Σε ακτινογραφία των αποτελεσμάτων των εκλογών της 21ης Μαΐου προχώρησε ο Νικόλας Σεβαστάκης, καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, συγγραφέας, αρθρογράφος, διανοούμενος, σε συνέντευξή του στο Πρώτο Πρόγραμμα, όπου σχολίασε το υψηλό ποσοστό που έλαβε η Νέα Δημοκρατία, υπογραμίζοντας ότι η νίκη της δεν αποτελεί συντηρητικοποίηση της κοινωνίας.
«Δεν είμαι ακόμα σε θέση να μιλήσουμε για συντηρητικό κύμα, ούτε καν για δεξιά στροφή με την έννοια μιας πραγματικής δεξιάς στροφής της κοινής γνώμης. Νομίζω ότι κάποια στοιχεία κοινωνικού κράτους, κοινωνικής προστασίας, προστασίας των ευάλωτων, αλληλεγγύης, δημόσιου σχολείου, δημόσιων υπηρεσιών είναι πολύ σημαντικά για τη μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο κόσμος είναι όλος σοσιαλδημοκράτης, αλλά κάποιες τέτοιες αξίες έχουν μεγάλη σημασία».
«Η αντιπολίτευση -και ο ΣΥΡΙΖΑ και φυσικά το ΠΑΣΟΚ- χρειάζεται να δουλέψουν πολύ περισσότερο στο προγραμματικό επίπεδο, να μεσολαβήσουν πολιτικά, να ενδιαφερθούν, να επεξεργαστούν πολιτικές προτάσεις γύρω από τους θυμούς, τις δυσφορίες, γύρω από τις ανησυχίες των ανθρώπων. Αυτή είναι η δουλειά της πολιτικής. Η πολιτική δεν θα λύσει το ηθικό πρόβλημα της σύγχρονης εποχής, το πολιτισμικό πρόβλημα το βαθύτερο. Δεν θα τη λύσει, εννοώ, με απλοϊκό τρόπο, με νομοθετήματα ή με ακτιβιστικές παρεμβάσεις» προσέθεσε ο κ. Σεβαστάκης.
Επιπλέον, ο καθηγητής μίλησε για τις ηθικές που υπάρχουν στην κοινωνία, τον πολιτισμό της καθημερινότητας και τα συναισθήματα των πολιτών, επισημαίνοντας ότι σημασία έχει πώς επεξεργάζονται όλα αυτά οι πολιτικές δυνάμεις, πώς παρεμβαίνουν για να αποτρέψουν τον φόβο, εάν υπάρχουν εντέλει πολιτικά αντίβαρα.
«Πώς επεξεργάζεται μια πολιτική δύναμη την ελπίδα, την εμπιστοσύνη, την κατάφαση, όχι μόνο την άρνηση ή την απόρριψη. Αυτό είναι εύκολο. Αλλά και νομίζω ότι αυτό δεν λειτουργεί πλέον. Δεν λειτουργεί πλέον μια πολιτική της απλής απόρριψης, της απλής αποδοκιμασίας. Πρέπει να ανοίξει τα χαρτιά του κάποιος, να πει τι θέλει να κάνει, με ποιους όρους και με μία έννοια βλέπω κάτι θετικό στην τωρινή συζήτηση που έχει ανοίξει.
Έχει ανοίξει μια συζήτηση για το φορολογικό, για τα οικονομικά, για πρώτη φορά έχουμε μια ας το πούμε προγραμματική συζήτηση, ακόμα και αν έχει τον χαρακτήρα των τεχνασμάτων για να δείξει κάποιος, να δείξει ας πούμε η Νέα Δημοκρατία ότι οι άλλοι δεν έχουν σαφή ή έχουν προβληματική τοποθέτηση και αντίστροφα, αλλά εν πάση περιπτώσει είναι ένα βήμα προόδου» ανέφερε ο κ. Σεβαστάκης.
Έχουμε περάσει σε μια φάση, σύμφωνα με τον κ. Σεβαστάκη, όπου υπάρχουν μικρότερες συμπαγείς ταυτότητες και γύρω ένας πολύ πιο ρευστός κόσμος. «Είναι αυτό που λένε πολλοί, “οι αναποφάσιστοι” ή άλλοι λένε ότι είναι ένας μεσαίος χώρος, ένα κέντρο. Δεν πρόκειται περί αυτού. Είναι ένας κόσμος που απλώς όντως μπορεί να έχει κριτήρια, ας πούμε τα πρόσωπα, συμπάθεια σε ένα πρόσωπο. Υπήρξαν ψήφοι και στον ΣΥΡΙΖΑ και στη Νέα Δημοκρατία, ενδεχομένως και στο ΠΑΣΟΚ, που το κριτήριό τους ήταν η συμπάθεια ή η ελκυστικότητα ή η ακτινοβολία κάποιου προσώπου και όχι η κομματική επιλογή».
