Ακόμη και μία απλή αναζήτηση στο Διαδίκτυο παρουσιάζει τις αυτοκτονίες στη Ρωσία ως ένα «σημαντικό εθνικό και κοινωνικό ζήτημα». Και μολονότι το ποσοστό των αυτοκτονιών και ο αριθμός τους μειώνεται κάθε χρόνο, αντίστοιχα αυξάνονται οι περιπτώσεις των αυτοκτονιών κρατικών ή και άλλων αξιωματούχων που προκαλούν εύλογα ερωτήματα και ποικίλα σχόλια για το τι ακριβώς συμβαίνει πραγματικά.
γράφει η Έρση Παπαδάκη
Τελευταία κρούσματα μέσα σε λίγα μόνο 24ωρα η αυτοκτονία του υπουργού Μεταφορών και ενός ανώτατου στελέχους πετρελαϊκού οργανισμού. Ο πρώτος, ονόματι Ρόμαν Σταροβόιτ, είχε μόλις αποπεμφθεί από τον Βλάντιμιρ Πούτιν πριν βρεθεί νεκρός στο αυτοκίνητό του, μαζί με ένα περίστροφο με το οποίο φέρεται να αυτοπυροβολήθηκε. Ο δεύτερος, ονόματι Αντρέι Μπαντάλοφ, αντιπρόεδρος του οργανισμού Transneft, εντοπίστηκε νεκρός ύστερα από φερόμενη πτώση του από τον 17ο όροφο του συγκροτήματος διαμερισμάτων όπου διέμενε στην περιοχή Ρουμπλιόβκα, ένα από τα ακριβά προάστια της Μόσχας.
Φαινομενικά οι δύο υποθέσεις δεν συνδέονται μεταξύ τους, ωστόσο και οι δύο έρχονται να προστεθούν σε μια αλυσίδα ανάλογων περιστατικών που έχουν καταγραφεί τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, γεννώντας εύλογα υποψίες από την πλευρά των επικριτών της κυβέρνησης είτε εντός της ρωσικής επικράτειας είτε εκτός αυτής. Με άλλα λόγια, ενώ οι θάνατοι αυτοί καταγράφονται από τις αρχές ως αυτοκτονίες, υπάρχουν εύλογες υποψίες για εγκληματικές ενέργειες. Το 2022, για παράδειγμα, ο πρόεδρος της Lukoil, της δεύτερης μεγαλύτερης πετρελαϊκής εταιρείας της Ρωσίας, ονόματι Ραβίλ Μαγκάνοφ έχασε τη ζωή του όταν βρέθηκε στο κενό από τον έκτο όροφο νοσοκομείου της Μόσχας όπου νοσηλευόταν, αλλά είναι γνωστό σε διάφορους κύκλους ως «κλινική του Κρεμλίνου».
Πριν από μερικούς μήνες, την ίδια τύχη είχε και ο πρώην αντιπρόεδρος της εταιρείας πετρελαιοειδών Yukos. Ο Μιχαήλ Ρογκάτσεφ σκοτώθηκε μετά από πτώση του από τον 10ο όροφο κτιρίου όπου βρισκόταν το διαμέρισμα στο οποίο διέμενε στη Μόσχα, ενώ τον περασμένο Μάρτιο ο πρώην βουλευτής, Μπουβαϊσάρ Σαϊτιέφ εντοπίστηκε σοβαρά τραυματισμένος ύστερα από πτώση από παράθυρο στη Μόσχα και υπέκυψε στα τραύματά του μερικές ημέρες αργότερα. Η δημοσιογραφική έρευνα είχε καταγράψει το 2022 – χρονιά κατά την οποία ξεκίνησε με την εισβολή ο πόλεμος στην Ουκρανία – το θάνατο επτά Ρώσων ολιγαρχών ή στελεχών ενεργειακών κολοσσών από αυτοκτονίες μέσα σε τρεις μήνες, ενώ κάποιοι από αυτούς έχασαν τη ζωή τους μαζί με την οικογένειά τους.
Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση του δισεκατομμυριούχου Πάβελ Άντοφ, ο οποίος ασκούσε δημόσια κριτική στο Κρεμλίνο και ιδιαίτερα για την εισβολή στην Ουκρανία. Ο Άντοφ, γιορτάζοντας τα γενέθλιά του στην Ινδία, έπεσε με αδιευκρίνιστο έως σήμερα τρόπο από ένα παράθυρο στο κενό, με αποτέλεσμα να βρει το θάνατο. Οι συγγενείς και οι φίλοι όσων έχασαν τη ζωή τους θεωρούν ακόμη και σήμερα αδιανόητο ότι οι άνθρωποί τους αυτοκτόνησαν, με αποτέλεσμα να έχουν ζητήσει τη διεξαγωγή έρευνας για τους μυστηριώδεις θανάτους – η οποία ωστόσο, όπου έγινε, δεν κατέληξε σε κάποιο αποτέλεσμα.
Εξίσου συγκλονιστικές είναι οι ιστορίες του Ιγκόρ Βολομπούγιεφ, πρώην αντιπροέδρου της Gazprombank, ο οποίος, έχοντας ουκρανική καταγωγή, εγκατέλειψε τη Ρωσία μετά τον πόλεμο και είδε την οικογένειά του να πέφτει νεκρή από τα χέρια ενός πρώην συναδέλφου του στην τράπεζα, ο οποίος στη συνέχεια αυτοκτόνησε. Ή του Σεργκέι Προτοσένια, πρώην διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας φυσικού αερίου Novatek, ο οποίος φέρεται να δολοφόνησε τη γυναίκα και την κόρη του στην Ισπανία όπου βρίσκονταν για διακοπές και στη συνέχεια αυτοκτόνησε, ενώ ο γιος του, ο οποίος επέζησε επειδή δεν ήταν μαζί τους, αμφισβήτησε ευθέως ότι ο δράστης ήταν ο πατέρας του και ότι όλα τα μέλη της οικογένειάς του δολοφονήθηκαν από κάποιον άλλο.
Οι περιπτώσεις αυτές και δεκάδες άλλες έρχονται να προστεθούν σε διάφορες άλλες σκοτεινές υποθέσεις που αφορούν είτε αντιπάλους του προέδρου Πούτιν είτε επικριτές του. Η πιο χαρακτηριστική είναι αυτή του ηγέτη της ρωσικής αντιπολίτευσης, Αλεξέι Ναβάλνι, ο οποίος φέρεται να δηλητηριάστηκε το 2020 και εν τέλει άφησε την τελευταία του πνοή τέσσερα χρόνια αργότερα σε φυλακή όπου ήταν έγκλειστος. Ή και παλαιότερα, το 2013, άλλη μια μυστηριώδης αυτοκτονία: αυτή του Μπόρις Μπερεζόφσκι, γνωστού επιχειρηματία και άλλοτε έμπιστου του Ρώσου προέδρου, ο οποίος αυτοεξορίστηκε στη Βρετανία και μετατράπηκε σε επικριτή του.
