Μια νέα μελέτη της εταιρείας ανάλυσης κινδύνου Corisk και του Νορβηγικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, που δημοσιεύθηκε στις 25/11 καταλήγει ότι μια πιθανή στρατιωτική επικράτηση της Ρωσίας θα επιβαρύνει την Ευρώπη οικονομικά περίπου διπλάσια σε σύγκριση με το σημερινό κόστος υποστήριξης του Κιέβου. Η ανάλυση εξετάζει δύο στρατιωτικά και οικονομικά σενάρια για την εξέλιξη του πολέμου και σκιαγραφεί τα διλήμματα που αντιμετωπίζει η Γηραιά Ήπειρος, ειδικά την ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ προωθεί ένα ειρηνευτικό σχέδιο που ενδέχεται να μην είναι ευνοϊκό ούτε για την Ουκρανία ούτε για την Ευρώπη.
Σενάριο 1: Μερική επικράτηση της Ρωσίας
Στο πρώτο σενάριο, οι ρωσικές δυνάμεις προελαύνουν μέχρι τον ποταμό Δνείπερο, αναγκάζοντας το Κίεβο σε διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία που θα ευνοεί τη Μόσχα. Η μελέτη επισημαίνει ότι:
- Η Ουκρανία κινδυνεύει να χάσει το ήμισυ της επικράτειάς της, γεγονός που θα προκαλέσει μακροχρόνια πολιτική αστάθεια, πιθανή υποχώρηση της δημοκρατίας ή ακόμα και κατάρρευση του κράτους.
- Μεταξύ 6 και 11 εκατομμύρια Ουκρανοί θα μπορούσαν να αναζητήσουν καταφύγιο στην Ευρώπη, με εκτιμώμενο κόστος 524–952 δισ. ευρώ για την κάλυψη αναγκών προσφύγων μέσα σε τέσσερα χρόνια.
- Σε συνδυασμό με τις αναγκαίες δαπάνες ενίσχυσης του ανατολικού άκρου του ΝΑΤΟ, το συνολικό κόστος για την Ευρώπη ανεβαίνει στα 1,2–1,6 τρισ. ευρώ.
Μετά μια τέτοια συμφωνία, η Ρωσία θα μπορούσε να κατευθύνει τις στρατιωτικές της φιλοδοξίες προς τη Μολδαβία, τις χώρες της Βαλτικής ή τη Βόρεια Ευρώπη, αναγκάζοντας την ΕΕ να επιταχύνει δραστικά τις στρατιωτικές της δαπάνες και να διαχειριστεί αυξημένες εσωτερικές πολιτικές πιέσεις λόγω της μαζικής μετανάστευσης.
Σενάριο 2: Νίκη της Ουκρανίας
Στο δεύτερο σενάριο, η ουκρανική επικράτηση θα είχε σημαντικά χαμηλότερο οικονομικό βάρος για την Ευρώπη. Με επαρκή στρατιωτική ενίσχυση, η Ουκρανία θα μπορούσε να ανακτήσει κατεχόμενα εδάφη και να αναγκάσει τη Ρωσία σε διαπραγματεύσεις που θα διαφυλάσσουν τα ζωτικά συμφέροντα του Κιέβου.
Για την επίτευξη αυτού του στόχου απαιτούνται:
- 1.500–2.500 άρματα μάχης και 2.000–3.000 συστήματα πυροβολικού μέσα σε 1–2 χρόνια
- Έως οκτώ εκατομμύρια drones, συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας και στρατηγικά πυραυλικά συστήματα
Με αυτά τα μέσα, η Ουκρανία θα είναι σε θέση να ανακόψει τις ρωσικές επιθέσεις, να ανακαταλάβει κρίσιμες ζώνες και να επιστρέψει σε συνθήκες πολιτικής σταθερότητας και οικονομικής ανάκαμψης.
Το συνολικό κόστος για την Ευρώπη υπολογίζεται σε 522–838 δισ. ευρώ σε τέσσερα χρόνια — περίπου το μισό από το κόστος που συνεπάγεται μια ρωσική νίκη. Επιπλέον, η αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων θα μπορούσε να μειώσει το κόστος έως και κατά 50%.
Η Ευρώπη στο επίκεντρο της χρηματοδότησης
Και στα δύο σενάρια, η Ευρώπη είναι αυτή που σηκώνει το μεγαλύτερο βάρος, καθώς η μελέτη προβλέπει σταδιακή απόσυρση της αμερικανικής στήριξης. Με τα οικονομικά αποθέματα της Ουκρανίας να εξαντλούνται περίπου στα μέσα του 2026, η ανάγκη για νέα χρηματοδότηση είναι επιτακτική.
Στο πλαίσιο ενός πιθανού «δανείου αποζημίωσης», η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προτείνει τη διάθεση περίπου 140 δισ. ευρώ από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία προς την Ουκρανία. Παρά τις αντιρρήσεις ορισμένων κρατών-μελών, η πλειονότητα των χωρών της ΕΕ στηρίζει τη συμφωνία, η οποία αναμένεται να οριστικοποιηθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 18–19 Δεκεμβρίου.