Υπάρχει ένα κομμάτι του κόσμου, προσέθεσε ο κ. Σεβαστάκης, που είτε απορρίπτει ενεργητικά είτε περισσότερο απορρίπτει παθητικά, δεν συμμετέχει, δεν προβληματίζεται, δεν ενημερώνεται καν για όλη αυτήν τη διαδικασία που αφορά τους υπόλοιπους, όσους σχολιάζουν, παράγουν ή καταναλώνουν πολιτική. «Μέχρις ενός σημείου το να πείσεις ότι αυτός ο κόσμος είναι αποπροσανατολισμένος, είναι χαμένος, ότι είναι αλλοτριωμένος είναι ένας θρησκευτικού τύπου αφορισμός.
Δεν αλλάζει, δεν μεταρρυθμίζει τα πράγματα το να αφορίσεις, το να καταγγείλεις απλώς τον λαό ή ένα κομμάτι του λαού, γιατί γυρίζει την πλάτη. Πρέπει και να καταλάβεις τους λόγους και να προσπαθήσεις να αλλάξεις λίγο τον συσχετισμό, δηλαδή να μειωθεί ο κόσμος της απάθειας και να πολλαπλασιαστεί ο κόσμος της συμμετοχής ή τέλος πάντων του ενδιαφέροντος, γιατί η ενεργή συμμετοχή είναι δύσκολο πράγμα» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Σεβαστάκης. «Σημασία έχει ποιο στοιχείο ενισχύουμε εμείς πολιτικά, ποιο στοιχείο θέλουμε να εκπαιδεύσουμε παιδαγωγικά, ως πολιτική ελίτ, ως πολιτική τάξη και ποιο δεν το καταφέρνουμε και μετά επειδή έχουμε αποτύχει σε αυτό το πεδίο, αρχίζουμε να αφορίζουμε και να καταγγέλλουμε» προσέθεσε.
Ο κύριος Σεβαστάκης σχολίασε και τη δήλωση πρώην βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ ότι μέρος του πληθυσμού, που ψήφισαν τη ΝΔ έχει ομίχλη στο κεφάλι του. Εξέφρασε την άποψη ότι αυτό είναι «μια πολιτική υπεκφυγή και ένας τρόπος να βγάλει κάποιος την πολιτική ευθύνη από πάνω του, να πει ότι δεν μας καταλαβαίνουν, εμείς έχουμε ένα μεγαλείο προθέσεων, έχουμε ένα, ενδεχομένως, βάθος αναλύσεων, αλλά αυτοί οι άνθρωποι είναι ακαλλιέργητοι, ενδεχομένως πολιτικά αναίσθητοι και δεν μπορούν να μας καταλάβουν».
«Είναι ένα παλιό μοτίβο. Πολλές φορές το χρησιμοποιούν και κυβερνήσεις συντηρητικές, τώρα το βλέπουμε να εμφανίζεται και σε ανθρώπους αριστερούς ή που λένε ότι είναι αριστεροί. Νομίζω είναι τελείως αδιέξοδο διότι ο λαός είναι και ώριμος και ανώριμος ταυτόχρονα, όπως είμαστε και όλοι μας. Ακόμα και ο πιο μορφωμένος, καλλιεργημένος, πτυχιούχος μπορεί να έχει πλευρές ανώριμες, συναισθηματικής και γνωστικής κρίσης για φαινόμενα. Άρα δεν είναι θέμα συλλογικής κατηγορίας. Είναι ότι όλα τα υποκείμενα, είτε ως άτομα είτε ως συλλογικά υποκείμενα, ως λαός μπορεί να έχουν και τις δύο πλευρές. Είναι διφορούμενα. Είναι διπλής όψης» συμπλήρωσε ο κ. Σεβαστάκης.
Τέλος, ο καθηγήτης στηλίτευσε και τις επιθέσεις κατά προσώπων.
«Η προσωποποιημένη πολιτική, η αφοριστική πολιτική, θεωρείται ότι μπορεί να συνεγείρει συναισθηματικά και να συγκινήσει και να κινητοποιήσει τους ανθρώπους, αλλά είναι πάρα πολύ κοντόφθαλμη αυτή η κινητοποίηση. Αυτή η λογική της απόρριψης και του μένους για κάποιο πρόσωπο και απολίτικη είναι και καταλήγει σε δυνάμεις αντικοινοβουλευτικές τελικά και περίεργες. Δηλαδή, καταλήγει περισσότερο στην άκρα δεξιά, σε λογικές άκρας δεξιάς, ακόμα και όταν ξεκινάει ή αυτός που την εκφέρει ανήκει στην αριστερά ή στην άκρα αριστερά. Είναι ένας πειστήριος μηχανισμός παγίδευσης.
Και εκεί έχουν ευθύνη πολιτικά στελέχη και διανοούμενοι και άνθρωποι οι οποίοι πρώιμα και έγκαιρα δεν το κατήγγειλαν αυτό ή δεν πήραν αποστάσεις από αυτό», συμπλήρωσε ο κ. Σεβαστάκης.