Απασχολούν σοβαρά την πολιτική ηγεσία οι επιδόσεις του Μετρό της Αθήνας την προηγουμένη χρονιά, με τα οικονομικά στοιχεία να καταγράφουν ζημίες δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, παρότι ο τζίρος κινήθηκε ανοδικά, ωφελούμενος ιδιαίτερα από τις πωλήσεις εισιτηρίων και καρτών. Η εταιρεία Σταθερές Συγκοινωνίες (ΣΤΑΣΥ), η οποία διαχειρίζεται το Μετρό, επέστρεψε στα ζημιογόνα αποτελέσματα, καθώς μόνο το 2022 αποτέλεσε χρονιά-εξαίρεση, αφού εμφάνισε κέρδη ύψους 1,445 εκατ. ευρώ.
Γράφει η Ελευθερία Γεωργίου
Μάλλον απόρροια εκτάκτων συνθηκών και άλλων, στη χρήση του 2023 ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 129,4 εκατ. ευρώ έναντι 110,3 εκατ. το προηγούμενο διάστημα, αυξημένος κατά 17,25%. Από τον συνολικό τζίρο, τα 80,08 εκατ. ευρώ προήλθαν από τις πωλήσεις εισιτηρίων (56,6 εκατ. ευρώ) και χρονικών και ετήσιων καρτών (23,47εκατ. ευρώ) έναντι 65,97 εκατ. ευρώ το 2022. Το ποσό της επιχορήγησης από το ελληνικό δημόσιο, το οποίο αφορά –και σωστά- την κάλυψη των μετακινήσεων για τις κοινωνικά ευαίσθητες ομάδες (ΑΜΕΑ, ηλικιωμένοι, φοιτητές, άποροι) ανήλθε στα ίδια επίπεδα με την προηγούμενη χρονιά, στα 41,98 εκατ. ευρώ.
Η παραδοξότητα των αριθμών
Τα έσοδα από τους χώρους στάθμευσης παρουσίασαν αύξηση κατά 36,46% στα 1,2 εκατ. ευρώ από 900.859 ευρώ, με την πλήρη επαναφορά στην κανονικότητα καθ’ όλο το 2023, ενώ τα έσοδα από πρόστιμα αυξήθηκαν κατά 44,61% με την εντατικοποίηση των ελέγχων, καθώς έφτασαν τα 2,42 εκατ. ευρώ έναντι 1,6 εκατ. ευρώ το προηγούμενο διάστημα. Τα έσοδα από τη διαφημιστική αξιοποίηση σταθμών και συρμών του δικτύου των μέσων σταθερής τροχιάς εντός του 2023 ήταν τα υψηλότερα όλων των εποχών, παρουσιάζοντας εντυπωσιακή αύξηση της τάξης περίπου του 90% στα 3,7 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2022, με τη διοίκηση της εταιρείας να διατηρεί προσδοκίες για περαιτέρω αύξηση μέσα στο 2024.
Τα έσοδα από την αξιοποίηση των ακινήτων, των ATMs, των αυτοματοποιημένων ταχυδρομικών θυρίδων και της ενοικίασης της αίθουσας του Συντάγματος παρουσίασαν και νέα άνοδο, της τάξης του 10,42% (2,2 εκατ. ευρώ), η οποία αναμένεται επίσης να αυξηθεί το 2024, λαμβάνοντας υπόψη τις νέες μισθώσεις ακινήτων και την αλλαγή της τιμολογιακής πολιτικής και του τρόπου διάθεσης του χώρου πολλαπλών χρήσεων στον κεντρικό σταθμό Σύνταγμα.
Ανοδική η πορεία των εξόδων
Το θετικό πρόσημο στα έσοδα δεν αποτυπώθηκε, ωστόσο, σε επίπεδο καθαρού αποτελέσματος, καθώς το 2023 έκλεισε με σημαντικές ζημίες της τάξης των 17,663 εκατ. ευρώ από κέρδη 1,445 εκατ. ευρώ το 2022. Το ζημιογόνο αποτέλεσμα δεν συνιστά έκπληξη, καθώς διαχρονικά η ΣΤΑΣΥ παρουσιάζει συχνά ζημίες. Εδώ, όμως, είναι κάτι που πρέπει να προσεχθεί. Κατά την περσινή χρήση, τα έξοδα της εταιρείας διέγραψαν ανοδική πορεία, κάτι που πίεσε προς τα κάτω τα περιθώρια.
