Ο νέος χάρτης του αμερικανικού Institute for the Study of War παρουσιάζει την τρέχουσα κατάσταση στο ουκρανικό μέτωπο, με βάση στις ζώνες ελέγχου και τις στρατηγικές θέσεις των αντιπάλων. Αυτός ο χάρτης δεν αποτελεί απλώς ένα εργαλείο γεωγραφικής αποτύπωσης. Είναι η βάση για κάθε πιθανή διαπραγμάτευση

Η Ρωσία φαίνεται να βρίσκεται σε ευνοϊκότερη θέση και συνεχίζει στρατηγικές επιθέσεις σε διάφορα σημεία του μετώπου, ενισχύοντας τη διαπραγματευτική της δύναμη.

Επί του πεδίου

Η Κριμαία είναι ήδη υπό ρωσικό έλεγχο από το 2014. Επιπλέον, μεγάλο μέρος του Ντονμπάς βρίσκεται υπό τον έλεγχο φιλορωσικών αυτονομιστικών δυνάμεων (Λαϊκές Δημοκρατίες Λουχάνσκ και Ντονέτσκ) από το 2014, σε ρήξη με το Κίεβο, με την ανοιχτή στήριξη της Μόσχας.

Στην ανατολική Ουκρανία, μετά την εισβολή του 2022, περιοχές στα βόρεια και δυτικά του Λουχάνσκ και του Ντονέτσκ βρίσκονται στα χέρια των Ρώσων, ενώ στο νότο, πόλεις όπως η Μαριούπολη, η Μελιτόπολη και η Χερσώνα παραμένουν και αυτές υπό ρωσικό έλεγχο, σχηματίζοντας έναν χερσαίο διάδρομο προς την Κριμαία.

Οι πιο σημαντικές μάχες σήμερα διεξάγονται δυτικά και βόρεια του Ντονμπάς, όπως στο Ποκρόφσκ και το Μιρνοχράντ. 

Στα βόρεια και τα ανατολικά της χώρας, οι περιοχές που παραμένουν υπό ουκρανικό έλεγχο περιλαμβάνουν το Κίεβο, το Χάρκοβο και το Σούμι. Το Κίεβο παραμένει απρόσβλητο λόγω ισχυρών αμυντικών γραμμών και συγκεντρωμένου στρατιωτικού δυναμικού. Το Χάρκοβο και το Σούμι αποτελούν σημαντικούς κόμβους υποδομών και μεταφορών, εμποδίζοντας τη ρωσική προέλαση προς τη βόρεια Ουκρανία.

Συνολικά, η Ουκρανία έχει χάσει περίπου το 20% της επικράτειάς της, κυρίως στο Ντονμπάς και τον νότο. 

Πίσω από τον χάρτη: Ο ανθρώπινος απολογισμός

Οι απώλειες παραμένουν ενδεικτικές, καθώς η πρόσβαση σε περιοχές, όπου μαίνονται οι συγκρούσεις είναι περιορισμένη. 

Από την έναρξη της εισβολής το 2022, οι ρωσικές στρατιωτικές απώλειες εκτιμώνται σε περίπου 1.118.000 νεκρούς και τραυματίες, ενώ μόνο το 2025 προστέθηκαν άλλοι 332.000. Οι πιο συγκρατημένες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 800.000. 

Η Ουκρανία μετρά γύρω στους 400.000 νεκρούς στρατιώτες. Οι απώλειες των αμάχων ξεπερνούν τους 13.400 νεκρούς και 35.500 τραυματίες ενώ οι πραγματικές απώλειες πιθανόν να είναι ακόμη μεγαλύτερες, καθώς αρκετές περιοχές παραμένουν απρόσιτες για ανεξάρτητη καταγραφή. Ο εκτοπισμός πληθυσμού έχει επηρεάσει 9–10 εκατομμύρια ανθρώπους, περίπου το ένα τέταρτο του πληθυσμού της Ουκρανίας, με σοβαρές ανθρωπιστικές και κοινωνικές συνέπειες.

Ποιος αποφασίζει;

Ο Ν.Τραμπ και ο Β.Πούτιν έχουν σήμερα το πάνω χέρι, ο Β. Ζελένσκι παλεύει να διασώσει ό,τι μπορεί, και η Ευρώπη συνεχίζει να τρέχει πίσω από τα γεγονότα. Η “Συμμαχία των Προθύμων” περιορίζεται ξεκάθαρα σε δευτερεύοντα ρόλο και λειτουργεί περισσότερο ως πυροσβέστης παρά ως διαμορφωτής εξελίξεων, κάτι που φάνηκε ξεκάθαρα και στο πρώτο σχέδιο των 28 σημείων του Αμερικανού προέδρου. 

Οι αριθμοί των νεκρών, των τραυματιών και των εκτοπισμένων υπενθυμίζουν ότι πίσω από τη γεωγραφία υπάρχει μια βαθιά ανθρώπινη κρίση σε μια ήπειρο που θεωρούσαμε ότι μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν θα γνώριζε ξανά πόλεμο. Απαιτείται λοιπόν αλλαγή νοοτροπίας και στρατηγικής προσέγγισης, καθώς και ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας και φωνής σε διεθνές επίπεδο. Επιβάλλεται. Αλλά το έχει καταλάβει η Ευρώπη;