάντηση (14 Φεβρουαρίου) του κ. Ρούμπιο με τον Τούρκο ομόλογό του, Χακάν Φιντάν.
Στο ζήτημα της Τουρκίας, η Ελλάς τείνει στους Αμερικανούς και το «χαρτί» της στρατηγικής σχέσης της με το Ισραήλ (συνδυαστικά με τις άριστες σχέσεις που διατηρεί με τον αραβικό κόσμο). Η επιρροή της Άγκυρας στη Συρία και η αντιπαράθεσή της με τους Ισραηλινούς αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για την Αθήνα να υπενθυμίζει στην άλλη άκρη του Ατλαντικού τη στάση της αλλά και με ποιων, κυρίως, τα συμφέροντά της είναι αλληλοεξαρτώμενα στο Μεσανατολικό.
Ρωσικά ορυκτά και LNG
Ακόμα, συζητήθηκε το θέμα της ενέργειας, για το οποίο η αμερικανική ανακοίνωση χαρακτήριζε ως «ηγετική» τη θέση της Ελλάδας σε περιφερειακά ενεργειακά έργα. Οι Αμερικανοί, κατά πληροφορίες, αναγνώρισαν τη σημασία της χώρας μας ως πηγή διαφοροποίησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα με επίκεντρο τις μονάδες FSRU (Αλεξανδρούπολη, Ρεβυθούσα) αλλά και λόγω της μεταφοράς αμερικανικού LNG από ελληνόκτητα εμπορικά πλοία.
Σημειωτέον ότι αρμόδιες πηγές του υπουργείου Εξωτερικών ερωτηθείσες από το «Μανιφέστο» εάν ετέθη στους Αμερικανούς το ζήτημα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδος-Κύπρου απάντησαν αρνητικά.
Ωστόσο, συζητήθηκε ο Οικονομικός Διάδρομος IMEC, το έργο που προβλέπεται να συνδέσει Ινδία, Μέση Ανατολή και Ευρώπη μέσω ενός διαδρόμου μεταφορών, ενέργειας, ψηφιακής συνδεσιμότητας κ.λπ., μήκους 4.800 χιλιομέτρων. Η Αθήνα επιδιώκει να έχει κομβικό ρόλο στο έργο ως πύλη εισόδου στη γηραιά ήπειρο.
Οπως είναι σε θέση να γνωρίζει το «Μανιφέστο», ο κ. Γεραπετρίτης ανέλυσε εκτενώς τα σχέδια της Αθήνας για τον IMEC, ενώ μίλησε και για το πρόσφατο ταξίδι του στην Ινδία. Από πλευράς ΗΠΑ, εκδηλώθηκε ιδιαίτερο ενδιαφέρον τόσο για την πορεία του έργου όσο και για τις ελληνικές απόψεις.
Διεθνής ρευστότητα
Αξιωματούχοι του υπουργείου Εξωτερικών πραγματοποιώντας αποτίμηση του ταξιδιού έβαζαν θετικό πρόσημο, υπογραμμίζοντας ότι έγιναν «πολύ υψηλού επιπέδου συναντήσεις» που κανένας άλλος Ευρωπαίος υπουργός δεν πραγματοποίησε. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η περιοδεία και οι επαφές του κ. Γεραπετρίτη στις ΗΠΑ κατέρριψαν τον μύθο ότι το ΥΠΕΞ «δεν είχε μεριμνήσει για την περίπτωση νίκης των Ρεπουμπλικάνων στις αμερικανικές εκλογές».
Παρ’ όλα αυτά, ορισμένοι διπλωματικοί αξιωματούχοι σημείωναν ότι η σημερινή κατάσταση θέλει πολλή προσοχή και λόγω της ρευστότητάς της «απαιτεί πολύ σωστή διαχείριση από πλευράς μας».
Με γνώμονα το τελευταίο, η ελληνική εξωτερική πολιτική θα επιχειρήσει να επανατοποθετηθεί σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο (διεθνές) πεδίο που βρίθει απειλών, κρίσεων και προκλήσεων και στο οποίο οι εταιρικές σχέσεις και οι συμμαχίες βρίσκονται υπό επανεξέταση.