Η ΣΤΑΣΥ διαφημίζει ότι ένα εκατομμύριο επιβάτες επιλέγουν καθημερινά τα μέσα σταθερής τροχιάς για τις μετακινήσεις τους, ενώ οι μεγάλες διαφημιστικές επιφάνειες, το υψηλό impact, η μεγάλη συχνότητα δρομολογίων αυξάνουν την αξία και την αναγνωρισιμότητα του προϊόντος της και, επομένως, τις πωλήσεις. Αυτό όμως δεν συνάδει με την εικόνα που παρουσιάζουν τα οικονομικά στοιχεία. Γιατί από τη μια πλευρά είναι σημαντικά τα προαναφερθέντα νούμερα που συνδυάζονται με 130 σταθμούς και στάσεις, 123 χλμ. δικτύου, αλλά για τα οικονομικά μεγέθη τα ερωτήματα είναι πολλά.
Υψηλότατος δείκτης ασφαλείας
Πάντως θεωρείται σημαντικό στοιχείο για την εταιρεία, εκτός από την εξυπηρέτηση των επιβατών, οτιδήποτε έχει σχέση με την ασφάλεια. Τα συστήματα ασφαλείας του Μετρό είναι από τα πιο σύγχρονα στην Ευρώπη και έχουν σχεδιαστεί και εφαρμοστεί ολοκληρωμένα, ώστε οποιαδήποτε βλάβη να οδηγεί το σύστημα σε κατάσταση ασφαλή για τον επιβάτη. Ολοι οι συρμοί είναι εφοδιασμένοι με το αυτόματο σύστημα προστασίας ATP. Το σύστημα αυτό ακινητοποιεί άμεσα τον συρμό σε περίπτωση υπέρβασης της επιτρεπόμενης ταχύτητας από τον οδηγό συρμών ή σε περίπτωση κατάληψης του επόμενου κυκλώματος γραμμής από άλλον συρμό.
Ολα τα συστήματα σηματοδότησης και εποπτείας υποστηρίζονται από εφεδρικά συστήματα αμέσου λειτουργίας, έτσι ώστε σε οποιαδήποτε περίπτωση βλάβης του ενεργού συστήματος να αναλαμβάνει άμεσα λειτουργία το εφεδρικό. Επιπροσθέτως, τα Κέντρα Ελέγχου Λειτουργίας όλων των γραμμών (1, 2, 3 και Tραμ) είναι πλήρως επανδρωμένα, ενώ λειτουργούν αδιαλείπτως όλο το 24ωρο. Τα όποια τεχνικά προβλήματα σε ένα δίκτυο που λειτουργεί αδιάκοπα και καθημερινά επί 19 ώρες, τα διαχειρίζεται άμεσα το προσωπικό και δεν συνδέονται καθ’ οιονδήποτε τρόπο με την ασφαλή μετακίνηση των επιβατών.
Επέκταση και εκσυγχρονισμός
Ταυτόχρονα, επεκτείνεται διαρκώς και εκσυγχρονίζεται τόσο το δίκτυο όσο και το τροχαίο υλικό. Τον τελευταίο χρόνο 25 νέοι, σύγχρονοι συρμοί κυκλοφορούν στις δύο γραμμές του Τραμ αναβαθμίζοντας το παρεχόμενο μεταφορικό έργο, ενώ έχει μπει σε τροχιά υλοποίησης το έργο αναβάθμισης 14 συρμών της γραμμής 1. Από τα παραπάνω, καθίσταται σαφές ότι κάτι διαφορετικό πρέπει να συμβεί στα θέματα οικονομικής διαχείρισης της εταιρείας - πάντα σε σχέση με τους ισολογισμούς και τις ζημίες.
